Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қазақстан Жазушылар Одағы — Қазақстан әдебиетші қауымын біріктіретін Республикалық қоғамдық бірлестік формасындағы шығармашылық ұйым. 2023 жылдан бастап төрағасы — Мереке Әбдешұлы Құлкенов.
Тарихы
Қазақстан Жазушылар одағының алғаш ұйымдасуы ҚазАПП болып құрылған кезден басталады.
1925 жылы 18 маусымда РК(б)П Орталық Комитетінің «Партияның көркем едебиет саласыңдағы саясаты туралы» деп аталатын арнаулы қаулысының қабылдануына орай, сол жылғы 12 шілдеде РК(б)П-ның Қазақ Өлкелік Комитетінің секретариаты Қазақстанның пролетариат жазушыларының ассоциациясын (ҚазАПП) ұйымдастыру жөнінде ұйғарым жасады. Құрамында С. Сейфуллин, Б. Майлин бар ұйымдастыру бюросы құрылды. Бұл ұйымға республикадағы әдебиет күштерін біріктіру және пролетариат жазушыларының Бүкілқазақстандық 1-конференциясын әзірлеу тапсырылды.
1926 жылы маусымда Қызылорда пролетариат жазушылары ассоциациясының бюросы құрылып, ҚазАПП-тың жарғысы қабылданды, оған мүшелер тартылды.
1932 жылы 28 сәуірдегі БК(б)П Орталық Комитетінің «Әдеби-керкем ұйымдарды қайта құру туралы» қаулысы негізінде Қазақстан Өлкелік партия комитетінің секретариаты мамыр айында қарар қабылдады, осыдан кейін Қазақстан Жазушылар одағы құрылды, ұйымдастыру бюросының төрағалығына I.Жансүгіров тағайындалды.
1932 жылы Қазақстанның Кеңестік Жазушылар Одағын ұйымдастырды. Қазақстан Кеңес Жазушыларының 1-съезі 1934 жылдың 12 - 18 маусым аралығында өтті.
Құрамында проза, поэзия, драматургия, көркем аударма, балалар мен жасөспірімдер әдебиеті, публицистика мен , сатира, орыс әдебиеті, неміс әдебиеті, кәріс әдебиеті, ұйғыр әдебиеті жөніндегі шығармашылық кеңестер жұмыс істейді.
Қазақстан Жазушылар одағы туысқан республикалардың жазушылары ұйымдарымен байланысты нығайтты; Азия, Африка жазушыларымен, мәдениет қайраткерлерімен де ынтымақтастықты күшейтті. Осының нәтижесінде 1973 жылы Азия мен Африка елдері жазушыларының 5-конференциясы Алматыда өтті .
1925 жылы Қазақстан Жазушылар Одағының он шақты мүшесі болса, қазіргі уақытта 810 мүшесі бар. Қазақстанның 11 облысы мен Астана қаласында бөлімшелері жұмыс істейді. Қазақстан жазушыларының ішінен Ғабит Мүсірепов Социалистік Еңбек Ері (1974), М.Әуезов Лениндік сыйлығының (1959), (1949), Ж.Жабаев (1941), Ә.Нұрпейісов (1974), Ж.Молдағалиев (1978) КСРО Мемлекеттік сыйлығының лауреаты атағын алды. Әнуар Әлімжанов (1970), А.Шамкенов (1992) Джавахарлал Неру атындағы Халықаралық сыйлығының лауреаты атанды.
