ЮНЕСКО Әлемдік мұра тізімінде Италияның 50 нысаны бар 2014 жылғы мәліметі бойынша Бұл нысан тізімге 46 нысан мәдени 4 та

ЮНЕСКО Әлемдік мұра тізімінде Италияның 50 нысаны бар (2014 жылғы мәліметі бойынша). Бұл нысан тізімге 46 нысан мәдени, 4 табиғи критерийлар бойынша іліккен. Бұдан басқа, 2014 жылғы жағдайына сәйкес Италия аймағындағы Әлемдік мұра тізіміне 40 нысан үміткер ретінде тіркелген.

Тізім

Берілген кестеде нысандар Юнеско Әлемдік мұра тізіміне қосылуының хронологиялық тәртібінде орналасқан

#	Аты	Мекені	Жасалған кезі	Тізімге кірген жылы	№	Талаптар
1	Валькамоника петроглифтары (итал. Incisioni rupestri della Valcamonica)	Ломбардия	б.з.б.VIмыңжылдықтан бастап	1979	94	iii, vi
2	Римнің тарихи орталығы және Ватиканның меншігі, оның ішінде (итал. Centro storico di Roma, le proprietà extraterritoriali della Santa Sede nella città e la Basilica di San Paolo fuori le mura)	Рим қаласы Лацио Ватиканмен бірге )	б.з.б.VIII ғ.	1980	91	i, ii, iii, iv, vi
3	шіркеуі Леонардо да Винчидің «L'Ultima Cena» фрескасымен бірге (итал. Chiesa e Convento Domenicano di Santa Maria delle Grazie con «L'Ultima Cena» di Leonardo da Vinci - Milano)	Милан қаласы Ломбардия	XV ғ.	1980	93	i, ii
4	Флоренция қаласының тарихи орталығы (итал. Centro storico di Firenze)	Флоренция Тоскана	XV-XVI ғ.	1982	174	i, ii, iii, iv, vi
5	Венеция және (итал. Venezia e la sua laguna)	Провинция: Регион: Венето	V ғ.	1987	394	i, ii, iii, iv, v, vi
6	(итал. Piazza del Duomo, Pisa)	Пиза қаласы Тоскана	XI-XIV ғ.	1987	395	i, ii, iv, vi
7	Сан-Джиминьяно қаласының тарихи орталығы (итал. Centro storico di San Gimignano)	Тоскана	—	1990	550	i, iii, iv
8	(итал. Sassi di Matera)	Базиликата	—	1993	670	iii, iv, v
9	Виченца қаласы және Венетодағы (итал. Città di Vicenza e le Ville palladiane del Veneto)	Венето	—	1994 1996	712	i, ii
10	Сиена қаласының тарихи орталығы (итал. Centro storico di Siena)	Тоскана	XII-XV ғ.	1995	717	i, ii, iv
11	Неаполь қаласының тарихи орталығы (итал. Centro storico di Napoli)	Кампания	—	1995	726	ii, iv
12	(итал. Crespi d'Adda)	Ломбардия	XIX-XX ғ.	1995	730	iv, v
13	Феррара ренессанс қаласы және өзенінің сағасы (итал. Ferrara, città del Rinascimento e il suo Delta del Po)	Эмилия-Романья	XV-XVI ғ.	1995 (расширен в 1999)	733	ii, iii, iv, v, vi
14	(итал. Castel del Monte)	Андрия қаласы Апулия	XIII ғ.	1996	398	i, ii, iii
15	Альберобелло қаласындағы « (итал. Trulli di Alberobello)	Апулия	XVI ғ.	1996	787	iii, iv, v
16	Равенна қаласындағы (итал. Primi monumenti cristiani di Ravenna)	Равенна Эмилия-Романья	V-VI ғ.	1996	788	i, ii, iii, iv
17	қаласының тарихи орталығы (итал. Centro storico di Pienza)	Тоскана	XV ғ.	1996	789	i, ii, iv
18	паркімен бірге, және фабрикалық елді мекені (итал. Palazzo Reale di Caserta con il Parco, Acquedotto di Vanvitelli e complesso di San Leucio)	Кампания	XVIII ғ.	1997	549	i, ii, iii, iv
19	Турин қаласының және оның маңындағы сарайлар (итал. Residenze sabaude di Torino e dintorni)	Пьемонт	XVI ғ.	1997	823	i, ii, iv, v
20	Падуя қаласындағы ботаникалық бақ (итал. Orto Botanico di Padova)	Венето		1997	824	ii, iii
21	Портовенере қаласы, мәдени ландшафты, аралдары, Тино және (итал. Porto Venere, le Cinque Terre e le isole di Palmaria, Tino e Tinetto)	Лигурия	—	1997	826	ii, iv, v
22	Модена қаласындағы , мұнарасы және алаңы (итал. Duomo, Torre Civica e Piazza Grande di Modena)	Эмилия-Романья	XII ғ.	1997	827	i, ii, iii, iv
23	Помпеи, Геркуланум және Торре-Аннунциата археологиялық аймақтар (итал. Aree archeologiche di Pompei, Ercolano e Torre Annunziata)	Кампания	I ғ.	1997	829	iii, iv, v
