Ұлықбек Оразбайұлы Есдәулет

Ұлықбек Оразбайұлы Есдәулет (29 сәуір 1954 жыл Шығыс Қазақстан облысы Зайсан ауданы Үлкен Қаратал ауылы) — қазақстандық ақын, журналист. Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, Қазақстанның мемлекеттік сыйлығының және Қазақстан Ленин комсомолы сыйлығының иегері, ҚР жазушылар Одағының төрағасы.

Ұлықбек Оразбайұлы Есдәулет
Туған күні	29 сәуір 1954 (1954-04-29) (70 жас)
Туған жері	Шығыс Қазақстан облысы, Зайсан ауданы, Үлкен Қаратал ауылы
Азаматтығы	КСРО  Қазақ КСР  Қазақстан
Ұлты	Қазақ
Мансабы	ақын, журналист
Шығармашылық жылдары	1974 - осы уақыт
Жанры	Поэзия
Шығармалардың тілі	қазақ және орыс тілі
Марапаттары	Құрмет ордені Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері
Сыйлықтары

Әке-шешесі

Әкесі - Есдәулетов Оразбай (1921-1998), ҰОС ардагері, еңбек ардагері, орта мектептің химик-биологы болған. Анасы - Салықбаева Роза Сейітжанқызы (1929 жылы туған), зейнеткер, филолог-тіл маманы.

Білімі

• С.М.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің журналистика факультетін (1977) журналист мамандығы бойынша,
• М.Горький атындағы Әдебиет институты жанындағы Жоғары әдеби курстардың поэзия бөлімін (Мәскеу қаласы, 1985) әдебиетші мамандығы бойынша бітірген.

Қызмет жолы

• 1971 жылдан - Шығыс Қазақстан облыстық газетінің корректоры.
• 1977 жылдан - республикалық «Қазақстан пионері» газетінің бөлім меңгерушісі.
• 1979 жылдан - «Жазушы» баспасының редакторы (Алматы қаласы).
• 1985 жылдан – Қазақ телевизиясы жастар редакциясының редакторы.
• 1986 жылдан - «Қазақ әдебиеті» газеті редакциясы сын бөлімінің тілшісі.
• 1988 жылдан - Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының хатшысы.
• 1991 жылдан - «Жас Қазақ» газетінің бас редакторы.
• 1993 жылдан - ҚР Сыртқы істер министрлігінде бөлім меңгерушісі.
• 1997 жылдан – ҚР Қоғамдық келісім, ақпарат және мәдениет министрлігінің бөлім меңгерушісі.
• 2000 жылдан - ҚР Премьер-министрінің Кеңсесінде мәдениет секторының меңгерушісі.
• 2002 жылдан - «Қазақ әдебиеті» газеті редакциясының бас редакторы.
• 2008 жылдан - «Жұлдыз» әдеби журналының бас редакторы.
• 2018 жылдың 12 наурызынан бастап Қазақстан жазушылар Одағының төрағасы.

Шығармалары

• «Қанат қақты» (1974)
• "Көздеріңе ғашықпын" (1974)
• «Жұлдыз жарығы» (1977)
• «Аптайдың алтынтамыры» (1979)
• «Ұлыстың ұлы күні» (1982)
• «Ақ керуен» (1985)
• «Жаратылыс» (1989)
• «Жүректегі жарылыстар» (1995)
• «Алтай асулары» (1988)
• «Заман-ай» (1999)
• «Киіз кітап» (2001) кітаптарының;
• «Ахиллестің өкшесі» өлеңдер жинағының (2003);
• қазақ тіліндегі 5 томдық шығармалар жинағының (2006)
• «Ынтық зар» (2009)
• «Әбілхаят» (2009) авторы.
• «Семей-Невада» қозғалысының әнұраны «Заман-ай» әні сөздерінің авторы.

Басқа тілдерде

Ақынның шығармалары шет телдеріне аударылған.

Өз аудармалары

Үнді, түрік, фин, африка, алжир, украин, әзірбайжан, қырғыз, , моңғол, саха-якут және басқа халықтардың ақындарының өлеңдерін; сондай-ақ М.Лермонтовтың, А.Александр Александрович Блоктың, Д.Кедриннің, Н.Рубцовтың және т.б. бірқата шығармаларын қазақ тіліне аударған. Қазақ, орыс және түрік тілдерін біледі.

Қоғамдық қызметі

• Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының хатшысы.
• Мемлекеттік сыйлықты тағайындау жөніндегі ҚР Мемлекеттік комиссиясының мүшесі.
• Ескерткіштер мен монументтер жөніндегі Мемлекеттік комиссиясының мүшесі.
• Түркі әлемінің әдеби журналдары конгресінің Тұрақты кеңесінің мүшесі.
• «Ақбар» бильярд клубының мүшесі.

Марапаттары

• 1976 жылы «Жігер» шығармашыл жастар байқауының жеңілімпазы;
• 1982 жылы «Қара пима» поэмасы «Жалын» республикалық (жабық) әдеби сайысының жеңімпазы атанған.
• 1986 жылы «Ақ керуен» кітабы үшін Қазақстан Ленин комсомолы сыйлығының лауреаты атанды;
• 1995 жылы Түркі тілдес елдер поэзиясы байқауының лауреаты;
• 2000 жылы Халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының лауреаты;
• 2001 жылы «Құрмет ордені» нің иегері.
• 2002 жылы «Киіз кітап» жинағы үшін Қазақстанның мемлекеттік сыйлығының лауреаты атанды;
• 2004 жылдан Гуманитарлық ғылымдар академиясының құрметті академигі (ғылыми атағы);
• 2005 жылы * «Қазақстан Конституциясына 10 жыл» медалі;
• 2007 жылы Ресейдің Алтын Есенин медалінің кавалері.
• 2007 жылдан М. Әуезов атындағы Семей университетінің құрметті профессоры (ғылыми атағы);
• Қазақстан журналистика академиясының толық академик-мүшесі.
• Қазақстан журналистика академиясының «Алтын жұлдыз» сыйлығының иегері.
• 2013 жылы ҚР тұңғыш президенті – елбасының қолынан «Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері» құрметті атағымен марапатталды.

Басқа мәліметтер

• Әскери атағы - запастағы лейтенант.
• Саяси қайраткер ретіндегі идеалы - Абылай хан.
• Қазақстанның болашағы туралы болжамы - «Республиканың өркендеуі».
• Хоббиі - кітаптар, бильярд, компьютер.
• Үйленген. Жұбайы - Есдәулетова Бейсенгүл Кенжебекқызы, дәрігер-зертханашы. Қызы - Есдәулет Назым (1980 жылы туған ), халықаралық журналист, «Қазақстан» ұлттық телеарнасының жүргізушісі; ұлы - Есдәулет Роллан (1982 жылы туған ), мұнай бизнесінің халықаралық экономисі, инвестициялық компанияда активтерді басқарушы. Немерелері - Айя, Нұрайя, Әлихан.

Дереккөздер

1. Қазақстан Республикасында кімнің кім екені – 2011. 2 томдық анықтамалық. Алматы, 2011. ISBN 978-601-278-473-2
2. “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6