Ресми басылымдар
Төрағалары
| № | Суреті | Аты-жөні (Өмір сүрген жылдары) | Төрағалығы | |
|---|---|---|---|---|
| Басы | Аяғы | |||
| 0 |  | Сәкен Сейфуллин (1894–1938) | 1925 | 1929 |
| 1 |  | Ілияс Жансүгіров (1894–1938) | 1932 | 1935 |
| 2 |  | Ғаббас Тоғжанов (1900–1937) | 1935 | 1936 |
| 3 |  | Сәбит Мұқанов (1900–1973) | 1936 | 1937 |
| 4 |  | Мұхамеджан Қаратаев (1910–1995) | 1937 | 1938 |
| 5 | | Дихан-Баба Әбілев (1907–2003) | 1938 | 1939 |
| 6 |  | Әбділда Тәжібаев (1909–1998) | 1939 | 1943 |
| 7 | | Сәбит Мұқанов (1900–1973) | 1943 | 1951 |
| 8 | | Әбдірахим Жаймурзин (1916–2010) | 1951 | 1953 |
| 9 |  | Ғабиден Мұстафин (1902–1985) | 1953 | 1956 |
| 10 |  | Ғабит Мүсірепов (1902–1985) | 1956 | 1962 |
| 11 | | Ғабиден Мұстафин (1902–1985) | 1962 | 1964 |
| 12 | | Ғабит Мүсірепов (1902–1985) | 1964 | 1966 |
| 13 |  | Әди Шәріпов (1912–1993) | 1966 | 1971 |
| 14 | | Әнуар Әлімжанов (1930–1993) | 1971 | 1979 |
| 15 |  | Жұбан Молдағалиев (1920–1988) | 1979 | 1983 |
| 16 |  | Олжас Сүлейменов (1936–) | 1983 | 1991 |
| 17 | | Қалдарбек Найманбаев (1939–2004) | 1991 | 1996 |
| 18 | | Нұрлан Оразалин (1947–) | 1996 | 2018 |
| 19 | | Ұлықбек Есдәулет (1954–) | 2018 | 2023 |
| 20 | | Мереке Құлкенов (1951–) | 2023 бастап | – |
Дереккөздер
- ЛАХАНҰЛЫ, Нұртай Мереке Құлкенов Жазушылар одағының төрағасы болып сайланды (қаз.). Азаттық радиосы (12 мамыр 2023). Тексерілді, 13 мамыр 2023.
- САҒЫМХАН, Меруерт Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының төрағасы сайланды (қаз.). Түркістан (12 мамыр 2023). Тексерілді, 13 мамыр 2023.
- Мұхтар Әуезов энциклопедиясы — Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011 жыл. ISBN 978-601-282-175-8
- Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қazakstan Zhazushylar Odagy Қazakstan әdebietshi kauymyn biriktiretin Respublikalyk kogamdyk birlestik formasyndagy shygarmashylyk ujym 2023 zhyldan bastap toragasy Mereke Әbdeshuly Қulkenov TarihyҚazakstan Zhazushylar odagynyn algash ujymdasuy ҚazAPP bolyp kurylgan kezden bastalady 1925 zhyly 18 mausymda RK b P Ortalyk Komitetinin Partiyanyn korkem edebiet salasyndagy sayasaty turaly dep atalatyn arnauly kaulysynyn kabyldanuyna oraj sol zhylgy 12 shildede RK b P nyn Қazak Өlkelik Komitetinin sekretariaty Қazakstannyn proletariat zhazushylarynyn associaciyasyn ҚazAPP ujymdastyru zhoninde ujgarym zhasady Қuramynda S Sejfullin B Majlin bar ujymdastyru byurosy kuryldy Bul ujymga respublikadagy әdebiet kүshterin biriktiru zhәne proletariat zhazushylarynyn Bүkilkazakstandyk 1 konferenciyasyn әzirleu tapsyryldy 1926 zhyly mausymda Қyzylorda proletariat zhazushylary associaciyasynyn byurosy kurylyp ҚazAPP tyn zhargysy kabyldandy ogan mүsheler tartyldy 1932 zhyly 28 sәuirdegi BK b P Ortalyk Komitetinin Әdebi kerkem ujymdardy kajta kuru turaly kaulysy negizinde Қazakstan Өlkelik partiya komitetinin sekretariaty mamyr ajynda karar kabyldady osydan kejin Қazakstan Zhazushylar odagy kuryldy ujymdastyru byurosynyn toragalygyna I Zhansүgirov tagajyndaldy 1932 zhyly Қazakstannyn Kenestik Zhazushylar Odagyn ujymdastyrdy Қazakstan Kenes Zhazushylarynyn 1 sezi 1934 zhyldyn 12 18 mausym aralygynda otti Қuramynda proza poeziya dramaturgiya korkem audarma balalar men zhasospirimder әdebieti publicistika men satira orys әdebieti nemis әdebieti kәris әdebieti ujgyr әdebieti zhonindegi shygarmashylyk kenester zhumys istejdi Қazakstan Zhazushylar odagy tuyskan respublikalardyn zhazushylary ujymdarymen bajlanysty nygajtty Aziya Afrika zhazushylarymen mәdeniet kajratkerlerimen de yntymaktastykty kүshejtti Osynyn nәtizhesinde 1973 zhyly Aziya men Afrika elderi zhazushylarynyn 5 konferenciyasy Almatyda otti 1925 zhyly Қazakstan Zhazushylar Odagynyn on shakty mүshesi bolsa kazirgi uakytta 810 mүshesi bar Қazakstannyn 11 oblysy men Astana kalasynda bolimsheleri zhumys istejdi Қazakstan zhazushylarynyn ishinen Ғabit Mүsirepov Socialistik Enbek Eri 1974 M Әuezov Lenindik syjlygynyn 1959 1949 Zh Zhabaev 1941 Ә Nurpejisov 1974 Zh Moldagaliev 1978 KSRO Memlekettik syjlygynyn laureaty atagyn aldy Әnuar Әlimzhanov 1970 A Shamkenov 1992 Dzhavaharlal Neru atyndagy Halykaralyk syjlygynyn laureaty atandy Resmi basylymdar Қazak әdebieti gazeti 1934 Zhuldyz 1928 Prostor 1933 Zhalyn 1969 zhurnaldary Toragalary Sureti Aty zhoni Өmir sүrgen zhyldary ToragalygyBasy Ayagy0 Sәken Sejfullin 1894 1938 1925 19291 Iliyas Zhansүgirov 1894 1938 1932 19352 Ғabbas Togzhanov 1900 1937 1935 19363 Sәbit Mukanov 1900 1973 1936 19374 Muhamedzhan Қarataev 1910 1995 1937 19385 Dihan Baba Әbilev 1907 2003 1938 19396 Әbdilda Tәzhibaev 1909 1998 1939 19437 Sәbit Mukanov 1900 1973 1943 19518 Әbdirahim Zhajmurzin 1916 2010 1951 19539 Ғabiden Mustafin 1902 1985 1953 195610 Ғabit Mүsirepov 1902 1985 1956 196211 Ғabiden Mustafin 1902 1985 1962 196412 Ғabit Mүsirepov 1902 1985 1964 196613 Әdi Shәripov 1912 1993 1966 197114 Әnuar Әlimzhanov 1930 1993 1971 197915 Zhuban Moldagaliev 1920 1988 1979 198316 Olzhas Sүlejmenov 1936 1983 199117 Қaldarbek Najmanbaev 1939 2004 1991 199618 Nurlan Orazalin 1947 1996 201819 Ұlykbek Esdәulet 1954 2018 202320 Mereke Қulkenov 1951 2023 bastap DerekkozderLAHANҰLY Nurtaj Mereke Қulkenov Zhazushylar odagynyn toragasy bolyp sajlandy kaz Azattyk radiosy 12 mamyr 2023 Tekserildi 13 mamyr 2023 SAҒYMHAN Meruert Қazakstan Zhazushylar odagy baskarmasynyn toragasy sajlandy kaz Tүrkistan 12 mamyr 2023 Tekserildi 13 mamyr 2023 Muhtar Әuezov enciklopediyasy Almaty Atamura baspasy 2011 zhyl ISBN 978 601 282 175 8 Қaragandy Қaragandy oblysy Enciklopediya Almaty Atamura 2006 ISBN 9965 34 515 5