Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Йоха́ннесбург (ағылш. Johannesburg [dʒoʊˈhænɪsbɜrɡ], африкаансша -{Johannesburg}- [joˈhɑnəsbʏrx]) — Оңтүстік Африка Республикасының ең үлкен қаласы. Елдің ең бай провинциясы, Гаутенгтің әкімшілік орталығы.
| Елді мекен | |||||
| Йоханнесбург | |||||
| Johannesburg | |||||
 | |||||
| |||||
| Әкімшілігі | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ел | |||||
| Провинция | |||||
| Мэр | Херман Машаба | ||||
| Тарихы мен географиясы | |||||
| Координаттары | 26°08′42″ о. е. 28°03′01″ ш. б. / 26.14500° о. е. 28.05028° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 26°08′42″ о. е. 28°03′01″ ш. б. / 26.14500° о. е. 28.05028° ш. б. (G) (O) (Я) | ||||
| Құрылған уақыты | 1886 | ||||
| Жер аумағы | 1644 км² | ||||
| Уақыт белдеуі | UTC+2, жазда UTC+3 | ||||
| Тұрғындары | |||||
| Тұрғыны | 4 434 827 адам (2011) | ||||
| Тығыздығы | 1962 адам/км² | ||||
| Ресми тілі |
| ||||
| Сандық идентификаторлары | |||||
| Телефон коды | +2711 | ||||
| joburg.org.za | |||||
Йоханнесбург шекарасы | |||||
2011 жылғы халық санағы бойынша, халық саны 4 434 827 адам, ал қаланың Үлкен Йоханнесбург (Greater Johannesburg Metropolitan Area) агломерациясында 7 860 781 адам тұрады. Әлемнің 40 ең ірі қалаларының бірі. Жыл сайын халық саны қарқынды өсуде.
Елдің ең бай және дамыған қалаларының бірі. Қала маңында алтын және гауһар тас алынады.
2010 жылы Йоханнесбург қаласында Футболдан Әлем Чемпионатының ойындары өткізілген.
Тарихы
Йоханнесбург 1886 жылы аустралиялық алтын іздеуші Джордж Харрисон мекеннің Витватерсанд ауданының Ланглахте аумағында алғаш алтын тауып алған кезде қаланды. Бұл жаңалықты естіген басқа алтын іздеушілер дереу сол мекенге аттанды. Көптеген жұмысшылар, шахтерлер келгендіктен, сол кездегі Трансвааль республикасының үкіметі соларға арнайы ауыл құруды шешті. XIX ғасырдың соңына қарай қалада әлемнің түпкір-түпкірінен келген шахтерлер, қытайлық жұмысшылар, қара нәсілділер, маманданбаған жұмысшылар, еврейлер мен армяндар, үндістер және қашқындар өмір сүрген. Қаланың атауы мекеннің негізін қалаған архитекторлар - Йохан Риссик пен Йохан Юберт атымен аталған.
Қаланың экономикалық өсуі британдықтардың назарын аударды. 1930-жылдары ОАР экономикасының дамуы барысында қала қарқынды түрде салына бастады.
1940-жылдардың соңында және 1950-жылдардың басында қаланың беделді Хилброу ауданында алғаш көп қабатты ғимараттар салына бастады.
1950-ші және 1960-шы жылдары қаланың оңтүстік-батыс бөлігінде қара нәсілді халыққа үлкен тұрғын аудан Соуэто салынған. Автомобиль жолдары салынды.
1960 және 1970 жылдары қаланың орталық бөлігінде офистік биік ғимараттар салынды.
Еуропалық режимнің құлау кезінде қаладан ақ нәсілділер қарқынды түрде көше бастады. Қалада есірткі мен ішімділер, қылмыс деңгейі өсті. Қазіргі кезде бұл мәселелер шешу үшін түрлі іс-шаралар қолданылады.
2010 жылы қаланың Соккер-Сити және Кока-Кола Парк стадиондарында Футболдан Әлем Чемпионатының ойындары өткізілді.
Географиясы және климаты
Қала теңіз деңгейінен 1753 метр биіктікте орналасқан. Елдің астанасы Претория қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 50 километр қашықтықта орналасқан.
Йоханнесбург субтропикалық климаттық белдеуде орналасқан. Қысы ашық және салқын, ал жазы жылы және ылғалды болып келеді. Жылдық орташа жауын-шашын мөлшері - 713 мм. Ең жылы кезеңі - қаңтар айы, орташа температурасы 19,7 °C, ең суық - маусым, орташа температурасы 10,3 °C.