24	(итал. Costiera amalfitana)	Кампания	XI ғ.	1997	830	ii, iv, v
25	Агридженто қаласындағы археологилық ескерткіштер (итал. Parco Archeologico e Paesaggistico della Valle dei Templi di Agrigento)	Сицилия	б.з.б.VI ғ.	1997	831	i, ii, iii, iv
26	тарихқа дейінгі мұнаралар (итал. Su Nuraxi)	Ең жақын елді мекен: Барумини Сардиния	б.з.б.2000 жыл	1997	833	i, iii, iv
27	(итал. Villa Romana del Casale)	Ең жақын елді мекен: Сицилия	IV ғ.	1998	832	i, ii, iii
28	археологиялық қорық пен Патриаркале базилика (итал. Zona archeologica e Basilica Patriarcale di Aquileia)	Фриули-Венеция-Джулия	V ғ.	1998	825	iii, iv, vi
29	қаласының тарихи орталығы (итал. Centro storico di Urbino)	Марке	XV ғ.	1998	828	ii, iv
30	ауданының мәдени ландшафты, ұлттық паркі, және археологиялық ескерткіштері, монастырі (итал. Parco nazionale del Cilento, Vallo di Diano con i siti archeologici di Paestum Velia, e la Certosa di Padula)	Кампания	—	1998	842	iii, iv
31	(итал. Villa Adriana)	Лацио	II ғ.	1999	907	i, ii, iii
32	Верона (итал. Città di Verona)	Венето	б.з.б.I-XIV ғ.	2000	797	ii, iv
33	Ассизи қаласындағы Сан-Франческо шіркеуі және т.б. фрацискандық құрметті жерлері (итал. Assisi, Basilica di San Francesco e altri luoghi francescani)	Умбрия	Орта ғасырлар	2000	990	i, ii, iii, iv, vi
34	(итал. Isole Eolie)	Сицилия	Плейстоцен — Голоцен	2000	908	viii
35	(итал. Villa d'Este)	Лацио	XVI ғ.	2001	1025	i, ii, iii, iv, vi
36	бергі барокко қалалары (итал. Città tardo barocche del Val di Noto (Sicilia sud orientale))	, Сицилия	1693	2002	1024	i, ii, iv, v
37	Пьемонт және Ломбардиядағы кешені (итал. Sacri Monti del Piemonte e della Lombardia)	Пьемонт, Ломбардия	XVI-XVII ғ.	2003	1068	ii, iv
38	мәдени ландшафты (итал. Val d'Orcia)	Ең жақын елді мекен: Сиена Тоскана	XIV-XV ғ.	2004	1026	iv, vi
39	және этрус қорымдары (итал. Necropoli etrusche di Cerveteri e Tarquinia)	, Лацио	б.з.б.IX-I ғ.	2004	1158	i, iii, iv
40	Ежелгі Сиракуза және (итал. Siracusa e la Necropoli Rupestre di Pantalica)	Сицилия	б.з.б.XIII-VII ғ.	2005	1200	ii, iii, iv, vi
41	Генуядағы көшесі және сарайлар кешені (итал. Genova: Le Strade Nuove ed il complesso dei Palazzi dei Rolli)	Лигурия	XVI ғ. соңы - XVII ғ. басы	2006	1211	ii, iv
42	(итал. Ferrovia retica nel paesaggio dell'Albula e del Bernina)	Ең жақын елді мекен: Тирано Ломбардия Швейцариямен бірге	1904	2008	1276	ii, iv
43	Мантуя және Саббьонета (итал. Mantova e Sabbioneta)	Ломбардия	XI-XVI ғ.	2008	1287	ii, iii
44	(итал. Dolomiti)	Венето, Трентино — Альто-Адидже	—	2009	1237	vii, viii
45	(итал. Monte San Giorgio)	Ломбардия Швейцариямен бірге	—	2003 (расширен в 2010)	1090	viii
46	(итал. Longobardi in Italia: i luoghi del potere (568-774))	, , , , , Фриули-Венеция-Джулия, Ломбардия, Умбрия, Кампания, Апулия	VI -VIII ғ.	2011	1318	ii, iii, vi
47	(итал. Antichi insediamenti sulle Alpi)	Фриули-Венеция-Джулия, Ломбардия, Пьемонт, Трентино — Альто-Адидже Франциямен , Германиямен , Швейцариямен , , ) бірге	б.з.б.V-I мыңжылдықтар	2011	1363	iii, iv
48	Этна жанартауы (итал. Etna)	Ең жақын елді мекен: Катания Сицилия	—	2013	1427	viii
49	Тосканадағы Медичи әулетінің сарайлары, бақтары және қала сыртындағы виллалары (лит. Ville e Giardini medicei in Toscana)	, Тоскана	XV ғ.	2013	175	ii, iv, vi
50	Италиялық жүзім егісінің табиға ландшафты: - және (итал. Paesaggio vitivinicolo del Piemonte: Langhe, Roero e Monferrato)	Пьемонт, Ломбардия	—	2014	1390	iii, v

Әлемдік мұра тізіміне үміткер нысандар

Берілген кестеде нысандар Юнеско Әлемдік мұра тізіміне қосылуының хронологиялық тәртібінде орналасқан

**Әлемдік мұра тізіміне үміткер нысандар**
#	Аты	Орналасуы	Құрылған уақыты	Тізімге кірген уақыты	№
1	және көлдері (итал. Lago Maggiore e Lago d'Orta)	, , Пьемонт, Ломбардия	—	2006	325	ii, vi
2	Павияның және тарихи орталығы (итал. Centro storico di Pavia e Certosa di Pavia)	Провинция: Ломбардия	XIV ғ.	2006	327	ii, iv, v
3	Бергамо (итал. Bergamo)	Ломбардия	I ғ.	2006	331	iv
4	(итал. Giardini Botanici Hanbury)	Вентимилья Лигурия	XIX ғ.	2006	336	ii, iv
5	Лукканың тарихи орталығы (итал. Centro storico di Lucca)	Тоскана	XII ғ.	2006	340	ii, iv
6	Орвието (итал. Orvieto)	Умбрия	XII ғ.	2006	344	i, iv, v
7	(лит. Via Appia)	Лацио, Апулия, Кампания, Молизе	IV ғ.	2006	349	i, iii iv, v, vi
8	Папа ақсүйектер отбасыларының виллалары (лит. Ville della nobiltà papale)	, Лацио	XVI ғ.	2006	351	i, ii, iii, iv
9	Парманың тарихи орталығы (итал. Centro storico di Parma)	Провинция: Регион: Эмилия-Романья	С	2006	1148	i, ii, iv
10	және тарихи ескерткіштер (итал. Salento e Barocco leccese)	Апулия	XVI-XVIII ғ.	2006	1149	i, iii, iv
11	және басқа византия-базилиан кешендері (итал. Cattolica di Stilo e altri siti basiliano-bizantino calabresi)	Стило Калабрия	XI ғ.	2006	1150	ii, iii, iv
12	Ористано шығанағының ылғал жерлері, Синис түбегі және аралы (итал. Stagni di golfo di Oristano / Penisola del Sinis / Isola Mal di Ventre)	Сардиния	—	2006	1152	ix, x
13	(итал. Cappella degli Scrovegni)	Падуя Венето	1300—1303	2006	1153	i, ii, iii
14	қала-бекет (итал. Palmanova)	Фриули-Венеция-Джулия	XVI-XVII ғ.	2006	1154	i, iii, iv
15	Апулиядағы (итал. Cattedrali romaniche di Puglia)	Апулия	XI-XIII ғ.	2006	1160	ii, iii, iv
16	және (итал. Taormina e Isola Bella)	Сицилия	XIV ғ.	2006	1164	iii, iv, vi
17	архипелагы және аралдары (итал. Arcipelago della Maddalena e gruppo di isole di bocche di Bonifacio)	Сардиния	—	2006	2028	vii, ix, x
18	аралы және көне қаласы (итал. Mozia e Lilibeo)	Трапани Сицилия	б.з.б. XII ғ.	2006	2029	iii, iv, vi
19	брадисейсмдер (итал. Il bradisismo nei Campi Flegrei)	Неаполь Кампания	—	2006	2030	vii, viii, x
20	қолдан жасалған сарқырама және жазығы (итал. Cascata delle Marmore e Valnerina)	Терни Умбрия	—	2006	2031	i, iv, v, vi
21	Лигурий теңізіндегі халықаралық киттер қорығы (итал. Santuario per i mammiferi marini)	Лигурия, Тоскана, Сардиния	—	2006	2032	vii, ix, x
22	аралы (итал. Asinara)	Сардиния	—	2006	5002	vii, ix, x
23	Сульчис-Иглесьенте тарихи аймағы (итал. Sulcis-Iglesiente)	Сардиния	—	2006	5003	ix, x
24	Каррарадағы мәрмәр кашалатын орындар (итал. Carrara)	Тоскана	—	2006	5004	ii, vi, vii, viii, ix, x
25	: Италияның корольдік мал айдау жолдары (итал. La transumanza: i Regi Tratturi)	Абруццо, Молизе, Кампания, Апулия	—	2006	5005	ii, iii, x
26	Вольтерраның тарихи орталығы және мәдени ланшафты (итал. Centro storico di Volterra)	Тоскана	б.з.б. IV ғ.	2006	5006	iv, v
27	өзенінің алабы және (итал. Valle dell'Aniene e Villa Gregoriana)	Лацио	XIX ғ.	2006	5008	i, ii, iii, iv
28	Мурджия карст (итал. Murgia)	Апулия	—	2006	5009	iii, vii, viii
29	Болоньядағы кіші порттар (итал. Portici a Bologna)	Эмилия-Романья	XI-XX ғ.	2006	5010	iii, iv, v
30	Апулиядағы карст үңгірлері (итал. Grotte della Puglia)	Апулия	—	2006	5011	i, ii, iii
31	цитаделі (итал. Cittadella di Alessandria)	Пьемонт	XVIII ғ.	2006	5013	ii, iii, iv
32	Изерниа-ла-Пинета және Нотарчирикодағы төменгі неолит тас қазбалары (итал. Sito archeologico del Paleolitico di Isernia La Pineta e di Notarchirico)	Веноза Базиликата	—	2006	5020	iii, iv, vi
33	Монблан тау массивы (итал. Massiccio del Monte Bianco)	Валле-д’Аоста Валле-д’Аоста	—	2008	5265	vii, viii, ix, x
34	Палермодағы араб-норман архитектурасы/ / (итал. Palermo / Duomo di Cefalù / Duomo di Monreale)	Сицилия	XI-XIII ғ.	2010	5565	i, ii, iv
35	Конельяно және Вальдоббьаденедегі өндіру орындары мен жүзімдіктер (итал. Prosecco di Conegliano e Valdobbiadene)	Венето	—	2010	5566	iii, v, vi
36	(итал. Parco nazionale della Sila)	Кротоне , , Калабрия	—	2012	5669	viii, ix, x
37	Иврея (итал. Ivrea)	Пьемонт	XX ғ.	2012	5736	ii, iv, vi
38	(итал. Mercantour/Alpi Marittime)	, Пьемонт, Лигурия	—	2013	5820	viii, ix, x
39	XV — XVII ғ-дағы Венеция республикасының қорғаныс құрылыстары (итал. Fortificazioni veneziane degli XV — XVII secoli) * Бергамо * Пескьера-дель-Гарда *	Ломбардия, Венето, Фриули-Венеция-Джулия	XV-XVII ғ.	2013	5844	ii, iii, iv
40	Еуропаның атақты батпақ шипажайлары (итал. Montecatini Terme) * Монтекатини-Терме	Тоскана	XX ғ.	2014	5928	ii, iii, iv, vi

Дереккөздер

Критерии. Басты дереккөзінен мұрағатталған 29 қазан 2012.
Tentative (ағыл.). UNESCO World Heritage Centre. — Италиядағы ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар тізіміне үміткерлер. Басты дереккөзінен мұрағатталған 5 ақпан 2012. Тексерілді, 30 тамыз 2011.

Тағы қараңыз

Сыртқы сілтемелер

ЮНЕСКОның ресми сайты: Италиядағы ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар тізіміне үміткерлер
Италиядағы ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандарының каталогі

[1] Критерии. Басты дереккөзінен мұрағатталған 29 қазан 2012.

[italy-tentative-2] Tentative (ағыл.). UNESCO World Heritage Centre. — Италиядағы ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар тізіміне үміткерлер. Басты дереккөзінен мұрағатталған 5 ақпан 2012. Тексерілді, 30 тамыз 2011.