Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Наполеон I Бонапарт (фр. Napoléon Bonaparte [napɔleɔ̃ bɔnapaʁt], итал. Napoleone Buonaparte, Корсика диалекті — Napulione Buonaparte; 17 тамыз 1769, Аяччо, Корсика — 5 мамыр 1821, Әулие Елена аралы) — француз мемлекеттік, саяси және әскери қайраткері; 1804—1814 және 1815 жылдардағы Француз императоры (фр. Empereur des Français), француз мемлекетінің негізін құрған саясаткер, Батыс әлеміндегі ең ықпалды тұлғалардың бірі.
Өмірбаяны
1769 жылғы 15 тамызда Корсика аралында ақсүйектер отбасында дүниеге келген. 1785 жылға дейін және Париж әскери мектептерінде оқыған. Франциядағы 1789–1794 жылғы төңкеріс кезінде Тулон қаласын азат еткені үшін 24 жасар I Наполеон капитандықтан бригадалық генералдәрежесіне дейін көтерілді. 1796 жылы Италияға жорық жасаған армияның бас қолбасшылығына тағайындалды. Осы және кейінгі Египетке жасаған жорықтары кезінде өзін аса көрнекті қолбасшы ретінде көрсетті. 1799 жылғы 9 қарашада (18 ) биліктегі дағдарысты пайдаланып, мемл. төңкеріс жасады. Ол елде алғашында консулдық, одан кейін империя (1804 жылғы 18 мамыр) түріндегі әскери диктатура орнатты. Якобишілдер мен роялшылдарға соққы берді. Өнеркәсіп пен сауданы дамытты. 1800 жылы француз банкін құрды. Мемлекеттің қуатын арттырудың басты тірегі өнеркәсіпті дамыту деп білді. Әскери өнер саласында рев. Франция армиясында қалыптасқан жаңалықтарды одан әрі жетілдірді. Тарихи жағдайға байланысты орасан зор әскери күшті тактикалық және стратегиялық жағынан тиімді пайдалана білді. Оның әскери қағидасы: "сан жағынан әлсіздікті қимылдың жылдамдығымен толтыру" болды. 1804 жылға дейін республика атын жамылып келген диктаторлық өкіметті буржуазиялық мемлекетті нығайтуға пайдаланды. кезінде сақталған ұлттық уәкілдікті сайланып қойылатын басқару жүйесін жойды.
Хронология
- 15 тамыз 1769 жыл – бұл күні Наполеон Бонапарт – Францияның болашақ императоры, ұлы қолбасшы және саяси қайраткері дүниеге келді.
- 1779 – Отенс колледжіне оқуға түсті.
- 1780–1784 – Бриенн әскери академиясында мемлекет қаржысына оқыды.
- 1784–1785 қазан айы – Наполеон Париждегі элиталық әскери мектепке түсті, осы кезде ол өзінің бірінші атағы – артиллерия кіші лейтенанты атағын алады.
- 1792 – Наполеон Якобин клубының мүшесі болады. Саясатпен айналысу талпынысы оған ештеме бермеді.
- 1793 – Наполеонның отбасысы сол уақытта Францияға қарсы көтеріліс болып жатқан Корсикаға кетеді. Сол жылы Наполеон қызметінде көтеріліп, бригада генералы атағын алады.
- 1795 – Робеспьер ойын қолдаушы деген айыптаумен тұтқындалып, бірақ тез босатылады.
- 5 қазан 1795 жыл – Барасс Наполеонның көмегімен роялистердің көтерілісін басып тастайды.
- 9 наурыз 1796 жыл – Наполеон мен Жозефина заңды түрде некелерін қияды. Бұл неке куәлігінде Бонапарт өзіне жарты жыл жас қосса, Жозефина өз жасын 4 жылға азайтып жазған.
- 1796 – Наполеон италиялық кампанияны басқаруға талпынып, оның жасалуы мен дайындығына белсене қатысады.
- 1796 – 1797 – Бонапарт италиян әскерінің қолбасшысы болады.
