Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Густав Людвиг Герц (нем. Gustav Ludwig Hertz; 22 шілде 1887, Гамбург — 30 қазан 1975 жыл, Берлин ) — неміс физигі, 1925 жылы «электронның атоммен соқтығысу заңдылықтарын ашқаны үшін» физика бойынша Нобель сыйлығының лауреаты (Джеймс Франкпен бірге). Әйгілі Генрих Герцтің жиені.
| Густав Людвиг Герц | |
| Gustav Ludwig Hertz | |
 | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | |
| Қайтыс болған күні | |
| Қайтыс болған жері | |
| Ғылыми аясы | |
| Марапаттары | |
Өмірбаяны
Густав Людвиг Герц 1887 жылы 22 шілдеде Гамбургте дүниеге келген. Ол 1909 жылдан 1911 жылға дейін қазіргі физика орталықтарында — Геттинген, Мюнхен және Берлинде оқыды. 1911 ж. Мюнхен және Берлин университеттерiн бiтiрiп, 1913-1920 ж.ж. Берлин университетiнде жұмыс iстедi. Ол Берлинде Генрих Рубенстің жетекшілігімен кандидаттық диссертациясын қорғап, Берлиндегі Гумбольдт университетінің физика институтында ассистент болды.
Герцтiң негiзгi зерттеулерi спектроскопия саласында болды. Ол рентгендiк жұтылу спектрлерiн зерттедi. Диффузия бойынша, электрондық эмиссияда, плазма физикасында ультрадыбыс және жартылай өткiзгiш бойынша көптеген зерттеулер жүргiздi.
Сол университеттің доценті, физик Джеймс Франкпен бірге Герц 1912—1913 жылдары электрондардың атомдармен соқтығысуы бойынша тәжірибелер жасады, бұл кейінірек Бордың атом және кванттық механика теориясының маңызды дәлелі болды. Эксперимент қазір Франк-Герц тәжірибесі деп аталады. 1925 жылы Герц пен Франк бұл үшін физика бойынша Нобель сыйлығын алды.
1915 жылы сәуірде Фриц Хабердің үгітінен кейін Ипрдегі газ соғысына қатысты.
1920—1925 ж Philips заводының лабораториясында, 1925—1927 ж Галл университетiнiң профессоры, 1928—1935 ж Берлиндегi жоғарғы техникалық мектепте, 1935—1945 ж Берлиндегi Siemens ғылыми зерттеу лабораториясын басқарды, ал 1945—1954 ж.ж. КСРО-да жұмыс iстедi. 1954—1962 ж Лейпциг университетiнiң физика институтының директоры және профессоры болып қызмет еттi.
1925 жылы Эйндховендегі Philips электр шамдарын шығаратын зауыттың физикалық зертханаларын 5 жыл басқарды. Ол жерде газ разрядтары физикасын оқыды. Содан кейін Галле мен Берлинде физика профессоры болды.
1935 жылы ол еврейден шыққанына байланысты емтихан тапсыру құқығынан айырылды (әкесінің атасы лютерандық дінді қабылдаған еврей отбасында дүниеге келген), нәтижесінде профессорлықтан бас тартты. Ол құрметті профессор болып қала берсе де, Герц өнеркәсіпте, Siemens & Halske ғылыми-зерттеу зертханаларында зерттеуші ретінде осындай жартылай профессорлықты таңдады. 1935 жылы компанияда ол үшін арнайы Siemens-Forschungslaboratorium II зертханасы құрылды.
Siemens-те Герц жарық изотоптары үшін диффузиялық бөлу қондырғыларында жұмыс істеді, бұл кейінірек атом бомбасын өндіру үшін уранды байытудағы негізгі технология болды, сондай-ақ электроакустика саласындағы зерттеулер. Осы себепті ол Манфред фон Арденне, Макс Штеенбек және басқа да атом мамандарымен бірге Қызыл Армияның арнайы бөлімшесі 1945 жылы сәуірде Сухумиге жеткізілді, онда Герц КСРО ядролық бағдарламасының бір бөлігі ретінде Л. П. Берия қадағалауымен, неміс мамандарынан құралған ғылыми-зерттеу зертханасын басқарды.
