Гватемалалықтар — Гватемаланың тұрғылықты халқы. Мексика мен Сальвадорда да аздап кездеседі. Жалпы саны - 12,0 млн адам. (2006, бағалау). Гаусс ақ пен сары нәсілдің араласуынан шыққан аралық нәсілге жатады. Тек 1%-і ғана ақ нәсілділер.
Гватемалалықтар | |
Бүкіл халықтың саны | |
---|---|
12 млн. | |
Ең көп таралған аймақтар | |
Тілдері | |
Діні | |
католицизм, ежелгі нанымдар |
Тілі
Гватемаланың байырғы үнді халқының тілдері негізінен Майя-Киче отбасына жатады - бүгінгі күнге дейін бұл отбасының 23 тілі сақталған, үндістердің көпшілігі екі тілді. Республиканың ресми тілі - испан тілі.
Діні
Діні - католицизм, ежелгі нанымдар үндіс халқының арасында әлі де бар.
Тарихы
Гватемала этносының қалыптасуы 16 ғ-дағы испандардың отарлау кезеңінен басталып, 19 ғ-дың аяғына дейін созылады. 1821 ж. тәуелсіз Гватемала Республикасының құрылуы (қ. Гватемала) Г-дың бір этносқа топтасу процесін жеделдетті.
Кәсібі
Гвателмалдықтардың негізгі кәсібі — егіншілік, жүгері, майс пен бұршақ дақылын, мақта, темекі, какао, асқабақ, түрлі көкөністер, кофе, банан, қант қызылшасын өсіреді. Ұлттық қолөнерінде тоқу, өру және қыш пен көзеден бұйым жасау дамыған.
Тұрмыс салты
Қабырғаларын қамыстан, адоба ағашының бұтақтарынан өріп тұрғызып, сыртын балшықпен сылап, шатырын пальма жапырағымен жапқан лашықтарда, ал ауқаттылары қабырғалары кірпіштен қаланған шатырлы, еденді үйлерде тұрады.
Ұлттық тағамдары — маис ұнынан пісірілген тоқаш, лобия мен асқабақ қосқан тағам. Сондай-ақ, бұрыш пен көкөністен дайындалған ет тағамдары. Негізгі сусындары суға маис ұны мен бал қосылып даярланады.
Гвателмалдықтардың ұлттық киімдерінде Америка үндістері мен испан халқының киім үлгілері байқалады. Гвателмалдықтардың ұлттық мерекелері егіншілік, діни мейрамдар, желеп-жебеуші үндіс әулиелеріне сиыну ғұрыптарымен байланысты.
Дереккөздер
- https://old.bigenc.ru/ethnology/text/2346816?ysclid=lpthwu1goz43911469
- https://stikss.ru/55de79b/%D0%93%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%86%D1%8B(қолжетпейтін сілтеме)
- https://my-dict.ru/dic/sovetskaya-istoricheskaya-enciklopediya/2110062-gvatemalcy/
- “Қазақ Энциклопедиясы”, 2-том
- https://travel-journal.ru/ethno/31/554/(қолжетпейтін сілтеме)
- http://www.etnolog.ru/people.php?id=GVAT
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Gvatemalalyktar Gvatemalanyn turgylykty halky Meksika men Salvadorda da azdap kezdesedi Zhalpy sany 12 0 mln adam 2006 bagalau Gauss ak pen sary nәsildin aralasuynan shykkan aralyk nәsilge zhatady Tek 1 i gana ak nәsildiler GvatemalalyktarBүkil halyktyn sany12 mln En kop taralgan ajmaktar GvatemalaTilderiispan tiliDinikatolicizm ezhelgi nanymdarTiliGvatemalanyn bajyrgy үndi halkynyn tilderi negizinen Majya Kiche otbasyna zhatady bүgingi kүnge dejin bul otbasynyn 23 tili saktalgan үndisterdin kopshiligi eki tildi Respublikanyn resmi tili ispan tili DiniDini katolicizm ezhelgi nanymdar үndis halkynyn arasynda әli de bar TarihyGvatemala etnosynyn kalyptasuy 16 g dagy ispandardyn otarlau kezeninen bastalyp 19 g dyn ayagyna dejin sozylady 1821 zh tәuelsiz Gvatemala Respublikasynyn kuryluy k Gvatemala G dyn bir etnoska toptasu procesin zhedeldetti KәsibiGvatelmaldyktardyn negizgi kәsibi eginshilik zhүgeri majs pen burshak dakylyn makta temeki kakao askabak tүrli kokonister kofe banan kant kyzylshasyn osiredi Ұlttyk kolonerinde toku oru zhәne kysh pen kozeden bujym zhasau damygan Turmys saltyҚabyrgalaryn kamystan adoba agashynyn butaktarynan orip turgyzyp syrtyn balshykpen sylap shatyryn palma zhapyragymen zhapkan lashyktarda al aukattylary kabyrgalary kirpishten kalangan shatyrly edendi үjlerde turady Ұlttyk tagamdary mais unynan pisirilgen tokash lobiya men askabak koskan tagam Sondaj ak burysh pen kokonisten dajyndalgan et tagamdary Negizgi susyndary suga mais uny men bal kosylyp dayarlanady Gvatelmaldyktardyn ulttyk kiimderinde Amerika үndisteri men ispan halkynyn kiim үlgileri bajkalady Gvatelmaldyktardyn ulttyk merekeleri eginshilik dini mejramdar zhelep zhebeushi үndis әulielerine siynu guryptarymen bajlanysty Derekkozderhttps old bigenc ru ethnology text 2346816 ysclid lpthwu1goz43911469 https stikss ru 55de79b D0 93 D0 B2 D0 B0 D1 82 D0 B5 D0 BC D0 B0 D0 BB D1 8C D1 86 D1 8B kolzhetpejtin silteme https my dict ru dic sovetskaya istoricheskaya enciklopediya 2110062 gvatemalcy Қazak Enciklopediyasy 2 tom https travel journal ru ethno 31 554 kolzhetpejtin silteme http www etnolog ru people php id GVAT