- Ақпан 1797 жыл – Наполеон Рим папасымен келісімге келіп, шіркеу Наполеонды Франция императоры ретінде мойындайды.
- Қазан 1797 жыл – Наполеонның Аустриямен атақты Кампоформ бейбітшілік келісіміне қол қоюы.
- 1798–1799 жылдар – Наполеонның пайдасыз және болашағы жоқ Мысырға жорығы. Толықтай жеңіліспен аяқталды.
- 9–10 қараша 1799 жыл – Наполеон Директорияны құлатып, Францияның билігін толықтай иемденеді. Кейін 1802 жылы Франция республикасының мәңгілік консулы атағын алады.
- 1800 – тағы бір италиян жорығы. Бұл да ол үшін пайдалы болды. Бонапарттың қол астына бүкіл Солтүстік Италия кірді.
- 1800–1801 – Ресеймен жақындасуға талпыныстар. Бірақ бұған Павел I өлімі кедергі келтірді.
- 1801 – Директорияны құлатқан соң Наполеон папаның көмегіне жүгінеді.
- 1801–1802 – Ресей, Аустрия, Пруссия және Англиямен бітім келісімі.
- 1803 – Англиямен кезекті соғыс.
- 1804 – Наполеонның француз императоры болып жариялануы.
- 1805 – Парижде болған I Наполеоннің тәж кию рәсімі.
- 2 желтоқсан 1805 жыл– Аустерлиц шайқасы өткен күн. Наполеон бірінші антифранцуздық коалицияны талқандады.
- 1806 – «Рейн одағының» құралуы.
- 1806–1807 – жаңа екінші антифранцуздық коалицияның әскері талқандалды. Соңында Ресей үшін масқаралы Тильзит келісімі күшіне еніп, Ресей соғыстан шығады.
- 1809 – Аустрия империясымен арадағы соғыс. аяқталды.
- 4 мамыр 1810 – Наполеонның Мария Валевскаядан Александр атты баласы туылады.
- 1810 – Наполеон мен Жозефинаның ажырасуы. Аустриялық ханшайым Мария Луизамен некесі.
- 1811 – заңды мұрагер Франсуа Шарль Жозеф Бонапарттың (Наполеон II) туылуы.
- маусым 1812 – Ресейдегі Отан соғысы. Наполеон әскерінің «өлімі».
- Қазан 1813 – Лейпциг шайқасы, көбінесе «халықтар шайқасы» деп аталады. Наполеон жеңіліс табады.
- 1813–1814 – Наполеонға бірқатар бейбіт келісімдер ұсынылады, алайда ол оларды бірінен бірін соң жоққа шығарады және қарсыласудың үмітсіз әрекеттерін жалғастырады.
- Наурыз 1814 – Сенат шешімімен Наполеон билігі ресми тоқтатылады. Францияның жаңа патшасы болып 1792 жылғы революция нәтижесінде биліктен шеттетіліп, әйелімен дарға асылған XIV Луидің інісі, Бурбон әулетінің өкілі — XVIII Луи сайланады.
- 6 сәуір 1814 – Наполеон тақтан түсіп, Эльба аралына жер аударылады. Бұл жерде ол өз сәтін күтеді.
- 1 наурыз 1815 – Буонапартенің Франция жағалауына түсуі.
- 20 наурыз–22 маусым 1815 – Наполеонның «жүз күндік» билігі. Бұл кезеңде Бонапарт Францияға оралып, өзінің негізгі қарсыластарын талқандау үшін әскер жинай бастады, алайда қарсыластары ерте мобилденіп үлгерді. Одақтастардың үлкен әскері мен оларға қарағанда саны аз француздар Ватерлоода кездесті. Ақырында Наполеон жеңіліп, тұтқындалып, Әулие Елена аралына жер аударылады.
- 1815–1821 – бұл жылдары Бонапарт Қасиетті Елена аралында өмір сүріп, өзінің атақты мемуарларын дүниеге әкеледі.
- 5 мамыр 1821 – Наполеон Бонапарт жалғыздықта қайтыс болды. Оның өлімінің себебі әлі күнге дейін белгісіз. Наполеон қатерлі ісіктен немесе уланудан өлуі мүмкін.
- 1830 – Наполеонның тоғыз томдық мемуары жарық көреді.
- 1840 – Наполеонның сүйегі Париждегі Мүгедектер үйіне көшіріледі.
Сыртқы саясаты
Сыртқы саясатта Англия басшылық еткен коалициямен экономикалық және саяси үстемдікке таласты. I Наполеонның жүргізген соғыстары басқыншылық, тонаушылық сипатта болғанымен, Еуропадағы феодалдық-абсолюттік құрылымдарға соққы берді. Үздіксіз соғыстар Францияның жағдайын нашарлатты. 1812 жылғы маусымда Ресейге қарсы соғыс ашты. Бұл соғыста I Наполеон әскерінің жеңіліске ұшырауы империяның құлауының басы болды. 1814 жылғы наурызда Францияға қарсы коалиция әскерлерінің Парижге кіруі I Наполеонды тақтан бас тартуға мәжбүр етті. I Наполеон Эльба аралына айдалды. Дегенмен ол 1815 жылғы наурызда француз тағын қайтадан басып алды (“Жүз күн”). түбінде одақтастар әскерінен жеңіліске ұшыраған соң тақтан екінші рет бас тартты (1815 жылғы 22 маусым). Өмірінің соңғы жылдарын Әулие Елена аралында ағылшындардың тұтқыны ретінде өткізді. Сонда асқазан жарасынан қайтыс болды. Сүйегі 1840 жылы Парижге әкелініп, Мүгедектер үйіне қойылды.
Қызықты деректер
- Лев Толстой өзінің "Соғыс және бейбітшілік" шығармасында Наполеон Бонапартты күлкілі әрі өте кішкентай адам ретінде суреттейді. Императордың бойы аласа болғандығымен, мұншалықты күлкілі адам болмағаны ақиқат. Оның бойы шамамен 157 сантиметр болған (5 фут және 2 дюйм). Бұл өлшемді біздің метрикалық өлшемге салсақ 170 сантиметрді құрайды. Ол өмір сүрген ғасырда бұл қалыпты өлшем болатын.
- Гитлер мен Наполеонның өмірбаянында ортақ нәрселер көп емес. Бірақ сандар құдыреті таңқалдыра алады. Олардың өмірлеріндегі айтулы оқиғалар — өмірге келуі, билікке деген алғашқы қадамдары, аустриялық астананы жаулап алуы және соғыста жеңілуі тұп-тура 129 жыл айырмашылықты көрсетеді.
- Наполеон император ғана емес, академик те болған. Ол математикадағы ізденістері үшін Францияның ғылыми академиясының құрамына енген, өзінің теоремасын ойлап тапқан.
- Жүрек жұтқан батыр өмірінде бір ғана нәрседен қорықты. Ол — мысық. Бұл ауру ғылымда айлурофобия деп аталады.
- Наполеонды ешкім уландырмаған, бірнеше жылдар бойы оның ағзасы күшәладан зардап шеккен.
- Император тәулігіне 2–3 сағат ұйқыны қанағат ететін. Ол ұйқыны ең жаман әдеттердің қатарына қосты.
- Наполеон жақсы операның, әсіресе, италияндық операның жанкүйері болды. Бірақ қойылымға дейін де, қойылымнан кейін де эмоциясын мүлде білдірмейтін. Сахна өнерпаздарына бірде-бір рет шапалақ ұрмаған. Басқалар да императордан шапалақ көрмеген соң, өздері де қошемет көрсетуден бас тартатын. Қойылымнан кейінгі шыбын дызыңы естілетін тыныштықтың актерлерге қалай әсер ететіндігін өзіңіз де ойлай беріңіз, қошемет олар үшін арман болатын.
- Наполеон өзінің жүрек жұтқандығымен ғана емес, қаталдығымен де танымал еді. Күндердің күнінде оның әскеріне өте жақын жерге снаряд түседі. Жарылуға шақ тұрған снарядтан барлық сарбаздар қаша жөнеледі. Мұны көрген император сабақ болсын деп атына мінеді де, снарядтың жанына барып тұрады. Қатты дауыс шықты да, жарылыс басталды. Бәрі аяқталғанда Наполеон ештеңе болмағандай жаңа ат әкелулерін сұрайды.
- Оның ең сүйікті серігі — Маренго атты сұр араб жылқысы болды.
- Наполеон өзінің шымыр денсаулығымен мақтана алады. Ол ешқашан қатты науқастанып, ем қабылдамаған. Тек өмірінің соңғы жылдаыр, Әулие Еленаға қуылғанда адам түсінбейтін сырқатқа тап болады. Кейде мұны ауру емес, жауларының ұзақ жылдар бойы тамағына қосып берген күшәласының әсерінен болған қастандық деп айтып жатады.
- Наполенонның әйелі Жозефина ажырасу туралы ұсынысты өзі білдірген. Осы жағдайдан кейін император ажырасу туралы жаңа заң қабылдайды.
Дереккөздер
- Ontdek koning, mecenas, kunstverzamelaar Napoléon I (нид.).
- Person Page.
- Napoleone I | Archivio Storico Ricordi | Collezione Digitale.
- Napoleon I. - Enzyklopädie - Brockhaus.de.
- Napoleon I | Biography, Achievements, & Facts | Britannica (ағыл.).
- А.З., Наполеон Бонапарт, М., 1971
- Қазақ Энциклопедиясы"Қазақ Энциклопедиясы", 6 том
- http://www.banopart-napoleon.com/hronologiia_zhizni_napoleona.html Хронология жизни Наполеона
- История человечества, М., 2002
- http://massaget.kz/layfstayl/madeniet/persona/12643/ Наполеонның нағыз бейнесі
| Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: Napoleon I of France |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Napoleon I Bonapart fr Napoleon Bonaparte napɔleɔ bɔnapaʁt ital Napoleone Buonaparte Korsika dialekti Napulione Buonaparte 17 tamyz 1769 17690817 Ayachcho Korsika 5 mamyr 1821 Әulie Elena araly francuz memlekettik sayasi zhәne әskeri kajratkeri 1804 1814 zhәne 1815 zhyldardagy Francuz imperatory fr Empereur des Francais francuz memleketinin negizin kurgan sayasatker Batys әlemindegi en ykpaldy tulgalardyn biri Napoleon 1797 zhylNapoleon 1800 zhylNapoleon 1812 zhylӨmirbayany1769 zhylgy 15 tamyzda Korsika aralynda aksүjekter otbasynda dүniege kelgen 1785 zhylga dejin zhәne Parizh әskeri mektepterinde okygan Franciyadagy 1789 1794 zhylgy tonkeris kezinde Tulon kalasyn azat etkeni үshin 24 zhasar I Napoleon kapitandyktan brigadalyk generaldәrezhesine dejin koterildi 1796 zhyly Italiyaga zhoryk zhasagan armiyanyn bas kolbasshylygyna tagajyndaldy Osy zhәne kejingi Egipetke zhasagan zhoryktary kezinde ozin asa kornekti kolbasshy retinde korsetti 1799 zhylgy 9 karashada 18 biliktegi dagdarysty pajdalanyp meml tonkeris zhasady Ol elde algashynda konsuldyk odan kejin imperiya 1804 zhylgy 18 mamyr tүrindegi әskeri diktatura ornatty Yakobishilder men royalshyldarga sokky berdi Өnerkәsip pen saudany damytty 1800 zhyly francuz bankin kurdy Memlekettin kuatyn arttyrudyn basty tiregi onerkәsipti damytu dep bildi Әskeri oner salasynda rev Franciya armiyasynda kalyptaskan zhanalyktardy odan әri zhetildirdi Tarihi zhagdajga bajlanysty orasan zor әskeri kүshti taktikalyk zhәne strategiyalyk zhagynan tiimdi pajdalana bildi Onyn әskeri kagidasy san zhagynan әlsizdikti kimyldyn zhyldamdygymen toltyru boldy 1804 zhylga dejin respublika atyn zhamylyp kelgen diktatorlyk okimetti burzhuaziyalyk memleketti nygajtuga pajdalandy kezinde saktalgan ulttyk uәkildikti sajlanyp kojylatyn baskaru zhүjesin zhojdy Hronologiya 15 tamyz 1769 zhyl bul kүni Napoleon Bonapart Franciyanyn bolashak imperatory uly kolbasshy zhәne sayasi kajratkeri dүniege keldi 1779 Otens kolledzhine okuga tүsti 1780 1784 Brienn әskeri akademiyasynda memleket karzhysyna okydy 1784 1785 kazan ajy Napoleon Parizhdegi elitalyk әskeri mektepke tүsti osy kezde ol ozinin birinshi atagy artilleriya kishi lejtenanty atagyn alady 1792 Napoleon Yakobin klubynyn mүshesi bolady Sayasatpen ajnalysu talpynysy ogan eshteme bermedi 1793 Napoleonnyn otbasysy sol uakytta Franciyaga karsy koterilis bolyp zhatkan Korsikaga ketedi Sol zhyly Napoleon kyzmetinde koterilip brigada generaly atagyn alady 1795 Robesper ojyn koldaushy degen ajyptaumen tutkyndalyp birak tez bosatylady 5 kazan 1795 zhyl Barass Napoleonnyn komegimen royalisterdin koterilisin basyp tastajdy 9 nauryz 1796 zhyl Napoleon men Zhozefina zandy tүrde nekelerin kiyady Bul neke kuәliginde Bonapart ozine zharty zhyl zhas kossa Zhozefina oz zhasyn 4 zhylga azajtyp zhazgan 1796 Napoleon italiyalyk kampaniyany baskaruga talpynyp onyn zhasaluy men dajyndygyna belsene katysady 1796 1797 Bonapart italiyan әskerinin kolbasshysy bolady Akpan 1797 zhyl Napoleon Rim papasymen kelisimge kelip shirkeu Napoleondy Franciya imperatory retinde mojyndajdy Қazan 1797 zhyl Napoleonnyn Austriyamen atakty Kampoform bejbitshilik kelisimine kol koyuy 1798 1799 zhyldar Napoleonnyn pajdasyz zhәne bolashagy zhok Mysyrga zhorygy Tolyktaj zhenilispen ayaktaldy 9 10 karasha 1799 zhyl Napoleon Direktoriyany kulatyp Franciyanyn biligin tolyktaj iemdenedi Kejin 1802 zhyly Franciya respublikasynyn mәngilik konsuly atagyn alady 1800 tagy bir italiyan zhorygy Bul da ol үshin pajdaly boldy Bonaparttyn kol astyna bүkil Soltүstik Italiya kirdi 1800 1801 Resejmen zhakyndasuga talpynystar Birak bugan Pavel I olimi kedergi keltirdi 1801 Direktoriyany kulatkan son Napoleon papanyn komegine zhүginedi 1801 1802 Resej Austriya Prussiya zhәne Angliyamen bitim kelisimi 1803 Angliyamen kezekti sogys 1804 Napoleonnyn francuz imperatory bolyp zhariyalanuy 1805 Parizhde bolgan I Napoleonnin tәzh kiyu rәsimi 2 zheltoksan 1805 zhyl Austerlic shajkasy otken kүn Napoleon birinshi antifrancuzdyk koaliciyany talkandady 1806 Rejn odagynyn kuraluy 1806 1807 zhana ekinshi antifrancuzdyk koaliciyanyn әskeri talkandaldy Sonynda Resej үshin maskaraly Tilzit kelisimi kүshine enip Resej sogystan shygady 1809 Austriya imperiyasymen aradagy sogys ayaktaldy 4 mamyr 1810 Napoleonnyn Mariya Valevskayadan Aleksandr atty balasy tuylady 1810 Napoleon men Zhozefinanyn azhyrasuy Austriyalyk hanshajym Mariya Luizamen nekesi 1811 zandy murager Fransua Sharl Zhozef Bonaparttyn Napoleon II tuyluy mausym 1812 Resejdegi Otan sogysy Napoleon әskerinin olimi Қazan 1813 Lejpcig shajkasy kobinese halyktar shajkasy dep atalady Napoleon zhenilis tabady 1813 1814 Napoleonga birkatar bejbit kelisimder usynylady alajda ol olardy birinen birin son zhokka shygarady zhәne karsylasudyn үmitsiz әreketterin zhalgastyrady Nauryz 1814 Senat sheshimimen Napoleon biligi resmi toktatylady Franciyanyn zhana patshasy bolyp 1792 zhylgy revolyuciya nәtizhesinde bilikten shettetilip әjelimen darga asylgan XIV Luidin inisi Burbon әuletinin okili XVIII Lui sajlanady 6 sәuir 1814 Napoleon taktan tүsip Elba aralyna zher audarylady Bul zherde ol oz sәtin kүtedi 1 nauryz 1815 Buonapartenin Franciya zhagalauyna tүsui 20 nauryz 22 mausym 1815 Napoleonnyn zhүz kүndik biligi Bul kezende Bonapart Franciyaga oralyp ozinin negizgi karsylastaryn talkandau үshin әsker zhinaj bastady alajda karsylastary erte mobildenip үlgerdi Odaktastardyn үlken әskeri men olarga karaganda sany az francuzdar Vaterlooda kezdesti Akyrynda Napoleon zhenilip tutkyndalyp Әulie Elena aralyna zher audarylady 1815 1821 bul zhyldary Bonapart Қasietti Elena aralynda omir sүrip ozinin atakty memuarlaryn dүniege әkeledi 5 mamyr 1821 Napoleon Bonapart zhalgyzdykta kajtys boldy Onyn oliminin sebebi әli kүnge dejin belgisiz Napoleon katerli isikten nemese ulanudan olui mүmkin 1830 Napoleonnyn togyz tomdyk memuary zharyk koredi Napoleon sүjegi kojylgan tabyt Mүgedekter үji Parizh 1840 Napoleonnyn sүjegi Parizhdegi Mүgedekter үjine koshiriledi Syrtky sayasatySyrtky sayasatta Angliya basshylyk etken koaliciyamen ekonomikalyk zhәne sayasi үstemdikke talasty I Napoleonnyn zhүrgizgen sogystary baskynshylyk tonaushylyk sipatta bolganymen Europadagy feodaldyk absolyuttik kurylymdarga sokky berdi Үzdiksiz sogystar Franciyanyn zhagdajyn nasharlatty 1812 zhylgy mausymda Resejge karsy sogys ashty Bul sogysta I Napoleon әskerinin zheniliske ushyrauy imperiyanyn kulauynyn basy boldy 1814 zhylgy nauryzda Franciyaga karsy koaliciya әskerlerinin Parizhge kirui I Napoleondy taktan bas tartuga mәzhbүr etti I Napoleon Elba aralyna ajdaldy Degenmen ol 1815 zhylgy nauryzda francuz tagyn kajtadan basyp aldy Zhүz kүn tүbinde odaktastar әskerinen zheniliske ushyragan son taktan ekinshi ret bas tartty 1815 zhylgy 22 mausym Өmirinin songy zhyldaryn Әulie Elena aralynda agylshyndardyn tutkyny retinde otkizdi Sonda askazan zharasynan kajtys boldy Sүjegi 1840 zhyly Parizhge әkelinip Mүgedekter үjine kojyldy Қyzykty derekterImperatrica Zhozefina Firmin Masso 1812 zhyldar shamasy 2011 zhylgy karashada korsetilimde bolgan Marengonyn sүjegi Lev Tolstoj ozinin Sogys zhәne bejbitshilik shygarmasynda Napoleon Bonapartty kүlkili әri ote kishkentaj adam retinde surettejdi Imperatordyn bojy alasa bolgandygymen munshalykty kүlkili adam bolmagany akikat Onyn bojy shamamen 157 santimetr bolgan 5 fut zhәne 2 dyujm Bul olshemdi bizdin metrikalyk olshemge salsak 170 santimetrdi kurajdy Ol omir sүrgen gasyrda bul kalypty olshem bolatyn Gitler men Napoleonnyn omirbayanynda ortak nәrseler kop emes Birak sandar kudyreti tankaldyra alady Olardyn omirlerindegi ajtuly okigalar omirge kelui bilikke degen algashky kadamdary austriyalyk astanany zhaulap aluy zhәne sogysta zhenilui tup tura 129 zhyl ajyrmashylykty korsetedi Napoleon imperator gana emes akademik te bolgan Ol matematikadagy izdenisteri үshin Franciyanyn gylymi akademiyasynyn kuramyna engen ozinin teoremasyn ojlap tapkan Zhүrek zhutkan batyr omirinde bir gana nәrseden korykty Ol mysyk Bul auru gylymda ajlurofobiya dep atalady Napoleondy eshkim ulandyrmagan birneshe zhyldar bojy onyn agzasy kүshәladan zardap shekken Imperator tәuligine 2 3 sagat ujkyny kanagat etetin Ol ujkyny en zhaman әdetterdin kataryna kosty Napoleon zhaksy operanyn әsirese italiyandyk operanyn zhankүjeri boldy Birak kojylymga dejin de kojylymnan kejin de emociyasyn mүlde bildirmejtin Sahna onerpazdaryna birde bir ret shapalak urmagan Baskalar da imperatordan shapalak kormegen son ozderi de koshemet korsetuden bas tartatyn Қojylymnan kejingi shybyn dyzyny estiletin tynyshtyktyn akterlerge kalaj әser etetindigin oziniz de ojlaj beriniz koshemet olar үshin arman bolatyn Napoleon ozinin zhүrek zhutkandygymen gana emes kataldygymen de tanymal edi Kүnderdin kүninde onyn әskerine ote zhakyn zherge snaryad tүsedi Zharyluga shak turgan snaryadtan barlyk sarbazdar kasha zhoneledi Muny korgen imperator sabak bolsyn dep atyna minedi de snaryadtyn zhanyna baryp turady Қatty dauys shykty da zharylys bastaldy Bәri ayaktalganda Napoleon eshtene bolmagandaj zhana at әkelulerin surajdy Onyn en sүjikti serigi Marengo atty sur arab zhylkysy boldy Napoleon ozinin shymyr densaulygymen maktana alady Ol eshkashan katty naukastanyp em kabyldamagan Tek omirinin songy zhyldayr Әulie Elenaga kuylganda adam tүsinbejtin syrkatka tap bolady Kejde muny auru emes zhaularynyn uzak zhyldar bojy tamagyna kosyp bergen kүshәlasynyn әserinen bolgan kastandyk dep ajtyp zhatady Napolenonnyn әjeli Zhozefina azhyrasu turaly usynysty ozi bildirgen Osy zhagdajdan kejin imperator azhyrasu turaly zhana zan kabyldajdy DerekkozderOntdek koning mecenas kunstverzamelaar Napoleon I nid Person Page Napoleone I Archivio Storico Ricordi Collezione Digitale Napoleon I Enzyklopadie Brockhaus de Napoleon I Biography Achievements amp Facts Britannica agyl A Z Napoleon Bonapart M 1971 Қazak Enciklopediyasy Қazak Enciklopediyasy 6 tom http www banopart napoleon com hronologiia zhizni napoleona html Hronologiya zhizni Napoleona Istoriya chelovechestva M 2002 http massaget kz layfstayl madeniet persona 12643 Napoleonnyn nagyz bejnesi Ortakkorda bugan katysty media sanaty bar Napoleon I of France