Сухумидегі институт жұмысының қорытындысы бойынша Берияның жеке Сталинге ұсынысы бойынша Герц 1951 жылы Хайнц Барвичпен және Ю. А. Крутковпен Новоуральск қаласындағы өнеркәсіптік нысанда қолданылған уран изотоптарының газ диффузиялық бөліну каскадтарының динамикасы мен тұрақтылығын зерттеуі үшін екінші дәрежелі Сталин сыйлығымен марапатталды.
Герцтің 1954 жылдың күзінде оралуы Шығыс Германияның атом өнеркәсібін дамытуға дайындықтарының бір бөлігі болды. Герц дайындықты басқарды және 1955 жылы ГДР Министрлер Кеңесі жанындағы атом энергиясын бейбіт мақсатта қолдану жөніндегі ғылыми кеңестің басшысы болды. Бұл кеңесте осы уақытқа дейін шашыраңқы мекемелерді бірі жаңа Дрезден орталық ядролық зерттеулер институтына шоғырландыру үшін барлық дайындық жұмыстары жүргізілді.
1954 жылы Герц Карл Маркс атындағы Лейпциг университетінің физика институтының директоры, ГДР Ғылым академиясының мүшесі және ГДР Ғылыми кеңесінің бірге негізін қалаушы болды. КСРО Ғылым академиясының шетелдік мүшесі. Ол ядролық физика бойынша үш томдық оқулықты шығару арқылы ГДР-де ядролық физиканың дамуында орталық рөл атқарды. 1975 жылы Берлинде қайтыс болды. Ол Гамбургтегі зираттағы отбасылық қабірге жерленді.
Марапаттау және мойындалу
- 1925 — Физика бойынша Нобель сыйлығы
- 1951 — Сталиндік сыйлық
- 1955 — ГДР 1-дәрежелі Ұлттық сыйлығы
- 1959 — Гельмгольц медалі
Густав Герц сыйлығы оның атымен аталған.
См. Сондай-ақ
- Франк - Герц тәжірибесі
Дереккөздер
Сілтемелер
- Нобель комитетінің сайтынан алынған ақпарат (ағыл.)
- Қысқаша өмірбаяны (нем.)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Gustav Lyudvig Gerc nem Gustav Ludwig Hertz 22 shilde 1887 Gamburg 30 kazan 1975 zhyl Berlin nemis fizigi 1925 zhyly elektronnyn atommen soktygysu zandylyktaryn ashkany үshin fizika bojynsha Nobel syjlygynyn laureaty Dzhejms Frankpen birge Әjgili Genrih Gerctin zhieni Gustav Lyudvig GercGustav Ludwig HertzTugan kүni22 shilde 1887 1887 07 22 Tugan zheriGamburg Germaniya imperiyasyҚajtys bolgan kүni30 kazan 1975 1975 10 30 88 zhas Қajtys bolgan zheriBerlin GDRҒylymi ayasyfizikaMarapattaryFizika salasyndagy Nobel syjlygy ӨmirbayanyGustav Lyudvig Gerc 1887 zhyly 22 shildede Gamburgte dүniege kelgen Ol 1909 zhyldan 1911 zhylga dejin kazirgi fizika ortalyktarynda Gettingen Myunhen zhәne Berlinde okydy 1911 zh Myunhen zhәne Berlin universitetterin bitirip 1913 1920 zh zh Berlin universitetinde zhumys istedi Ol Berlinde Genrih Rubenstin zhetekshiligimen kandidattyk dissertaciyasyn korgap Berlindegi Gumboldt universitetinin fizika institutynda assistent boldy Gerctin negizgi zertteuleri spektroskopiya salasynda boldy Ol rentgendik zhutylu spektrlerin zerttedi Diffuziya bojynsha elektrondyk emissiyada plazma fizikasynda ultradybys zhәne zhartylaj otkizgish bojynsha koptegen zertteuler zhүrgizdi Sol universitettin docenti fizik Dzhejms Frankpen birge Gerc 1912 1913 zhyldary elektrondardyn atomdarmen soktygysuy bojynsha tәzhiribeler zhasady bul kejinirek Bordyn atom zhәne kvanttyk mehanika teoriyasynyn manyzdy dәleli boldy Eksperiment kazir Frank Gerc tәzhiribesi dep atalady 1925 zhyly Gerc pen Frank bul үshin fizika bojynsha Nobel syjlygyn aldy 1915 zhyly