Дегерес қойы

Дегерес қойы – биязы жүнді, құйрықты қой тұқымы. Ол 1930 – 1980 ж. аралығында Алматы облысында жергілікті қылшық жүнді, құйрықты қой саулығын және қошқарларымен күрделі зауыттық будандастыру арқылы шығарылған. Жаңа тұқым ретінде 1980 ж. бекітілді. Дене бітімі шымыр, сүйегі берік, кеудесі кең, құйрығы орташа. Жыл бойы жайылымда бағуға бейімделген, ұзақ жүруге төзімді. Қошқары тірідей 100 – 110 кг, саулығы 58 – 63 кг салмақ тартады. Қошқардан 6 – 7 кг, саулықтан 3 – 3,5 кг жүн қырқылады. Жүн талшығының ұзындығы 9 – 16 см. Әр 100 саулықтан 90 – 120 қозы алынады. Енесінен бөлген кезде қозылары 32 – 35 кг салмақ тартады. Ұрғашы тоқты 70 кг, еркек тоқты 93 кг салмақ тартады, ұшасынан 16 – 19 кг ет алынады, сойыс шығымы 49 – 51%. Таза жүн түсімі 66 – 68%. Дегерес қойы Қазақстан мен Орталық Азияда өсірілетін жергілікті қылшық жүнді қойлардың жүн өнімділігін көбейту мен оның сапасын арттыруға кеңінен пайдаланылады. Сондай-ақ Дегерес қойы Түрікменстанда, Өзбекстанда, Қырғызстанда, Грузияда және Моңғолияда қой тұқымдарын асылдандыру жұмысында қолданылады. Дегерес қойы Алматы облысындағы «Бақанас», Қарағанды облысындағы «Жәмші», т.б. асыл тұқымды қой шаруашылықтарында, Қазақтың мал өсіру ғылыми-зерттеу институтының Мыңбаев атындағы тәжірибе шаруашылығында өсіріледі.

Дереккөздер

1. Қазақ энциклопедиясы