Қаланың ауа-райы статистикасы
| Йоханнесбург ауа райы | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Көрсеткіш | Қаң | Ақп | Нау | Сәу | Мам | Мау | Шіл | Там | Қыр | Қаз | Қар | Жел | Жыл |
| Абсолюттық максимум, °C | 33,7 | 33,5 | 31,7 | 29,3 | 28,0 | 24,1 | 24,4 | 26,6 | 31,7 | 34,1 | 33,6 | 32,3 | 34,1 |
| Орташа максимум, °C | 25,6 | 25,3 | 24,1 | 21,9 | 19,4 | 16,9 | 17,0 | 19,7 | 23,3 | 24,3 | 24,7 | 25,3 | 22,3 |
| Орташа температура, °C | 19,7 | 19,4 | 18,3 | 15,9 | 13,1 | 10,3 | 10,2 | 12,8 | 16,2 | 17,5 | 18,4 | 19,2 | 15,9 |
| Орташа минимум, °C | 15,2 | 14,9 | 13,7 | 11,1 | 7,9 | 4,9 | 4,6 | 7,1 | 10,1 | 11,9 | 13,2 | 14,4 | 10,8 |
| Абсолюттық минимум, °C | 6,0 | 8,9 | 4,2 | −0,6 | −3,5 | −7 | −5 | −3 | −2 | 2,4 | 0,2 | 4,1 | −7 |
| Жауын-шашын нормасы, мм | 135 | 100 | 103 | 38 | 16 | 12 | 3 | 7 | 23 | 80 | 103 | 129 | 749 |
| Дерекнама: Ауа райы және Климат | |||||||||||||
Халқы
2011 жылғы халық санағы бойынша, қалада 4 434 827 адам тұрады. Йоханнесбург - көпұлтты қала. Қара нәсілділер халықтың 73%-ын, ақтар -16%, түстілер -6% және азиаттар - 4%-ын құрайды.
24 жасқа дейінгі адамдар үлесі - 73%, ал 60 жастан асатын адамдар - 6%.
Қаладағы жұмыссыздық деңгейі - 37 %, соның ішінде 91%-ы қара нәсілділер.
2001 жылғы мәліметтер бойынша қала халқының 37,1% ағылшын тілінде сөйлейді, 17,3%-ы зулу, 16% африкаанс және 5,3% сото тілдерінде сөйлейді. Қалған 23,9% басқа тілдерде сөйлейді.
Қазіргі кезде ақтар саны қарқынды түрде кемуде (Көбісі елден көшіп кеткен).
Экономикасы
Йоханнесбург - Оңтүстік Африка Республикасының экономикалық астанасы болып табылады. Қала елдің ЖІӨ-нің 16%-ын өндіреді. 2014 жылы Global Financial Centres Index рейтингі бойынша әлемдегі қалалар ішінде экономикалық және қаржылық бәсекелестігі бойынша 50-ші орынға ие болды. Қазіргі кезде қаланың маңында алтын өндірілмегеніне қарамастан, Йоханнесбургте әлемнің көптеген беделді корпорацияларының штаб-пәтерлері орналасқан. Өндіріс және қызмет көрсету салалары қаланың экономикасын толықтырады. Банктік істер, ақпараттық технологиялар, транспорт және Бұқаралық Ақпарат құралдары қала экономикасының маңызды салалары болып табылады.
Қалада Африка континетіндегі ең ірі және әлемдегі ең маңызды биржаларының бірі - Йоханнесбург Қаржы Биржасы (Johannesburg Stock Exchange, JSE) орналасқан.
Қызықты орындар мен ескерткіштер
Йоханнесбургте көптеген бақтар орналасқан. Соның ішінде:
- Йоханнесбург ботаникалық бағы (Johannesburg Botanical Garden)
- Арыстандар бағы (Lion Park)
- Құстар бағы (Delta Park және Huddle Park)
Сонымен қатар, қалада көптеген мұражайлар бар: Африка мұражайы (MuseuMAfricA), Апартеид мұражайы (Apartheid Museum), Нельсон Мандела Ұлттық Мұражайы (Nelson Mandela National Museum), Оңтүстік Африка теміржолдар Ұлттық мұражайы (South African National Railway And Steam Museum) және Оңтүстік Африка әскери Ұлттық мұражайы (South African National Museum of Military History)
Қалада 2010 жылы Футболдан Әлем Чемпионатын өткізген екі ірі стадион орналасқан - Soccer City және Ellis Park (Coca-Cola Park).
Галерея
-
![image]()
Притчард көшесі, 1940 жыл. -
![image]()
Йоханнесбург Қаржы Биржасы -
![image]()
Гаутрейн -
![image]()
Витватерсранд Университеті
Бауырлас қалалары
Дереккөздер
- SOUTH AFRICA: City of Johannesburg.
- Йоханнесбург. Сан Сити. Города ЮАР. Холидей М Мұрағатталған 6 шілденің 2014 жылы.
- Погода и Климат - Климат Йоханнесбурга
- Города ЮАР. Йоханнесбург Мұрағатталған 19 мамырдың 2014 жылы.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Joha nnesburg agylsh Johannesburg dʒoʊˈhaenɪsbɜrɡ afrikaanssha Johannesburg joˈhɑnesbʏrx Ontүstik Afrika Respublikasynyn en үlken kalasy Eldin en baj provinciyasy Gautengtin әkimshilik ortalygy Eldi mekenJohannesburgJohannesburgTu EltanbasyӘkimshiligiEl OAR Ontүstik Afrika RespublikasyProvinciyaGautengMerHerman MashabaTarihy men geografiyasyKoordinattary26 08 42 o e 28 03 01 sh b 26 14500 o e 28 05028 sh b 26 14500 28 05028 G O Ya Koordinattar 26 08 42 o e 28 03 01 sh b 26 14500 o e 28 05028 sh b 26 14500 28 05028 G O Ya Қurylgan uakyty1886Zher aumagy1644 km Uakyt beldeuiUTC 2 zhazda UTC 3TurgyndaryTurgyny4 434 827 adam 2011 Tygyzdygy1962 adam km Resmi tiliSandyk identifikatorlaryTelefon kody 2711joburg org zaJohannesburgJohannesburg shekarasy 2011 zhylgy halyk sanagy bojynsha halyk sany 4 434 827 adam al kalanyn Үlken Johannesburg Greater Johannesburg Metropolitan Area aglomeraciyasynda 7 860 781 adam turady Әlemnin 40 en iri kalalarynyn biri Zhyl sajyn halyk sany karkyndy osude Eldin en baj zhәne damygan kalalarynyn biri Қala manynda altyn zhәne gauһar tas alynady 2010 zhyly Johannesburg kalasynda Futboldan Әlem Chempionatynyn ojyndary otkizilgen TarihyJohannesburg 1886 zhyly australiyalyk altyn izdeushi Dzhordzh Harrison mekennin Vitvatersand audanynyn Langlahte aumagynda algash altyn tauyp algan kezde kalandy Bul zhanalykty estigen baska altyn izdeushiler dereu sol mekenge attandy Koptegen zhumysshylar shahterler kelgendikten sol kezdegi Transvaal respublikasynyn үkimeti solarga arnajy auyl kurudy sheshti XIX gasyrdyn sonyna karaj kalada әlemnin tүpkir tүpkirinen kelgen shahterler kytajlyk zhumysshylar kara nәsildiler mamandanbagan zhumysshylar evrejler men armyandar үndister zhәne kashkyndar omir sүrgen Қalanyn atauy mekennin negizin kalagan arhitektorlar Johan Rissik pen Johan Yubert atymen atalgan Қala ortalygyJohannesburg 1896 zhyl Қalanyn ekonomikalyk osui britandyktardyn nazaryn audardy 1930 zhyldary OAR ekonomikasynyn damuy barysynda kala karkyndy tүrde salyna bastady 1940 zhyldardyn sonynda zhәne 1950 zhyldardyn basynda kalanyn bedeldi Hilbrou audanynda algash kop kabatty gimarattar salyna bastady 1950 shi zhәne 1960 shy zhyldary kalanyn ontүstik batys boliginde kara nәsildi halykka үlken turgyn audan Soueto salyngan Avtomobil zholdary salyndy 1960 zhәne 1970 zhyldary kalanyn ortalyk boliginde ofistik biik gimarattar salyndy Europalyk rezhimnin kulau kezinde kaladan ak nәsildiler karkyndy tүrde koshe bastady Қalada esirtki men ishimdiler kylmys dengeji osti Қazirgi kezde bul mәseleler sheshu үshin tүrli is sharalar koldanylady 2010 zhyly kalanyn Sokker Siti zhәne Koka Kola Park stadiondarynda Futboldan Әlem Chempionatynyn ojyndary otkizildi Geografiyasy zhәne klimatyBiikten korinis Қala teniz dengejinen 1753 metr biiktikte ornalaskan Eldin astanasy Pretoriya kalasynan ontүstik batyska karaj 50 kilometr kashyktykta ornalaskan Johannesburg subtropikalyk klimattyk beldeude ornalaskan Қysy ashyk zhәne salkyn al zhazy zhyly zhәne ylgaldy bolyp keledi Zhyldyk ortasha zhauyn shashyn molsheri 713 mm En zhyly kezeni kantar ajy ortasha temperaturasy 19 7 C en suyk mausym ortasha temperaturasy 10 3 C Қalanyn aua rajy statistikasy Johannesburg aua rajyKorsetkish Қan Akp Nau Sәu Mam Mau Shil Tam Қyr Қaz Қar Zhel ZhylAbsolyuttyk maksimum C 33 7 33 5 31 7 29 3 28 0 24 1 24 4 26 6 31 7 34 1 33 6 32 3 34 1Ortasha maksimum C 25 6 25 3 24 1 21 9 19 4 16 9 17 0 19 7 23 3 24 3 24 7 25 3 22 3Ortasha temperatura C 19 7 19 4 18 3 15 9 13 1 10 3 10 2 12 8 16 2 17 5 18 4 19 2 15 9Ortasha minimum C 15 2 14 9 13 7 11 1 7 9 4 9 4 6 7 1 10 1 11 9 13 2 14 4 10 8Absolyuttyk minimum C 6 0 8 9 4 2 0 6 3 5 7 5 3 2 2 4 0 2 4 1 7Zhauyn shashyn normasy mm 135 100 103 38 16 12 3 7 23 80 103 129 749Dereknama Aua rajy zhәne KlimatHalkyHilbrou audanynyn korinisi 2011 zhylgy halyk sanagy bojynsha kalada 4 434 827 adam turady Johannesburg kopultty kala Қara nәsildiler halyktyn 73 yn aktar 16 tүstiler 6 zhәne aziattar 4 yn kurajdy 24 zhaska dejingi adamdar үlesi 73 al 60 zhastan asatyn adamdar 6 Қaladagy zhumyssyzdyk dengeji 37 sonyn ishinde 91 y kara nәsildiler 2001 zhylgy mәlimetter bojynsha kala halkynyn 37 1 agylshyn tilinde sojlejdi 17 3 y zulu 16 afrikaans zhәne 5 3 soto tilderinde sojlejdi Қalgan 23 9 baska tilderde sojlejdi Қazirgi kezde aktar sany karkyndy tүrde kemude Kobisi elden koship ketken EkonomikasyJohannesburg Ontүstik Afrika Respublikasynyn ekonomikalyk astanasy bolyp tabylady Қala eldin ZhIӨ nin 16 yn ondiredi 2014 zhyly Global Financial Centres Index rejtingi bojynsha әlemdegi kalalar ishinde ekonomikalyk zhәne karzhylyk bәsekelestigi bojynsha 50 shi orynga ie boldy Қazirgi kezde kalanyn manynda altyn ondirilmegenine karamastan Johannesburgte әlemnin koptegen bedeldi korporaciyalarynyn shtab pәterleri ornalaskan Өndiris zhәne kyzmet korsetu salalary kalanyn ekonomikasyn tolyktyrady Banktik ister akparattyk tehnologiyalar transport zhәne Bukaralyk Akparat kuraldary kala ekonomikasynyn manyzdy salalary bolyp tabylady Қalada Afrika kontinetindegi en iri zhәne әlemdegi en manyzdy birzhalarynyn biri Johannesburg Қarzhy Birzhasy Johannesburg Stock Exchange JSE ornalaskan Қyzykty oryndar men eskertkishterJohannesburgte koptegen baktar ornalaskan Sonyn ishinde Johannesburg botanikalyk bagy Johannesburg Botanical Garden Arystandar bagy Lion Park Қustar bagy Delta Park zhәne Huddle Park Sonymen katar kalada koptegen murazhajlar bar Afrika murazhajy MuseuMAfricA Aparteid murazhajy Apartheid Museum Nelson Mandela Ұlttyk Murazhajy Nelson Mandela National Museum Ontүstik Afrika temirzholdar Ұlttyk murazhajy South African National Railway And Steam Museum zhәne Ontүstik Afrika әskeri Ұlttyk murazhajy South African National Museum of Military History Қalada 2010 zhyly Futboldan Әlem Chempionatyn otkizgen eki iri stadion ornalaskan Soccer City zhәne Ellis Park Coca Cola Park GalereyaPritchard koshesi 1940 zhyl Johannesburg Қarzhy Birzhasy Gautrejn Vitvatersrand UniversitetiBauyrlas kalalary Efiopiya Addis Abeba Әzerbajzhan Baku Ұlybritaniya Birmingem Ұlybritaniya London Үndistan Mumbai Үndistan Deli AҚSh Nyu Jork Namibiya Kanada Ottava Kanada Monreal Kanada Vankuver Kanada Kvebek Kanada Kalgari Kanada DerekkozderSOUTH AFRICA City of Johannesburg Johannesburg San Siti Goroda YuAR Holidej M Muragattalgan 6 shildenin 2014 zhyly Pogoda i Klimat Klimat Johannesburga Goroda YuAR Johannesburg Muragattalgan 19 mamyrdyn 2014 zhyly