sәuirde Fric Haberdin үgitinen kejin Iprdegi gaz sogysyna katysty 1920 1925 zh Philips zavodynyn laboratoriyasynda 1925 1927 zh Gall universitetinin professory 1928 1935 zh Berlindegi zhogargy tehnikalyk mektepte 1935 1945 zh Berlindegi Siemens gylymi zertteu laboratoriyasyn baskardy al 1945 1954 zh zh KSRO da zhumys istedi 1954 1962 zh Lejpcig universitetinin fizika institutynyn direktory zhәne professory bolyp kyzmet etti 1925 zhyly Ejndhovendegi Philips elektr shamdaryn shygaratyn zauyttyn fizikalyk zerthanalaryn 5 zhyl baskardy Ol zherde gaz razryadtary fizikasyn okydy Sodan kejin Galle men Berlinde fizika professory boldy 1935 zhyly ol evrejden shykkanyna bajlanysty emtihan tapsyru kukygynan ajyryldy әkesinin atasy lyuterandyk dindi kabyldagan evrej otbasynda dүniege kelgen nәtizhesinde professorlyktan bas tartty Ol kurmetti professor bolyp kala berse de Gerc onerkәsipte Siemens amp amp Halske gylymi zertteu zerthanalarynda zertteushi retinde osyndaj zhartylaj professorlykty tandady 1935 zhyly kompaniyada ol үshin arnajy Siemens Forschungslaboratorium II zerthanasy kuryldy Siemens te Gerc zharyk izotoptary үshin diffuziyalyk bolu kondyrgylarynda zhumys istedi bul kejinirek atom bombasyn ondiru үshin urandy bajytudagy negizgi tehnologiya boldy sondaj ak elektroakustika salasyndagy zertteuler Osy sebepti ol Manfred fon Ardenne Maks Shteenbek zhәne baska da atom mamandarymen birge Қyzyl Armiyanyn arnajy bolimshesi 1945 zhyly sәuirde Suhumige zhetkizildi onda Gerc KSRO yadrolyk bagdarlamasynyn bir boligi retinde L P Beriya kadagalauymen nemis mamandarynan kuralgan gylymi zertteu zerthanasyn baskardy Suhumidegi institut zhumysynyn korytyndysy bojynsha Beriyanyn zheke Stalinge usynysy bojynsha Gerc 1951 zhyly Hajnc Barvichpen zhәne Yu A Krutkovpen Novouralsk kalasyndagy onerkәsiptik nysanda koldanylgan uran izotoptarynyn gaz diffuziyalyk bolinu kaskadtarynyn dinamikasy men turaktylygyn zertteui үshin ekinshi dәrezheli Stalin syjlygymen marapattaldy Gerctin 1954 zhyldyn kүzinde oraluy Shygys Germaniyanyn atom onerkәsibin damytuga dajyndyktarynyn bir boligi boldy Gerc dajyndykty baskardy zhәne 1955 zhyly GDR Ministrler Kenesi zhanyndagy atom energiyasyn bejbit maksatta koldanu zhonindegi gylymi kenestin basshysy boldy Bul keneste osy uakytka dejin shashyranky mekemelerdi biri zhana Drezden ortalyk yadrolyk zertteuler institutyna shogyrlandyru үshin barlyk dajyndyk zhumystary zhүrgizildi 1954 zhyly Gerc Karl Marks atyndagy Lejpcig universitetinin fizika institutynyn direktory GDR Ғylym akademiyasynyn mүshesi zhәne GDR Ғylymi kenesinin birge negizin kalaushy boldy KSRO Ғylym akademiyasynyn sheteldik mүshesi Ol yadrolyk fizika bojynsha үsh tomdyk okulykty shygaru arkyly GDR de yadrolyk fizikanyn damuynda ortalyk rol atkardy 1975 zhyly Berlinde kajtys boldy Ol Gamburgtegi zirattagy otbasylyk kabirge zherlendi Marapattau zhәne mojyndalu1925 Fizika bojynsha Nobel syjlygy 1951 Stalindik syjlyk 1955 GDR 1 dәrezheli Ұlttyk syjlygy 1959 Gelmgolc medali Gustav Gerc syjlygy nem onyn atymen atalgan Sm Sondaj akFrank Gerc tәzhiribesiDerekkozderSiltemelerNobel komitetinin sajtynan alyngan akparat agyl Қyskasha omirbayany nem