Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Какао, шоколад ағашы (лат. Theobroma cacao) – мәңгі жасыл стеркулия тұқымдасына жататын ағаш.
| Какао | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| Theobroma cacao Карл Линней |
Сипаттамасы
Биіктігі 4 – 8 м, гүлдері сары не қызғылт түсті. Какао Орталық және Оңтүстік Американың қалың ормандарында өседі. Африканың батысында және басқа да тропиктік аймақтарда 16 ғасырдың басынан қолдан егіле бастаған. Орташа жылдық температурасы 21С, жылына түсетін жауын-шашын мөлшері 2000 – 5000 мм-ге жететін жерлерде жақсы өседі. Какао дәнінен, шыбығынан өсіріледі. Какао жемісінің ұызндығы 30 см, салмағы 300 – 600 г, ішіндегі дән саны 25 – 60 (бір ағаш 0,5 – 2 кг дән береді). Жыл бойы гүлдеп жеміс береді, 1 га-дан 12 – 15 ц өнім алынады. Какао дәнінен түрлі заттар (50%-ке дейін – май, 14,5% – азотты заттар, 1,3 – 1,7% – теобромин, т.б.) алуға болады. Какаодан алынған майды кондитер, өндірістерінде және медицинада дәрілерге қосуға пайдаланады.
Қолданылуы
| Өтініш, осы бөлімді толықтырыңыз. |
Дереккөздер
- “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998. ISBN 5-89800-123-9
- Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kakao shokolad agashy lat Theobroma cacao mәngi zhasyl sterkuliya tukymdasyna zhatatyn agash KakaoDүniesi ӨsimdikterBolimi Gүldi osimdikterTaby Қos zharnaktylarSaby Tukymdasy ҚulkajyrlarKishi tukymdasy Tajpasy Tegi Tүri T cacaoTheobroma cacao Karl LinnejSipattamasyBiiktigi 4 8 m gүlderi sary ne kyzgylt tүsti Kakao Ortalyk zhәne Ontүstik Amerikanyn kalyn ormandarynda osedi Afrikanyn batysynda zhәne baska da tropiktik ajmaktarda 16 gasyrdyn basynan koldan egile bastagan Ortasha zhyldyk temperaturasy 21 S zhylyna tүsetin zhauyn shashyn molsheri 2000 5000 mm ge zhetetin zherlerde zhaksy osedi Kakao dәninen shybygynan osiriledi Kakao zhemisinin uyzndygy 30 sm salmagy 300 600 g ishindegi dәn sany 25 60 bir agash 0 5 2 kg dәn beredi Zhyl bojy gүldep zhemis beredi 1 ga dan 12 15 c onim alynady Kakao dәninen tүrli zattar 50 ke dejin maj 14 5 azotty zattar 1 3 1 7 teobromin t b aluga bolady Kakaodan alyngan majdy konditer ondiristerinde zhәne medicinada dәrilerge kosuga pajdalanady ҚoldanyluyӨtinish osy bolimdi tolyktyrynyz Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 Shanyrak Үj turmystyk enciklopediyasy Almaty Қaz Sov encikl Bas red 1990 ISBN 5 89800 008 9 Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet