Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Нұрлан Мырқасымұлы Оразалин (1947 жылы 13 маусымда Алматы облысы Ұйғыр ауданы Диқан ауылында туған) — ақын, драматург, мемлекет және қоғам қайраткері. Қазақстан жазушылар одағының төрағасы. Қазақстан Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (2002). Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері (1998). Алматы облысының құрметті азаматы.
| Нұрлан Мырқасымұлы Оразалин | ||||||||||
| Туған күні | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Туған жері | Алматы облысы, Ұйғыр ауданы, Үлкен Диқан | |||||||||
| Азаматтығы | ||||||||||
| Ұлты | қазақ | |||||||||
| Мансабы | Қазақстан жазушылар одағының төрағасы (1996 жылдан) | |||||||||
| Жанры | поэзия | |||||||||
| Шығармалардың тілі | ||||||||||
| Марапаттары |
| |||||||||
| Сыйлықтары |
| |||||||||
| writers.kz | ||||||||||
Толығырақ
- Нұрлан Мырқасымұлы Оразалин 1947 жылы 13 маусымда Алматы облысы Ұйғыр ауданы Диқан ауылында дүниеге келген. Ұлы жүздің Албан тайпасынан шыққан.
- 1965 жылы ол мектепті күміс медальмен бітірді.
- 1965 - 1970 жылдары Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің (бұрынғы С.М.Киров атындағы Мемлекеттік университеті)нің филология факультетін бітірген.
- 1970 жылы ол еңбек жолын "Қазақстан пионері" (қазіргі "Ұлан") газетінде әдеби қызметкер болып істеді.
- 1972-1984 жылдар аралығында Қазақстан Республикасы мәдениет министрлігінің репертуарлық-редакциялық коллегиясында редактор, аға редактор, бас редактор қызметтерін атқарды.
- 1984-1986 жылдарда Республикалық қуыршақ театрының директоры болды.
- 1986 жылы Қазақстан театр қайраткерлері одағының I съезінде Одақ Басқармасының бірінші секретары болып сайланды.
- 1986 жылы өткен КСРО театр қайраткерлері Одағының I съезінде Басқарма құрамына енді.
- 1990 жылдар аралығында Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі XII шақырылуының депутаты болды (Ұлт саясаты, мәдениет пен тілді дамыту жөніндегі Комитет Төрағасының орынбасары қызметін атқарды).
- 1991 жылдарда КСРО Жоғарғы Кеңесінің Жоғарғы Палатасында ғылым, білім және мәдениет Комитеті төрағасының орынбасары.
- 1993-1996 жылдар аралығында "Егемен Қазақстан" газетінің бас редакторы қызметтерін атқарды.
- 1996 жылы Қазақстан Жазушыларының XI съезінде Одақ Басқармасының Бірінші секретары болып сайланды.
- 2002 жылы Қазақстан жазушыларының XII съезінде Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының төрағасы болып қайта сайланды.
- Қазіргі Республикадағы Жазушылар Ұйымын басқарады.
Шығармашылығы
- Нұрлан Оразалин қаламынан ондаған көркем дүниелер туды. Ер жылдарда "Беймаза көңіл", "Көктем көші", "Жетінші құрлық", "Азаматқа аманат", "Қүралайдың салқыны", "Ғасырмен қоштасу", "Сырнайлы шақ" атты жыр жинақтары мен "Азаматтық айдыны" атты көркем публицистикалық-эссе толғаулар кітабы жарық көрді. Сондай-ақ Нұрлан Оразалиннің қаламынан туған "Шырақжанған тун", "Тас киіктер", "Аққүс туралы аңыз" ("Бойтүмар"), "Қарымта", "Қилы заман", (М.Әуезовтың аттас шығармасының ізімен жазылған), "Бастықтың бір күні", "Қарақазан ғасыр", "Көктемнің соңғы кеші" тәрізді драмалық шығармалары көп жылдар бойы Қазақстан театрларында табыспен жүріп, теле-радио спектакльдерінің арқауына айналды.
- Нұрлан Оразалин орыс жазушысы Г.Свиридовтың "Жанкешті сапар" романын, үнді классигі Р.Тагордың "Пошта", қалмақдраматургі А.Балақаевтың" Ана жүрегі", әзірбайжан драматургі Р.Гейдардың "Бір ендіктің тынысы", неміс драматургы Х.Каллаудың "Зәйтүн толы қүмыра", белорус драматургы А.Петрашкевичтің "Дабыл" пьесаларын қазақшаға аударды.
- "Шырақ жанған тун", "Аққүс туралы аңыз" пьесалары орыс, қырғыз тілдеріне аударылып, өлеңдері орыс, украин, болгар, түрік, молдаван, қырғыз, өзбек тілдеріне тәржімаланды.
- Ақынның "Шырақ жанған түн", "Аққүс туралы аңыз" пьесалары орыс, украин, молдаван, қырғыз, өзбек тілдеріне тәржімаланды. Нұрлан Оразалин еліміздің саяси, мәдени, өміріне қоян-қолтықараласып келеді. Стамбүл қаласындағы Еуразия Қорының түрақты мүшесі, Қор қасынан шығатын "ДА" ("Диалог Авразия") журналының алқа мүшесі. Ол, сондай-ақ, Мәскеу қаласындағы Жазушылар Үйымдарының Халықаралық Қауымдастығы төрағасының орынбасары, Халықаралық Әдеби Қордың теңтөрағасы, Орта Азия халықтары Мәдени Ассамблеясының Вице-Президенті.
- Нұрлан үшін "Қараңғы түн де", "Аруақтарға мекен болған көк аспан да", "Кеудесін қысқан Дәуірдің қасіретті толғағы да", бәрі-бәрі "Жүрегін жұлқыған Тәңір сөзіндей" елестейді. Ақын үшін оқшау ескі обалар кешегі "ғұндар мен сақтардан қалып қойған оқылмаған кітаптай" көрінеді".
- Мен осы өзіммін бе, басқамын ба?
- Пендемін бір жүрген құр бас қамында?
- Жанымды мазалайды қайдағы ойлар,
- Жиі жасын ойнайды аспанымда.
- Қара нөсер төгеді көктен құйып,
- Қара аспанның көңілі кеткен бе иіп?!
- Жүрегім елеңдейді жиі-жиі,
- Найзағайлы ғарышым неткен биік?!
Г.Свиридовтың "Жанкешті сапар" романын, Р.Тагор, А.Балақаев, Р.Гейдар, Х.Каллау, А.Петрашкевич пьесаларын қазақ тіліне аударған."Зеленая огонь" өлеңдері орыс тілінде жарық көрді. Шығармалары "француз", "ағылшын", "қытай", "түрік", "болғар", "өзбек", "қырғыз", "украин" т.б. тілдерге аударылған.
Марапаттары
- 2017 - ІІІ дәрежелі Барыс ордені
- 2010 - Парасат ордені
- 2005 - Құрмет ордені
- 2002 - "Ғасырмен қоштасу" өлендер жинағы үшін, Қазақстанның мемлекеттік сыйлығы берілді.
- 1998 - Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері құрметті атағы берілді.
- Алматы қаласының құрметті азаматы
- Алматы облысының құрметті азаматы
- ҚР көптеген мерекелік медалдарымен және президенттің алғыс хаттарымен марапатталған.
- 2022 - І дәрежелі Барыс ордені
Дереккөздер
- Алмабеков Т. Албан ата энциклопедиялық шежіре. // [1] — Алматы, 2003. — 1352 б. — ISBN 9965-00-838-8.
- Тарихи тұлғалар. Танымдық - көпшілік басылым. Мектеп жасындағы оқушылар мен көпшілікке арналған. Құрастырушы: Тоғысбаев Б. Сужикова А. – Алматы. “Алматыкітап баспасы”, 2009 ISBN 978-601-01-0268-2
- Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6
- Президент Токаев наградил ряд казахстанцев. tengrinews.kz
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Nurlan Myrkasymuly Orazalin 1947 zhyly 13 mausymda Almaty oblysy Ұjgyr audany Dikan auylynda tugan akyn dramaturg memleket zhәne kogam kajratkeri Қazakstan zhazushylar odagynyn toragasy Қazakstan Memlekettik syjlygynyn laureaty 2002 Қazakstannyn enbek sinirgen kajratkeri 1998 Almaty oblysynyn kurmetti azamaty Nurlan Myrkasymuly OrazalinTugan kүni13 mausym 1947 1947 06 13 77 zhas Tugan zheriAlmaty oblysy Ұjgyr audany Үlken DikanAzamattygy ҚazakstanҰltykazakMansabyҚazakstan zhazushylar odagynyn toragasy 1996 zhyldan ZhanrypoeziyaShygarmalardyn tilikazakshaMarapattaryBarys ordeni Қurmet ordeniҚazakstannyn enbek sinirgen kajratkeriSyjlyktarywriters kzTolygyrakNurlan Myrkasymuly Orazalin 1947 zhyly 13 mausymda Almaty oblysy Ұjgyr audany Dikan auylynda dүniege kelgen Ұly zhүzdin Alban tajpasynan shykkan 1965 zhyly ol mektepti kүmis medalmen bitirdi 1965 1970 zhyldary Әl Farabi atyndagy Қazak ulttyk universitetinin buryngy S M Kirov atyndagy Memlekettik universiteti nin filologiya fakultetin bitirgen 1970 zhyly ol enbek zholyn Қazakstan pioneri kazirgi Ұlan gazetinde әdebi kyzmetker bolyp istedi 1972 1984 zhyldar aralygynda Қazakstan Respublikasy mәdeniet ministrliginin repertuarlyk redakciyalyk kollegiyasynda redaktor aga redaktor bas redaktor kyzmetterin atkardy 1984 1986 zhyldarda Respublikalyk kuyrshak teatrynyn direktory boldy 1986 zhyly Қazakstan teatr kajratkerleri odagynyn I sezinde Odak Baskarmasynyn birinshi sekretary bolyp sajlandy 1986 zhyly otken KSRO teatr kajratkerleri Odagynyn I sezinde Baskarma kuramyna endi 1990 zhyldar aralygynda Қazak KSR Zhogargy Kenesi XII shakyryluynyn deputaty boldy Ұlt sayasaty mәdeniet pen tildi damytu zhonindegi Komitet Toragasynyn orynbasary kyzmetin atkardy 1991 zhyldarda KSRO Zhogargy Kenesinin Zhogargy Palatasynda gylym bilim zhәne mәdeniet Komiteti toragasynyn orynbasary 1993 1996 zhyldar aralygynda Egemen Қazakstan gazetinin bas redaktory kyzmetterin atkardy 1996 zhyly Қazakstan Zhazushylarynyn XI sezinde Odak Baskarmasynyn Birinshi sekretary bolyp sajlandy 2002 zhyly Қazakstan zhazushylarynyn XII sezinde Қazakstan Zhazushylar odagy baskarmasynyn toragasy bolyp kajta sajlandy Қazirgi Respublikadagy Zhazushylar Ұjymyn baskarady ShygarmashylygyNurlan Orazalin kalamynan ondagan korkem dүnieler tudy Er zhyldarda Bejmaza konil Koktem koshi Zhetinshi kurlyk Azamatka amanat Қүralajdyn salkyny Ғasyrmen koshtasu Syrnajly shak atty zhyr zhinaktary men Azamattyk ajdyny atty korkem publicistikalyk esse tolgaular kitaby zharyk kordi Sondaj ak Nurlan Orazalinnin kalamynan tugan Shyrakzhangan tun Tas kiikter Akkүs turaly anyz Bojtүmar Қarymta Қily zaman M Әuezovtyn attas shygarmasynyn izimen zhazylgan Bastyktyn bir kүni Қarakazan gasyr Koktemnin songy keshi tәrizdi dramalyk shygarmalary kop zhyldar bojy Қazakstan teatrlarynda tabyspen zhүrip tele radio spektaklderinin arkauyna ajnaldy Nurlan Orazalin orys zhazushysy G Sviridovtyn Zhankeshti sapar romanyn үndi klassigi R Tagordyn Poshta kalmakdramaturgi A Balakaevtyn Ana zhүregi әzirbajzhan dramaturgi R Gejdardyn Bir endiktin tynysy nemis dramaturgy H Kallaudyn Zәjtүn toly kүmyra belorus dramaturgy A Petrashkevichtin Dabyl pesalaryn kazakshaga audardy Shyrak zhangan tun Akkүs turaly anyz pesalary orys kyrgyz tilderine audarylyp olenderi orys ukrain bolgar tүrik moldavan kyrgyz ozbek tilderine tәrzhimalandy Akynnyn Shyrak zhangan tүn Akkүs turaly anyz pesalary orys ukrain moldavan kyrgyz ozbek tilderine tәrzhimalandy Nurlan Orazalin elimizdin sayasi mәdeni omirine koyan koltykaralasyp keledi Stambүl kalasyndagy Euraziya Қorynyn tүrakty mүshesi Қor kasynan shygatyn DA Dialog Avraziya zhurnalynyn alka mүshesi Ol sondaj ak Mәskeu kalasyndagy Zhazushylar Үjymdarynyn Halykaralyk Қauymdastygy toragasynyn orynbasary Halykaralyk Әdebi Қordyn tentoragasy Orta Aziya halyktary Mәdeni Assambleyasynyn Vice Prezidenti Nurlan үshin Қarangy tүn de Aruaktarga meken bolgan kok aspan da Keudesin kyskan Dәuirdin kasiretti tolgagy da bәri bәri Zhүregin zhulkygan Tәnir sozindej elestejdi Akyn үshin okshau eski obalar keshegi gundar men saktardan kalyp kojgan okylmagan kitaptaj korinedi Men osy ozimmin be baskamyn ba Pendemin bir zhүrgen kur bas kamynda Zhanymdy mazalajdy kajdagy ojlar Zhii zhasyn ojnajdy aspanymda Қara noser togedi kokten kujyp Қara aspannyn konili ketken be iip Zhүregim elendejdi zhii zhii Najzagajly garyshym netken biik G Sviridovtyn Zhankeshti sapar romanyn R Tagor A Balakaev R Gejdar H Kallau A Petrashkevich pesalaryn kazak tiline audargan Zelenaya ogon olenderi orys tilinde zharyk kordi Shygarmalary francuz agylshyn kytaj tүrik bolgar ozbek kyrgyz ukrain t b tilderge audarylgan Marapattary2017 III dәrezheli Barys ordeni 2010 Parasat ordeni 2005 Қurmet ordeni 2002 Ғasyrmen koshtasu olender zhinagy үshin Қazakstannyn memlekettik syjlygy berildi 1998 Қazakstannyn enbek sinirgen kajratkeri kurmetti atagy berildi Almaty kalasynyn kurmetti azamaty Almaty oblysynyn kurmetti azamaty ҚR koptegen merekelik medaldarymen zhәne prezidenttin algys hattarymen marapattalgan 2022 I dәrezheli Barys ordeniDerekkozderAlmabekov T Alban ata enciklopediyalyk shezhire 1 Almaty 2003 1352 b ISBN 9965 00 838 8 Tarihi tulgalar Tanymdyk kopshilik basylym Mektep zhasyndagy okushylar men kopshilikke arnalgan Қurastyrushy Togysbaev B Suzhikova A Almaty Almatykitap baspasy 2009 ISBN 978 601 01 0268 2 Қazak әdebieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2010 zhyl ISBN 9965 26 096 6 Prezident Tokaev nagradil ryad kazahstancev tengrinews kz