Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Кактус (Cactaceae) – қос жарнақты көп жылдық, шырын сабақты шөптесін өсімдік; әдетте, жуан, етженді, шырынды сабақтары тікенекті, түкті, қылтанақты болады. Кактустың бұта, ағаш, лиана тәріздес түрлері де кездеседі.
| Cacti Қазбалық ауқымы: 35-0 Ma Late - Recent | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 (Mexican Lime Cactus) growing south of , , northeast | ||||||||||
| ||||||||||
| See also |
Кактустердің Американың шөлді аймақтарында, Оңтүстік және Оңтүстік Американың ылғалды жерлерінде, тропиктік Африкада және Мадагаскар аралы мен Шри-Ланкада өсетін 220 туысы, 3000-дай түрі бар. Сондай-ақ, Аустралияда, Үндістанда, Жерорта теңізі жағалауындағы елдерде жерсіндірілген.
Қазақстанда сәндік өсімдік ретінде үйде, немесе оранжереяда өсіріледі. Кактус сабағы шар, жұмыртқа, цилиндр, діңгек, жапырақ сияқты жалпақ пішінді, бунақталған болады, түсі жасыл. Сабағының биіктігі 2 – 5 см-ден 10 – 15 м-ге дейін жетеді. Сабағының қабығы мен өзегінде су жиналады, мысалы, кейбір ірі кактустердің сабағында 2000 л-ге дейін су болады. Олардың бір ерекшелігі – суды үнемді пайдалануында.
Техас кактустерін зерттеу нәтижесінде, үш ай қуаңшылық кезінде де көпқылтанды опунция (Opuntіa polyacantha) сабағының құрамында 81% су сақталғаны байқалды. Көпшілігінің жапырақтары болмайды (нағыз жапырақ тек – перескияда сақталған), кейбір түрлерінде біз сияқты (опунцияда), немесе қабыршақ тәрізді (рипсалисте) келеді. Гүлі дара орналасқан, алуан түске боялған. Аналығы 3, кейде көптеген жеміс жапырақтарынан тұрады. Аталығы өте көп (мысалы, карнегиде 3500-ға жетеді). Жемісі – етті, жидек тәрізді. Кактус тағам (жемісі мен шырынды сабағы), діңі – отын және құрылыс материалы ретінде пайдаланылады. Кейбір түрлерінен (лофофора, селеницереус) дәрілік препараттар жасалады.
Пайдасы
Кактус гүлі компьютер бөлмеде тұрғаны өте пайдалы. Ол көздің бұзылмауына үлкен үлесін тигізеді. Бірақ жатар бөлмеге қоюға тыйым салынады. Одан көптеген дәрі-дәрмектер жасайды
Суреттер
Сілтемелер
- Қазақстан Энциклопедиясы
Сыртқы сілтемелер
- Bigox.kz Кактус реферат (қазақша)
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kaktus Cactaceae kos zharnakty kop zhyldyk shyryn sabakty shoptesin osimdik әdette zhuan etzhendi shyryndy sabaktary tikenekti tүkti kyltanakty bolady Kaktustyn buta agash liana tәrizdes tүrleri de kezdesedi Cacti Қazbalyk aukymy 35 0 Ma PreK K O S D Kr P T Yu B Pg N Late Recent Mexican Lime Cactus growing south of northeastDүniesi ӨsimdikterBolimi Taby Saby Tukymdasy CactaceaeSee also Kaktusterdin Amerikanyn sholdi ajmaktarynda Ontүstik zhәne Ontүstik Amerikanyn ylgaldy zherlerinde tropiktik Afrikada zhәne Madagaskar araly men Shri Lankada osetin 220 tuysy 3000 daj tүri bar Sondaj ak Australiyada Үndistanda Zherorta tenizi zhagalauyndagy elderde zhersindirilgen Қazakstanda sәndik osimdik retinde үjde nemese oranzhereyada osiriledi Kaktus sabagy shar zhumyrtka cilindr dingek zhapyrak siyakty zhalpak pishindi bunaktalgan bolady tүsi zhasyl Sabagynyn biiktigi 2 5 sm den 10 15 m ge dejin zhetedi Sabagynyn kabygy men ozeginde su zhinalady mysaly kejbir iri kaktusterdin sabagynda 2000 l ge dejin su bolady Olardyn bir ereksheligi sudy үnemdi pajdalanuynda Tehas kaktusterin zertteu nәtizhesinde үsh aj kuanshylyk kezinde de kopkyltandy opunciya Opuntia polyacantha sabagynyn kuramynda 81 su saktalgany bajkaldy Kopshiliginin zhapyraktary bolmajdy nagyz zhapyrak tek pereskiyada saktalgan kejbir tүrlerinde biz siyakty opunciyada nemese kabyrshak tәrizdi ripsaliste keledi Gүli dara ornalaskan aluan tүske boyalgan Analygy 3 kejde koptegen zhemis zhapyraktarynan turady Atalygy ote kop mysaly karnegide 3500 ga zhetedi Zhemisi etti zhidek tәrizdi Kaktus tagam zhemisi men shyryndy sabagy dini otyn zhәne kurylys materialy retinde pajdalanylady Kejbir tүrlerinen lofofora selenicereus dәrilik preparattar zhasalady Pajdasy Kaktus gүli kompyuter bolmede turgany ote pajdaly Ol kozdin buzylmauyna үlken үlesin tigizedi Birak zhatar bolmege koyuga tyjym salynady Odan koptegen dәri dәrmekter zhasajdySuretterSiltemelerҚazakstan EnciklopediyasySyrtky siltemelerBigox kz Kaktus referat kazaksha Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet