Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Басқа мағыналар үшін Колорадо (айрық) деген бетті қараңыз.Колорадо (ағылш. Colorado; kɒlərædoʊ) — штат, Америка Құрама Штаттарының батысындағы орталық жағында орналасқан таулы штаттарының бірі. Колорадо солтүстігінде Вайоминг және Небраска, шығысында Канзас, Оклахома, оңтүстігінде Нью-Мексико және Аризона, батысында Юта штаттарымен шекараласады.
| АҚШ штаты | |||||
| Колорадо | |||||
| |||||
 | |||||
| Штат лақапаты | «Жүзжылдық Штаты» | ||||
| Денвер | |||||
| Ең ірі қаласы | Денвер | ||||
| Ірі қалалары | , , Арвада, , Уестминстер, Боулдер, | ||||
| Тұрғыны | 5 116 769 (2011 жыл) 22-ші орын (АҚШ б-ша) | ||||
| - тығыздығы | 18,96 адам/км² | ||||
| 8-ші орын | |||||
| - барлығы | 269 837 км² | ||||
| - су беті | 962 км² (0,36 %) | ||||
| - ендік | 37°0' с. е. бойынша 41°0' с. е., 612 км | ||||
| - бойлық | 102°8' б. б. бойынша 109°0' б. б., 451 км | ||||
| Теңіз деңгейінен биіктігі | |||||
| - максимал биіктігі | 4 399 м | ||||
| - орташа биіктігі | 2 073 м | ||||
| - минимал биіктігі | 1 011 м | ||||
| Штат статусын иеленуі | 1876 1 тамызда 38 ретпен | ||||
| - штат болмай тұрып | |||||
| Губернаторы | Джон Хиккенлупер | ||||
| Заң шығару органы | |||||
| - жоғарғы палатасы | |||||
| - төменгі палатасы | |||||
|
| Таулы уақыт: -7/-6 | ||||
| Ресми сайты: | http://www.colorado.gov/ | ||||
 Ортаққордағы санаты: Колорадо | |||||
Колорадо — жер көлемі бойынша АҚШ-та сегізінші штат, ауданы 269 837 кмм2.
Халық саны — 5 116 769 адам (АҚШ бойынша 22-орын).
Астанасы және ірі қаласы — Денвер.
Басқа ірі қалалры — , , Арвада, , Уестминстер, Боулдер, , .
Колорадо — АҚШ-тың 38-штаты, 1876 жылы 1 тамызда, мемлекет жүз жылдығын белгілеген уақытта құрылған. Соған байланысты Колорадоның ресми лақап аты — «тәуелсіздік күніне Жүзжылдық Штаты» болды (ағылш. Centennial State).
Тарихы
XVI ғасырдың басында штаттың бұрынғы аумағын испандар зерттеді. 1706 жылы Колорадо аумағы Испания колониясы болғанын жариялады. Өз атауын Колорадо өзенінен алған, өзен атауы өзен суындағы қызыл-қызыл қоңыр балшыққа байланысты қойылған. Кейін провинция қарауына көшті. нәтижесінде Колорадоның шығыс жағын АҚШ алды . Колорадоның орталық жағын 1845 жылы, ал батыс жағын — 1848 жылы Мексикамен тартып алды.
1850 жылы Денверден алыс емес жерден алтын табылды және мұнда қоныс аударған халық ағылды. Азаматтық соғыс уақытында алтын іздеушілер Одақ жағында болды. Олар өздерінің алтын Техас басқыншыларынан құтқарып алды.
1875 жылдың 3 наурызында АҚШ Конгрессі Колорадо аумағына штат мәртебесін беру туралы заң қабылдады. Артынан, 1876 жылы 1 сәуірде, 28 күннен кейін АҚШ тәуелсіздік күніне жүз жылдық мерекесінде, АҚШ президенті АҚШ-тың 38-штаты болуына рұқсат етіп жарлыққа қол қойды.
1930 жылығы халық санағында штаттың халық саны миллион адамнан асты. Колорадо Ұлы дағдарыста қатты күйзелді, әйтсе де өз жағдайын Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін қалпына келтірі. Штаттың экономикасының басты-басты салалары тау-кен өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы және туризм.
Географиясы
Колорадо — үш штаттың бірі (Вайомингмен және Ютамен бірге), барлық шекарасы және меридиандар мен сәйкес келеді, қос ендік және қос бойлық аралығындағы «турабұрыш» (дәл, жер беті ) құрайды. Колорадо аумағының ауданы — 269 837 км². Колорадо аумағының 37 %-і ұлттық саябақтар иеленеді.
Жер бедері
Колорадо рельефі әрқилы. Штат аумағының орталық жағында солтүстіктен оңтүстікке қарай Сеңгір таулары жоталары қиып өтеді (биік нүктесі — Элберт тауы, 4399 м). Олар Ұлы континентальды бөлуі деп аталады: бұл таудың батысынан бастау алып ағатын өзендер Тынық мұхит алабына құяды, ал батысында орналасқан өзендер Атлант мұхиты алабына құяды. Сеңгір тауларының көп бөлігін алып жатыр — көп емес тау бастарын жыл бойы қар басып жатады. Штат халқының көп бөлігі Сеңгір тауларының шығыс жағында тұрады, бұл жерлерде Тынық мұхитынан келетін дауылды желден қорғайды.
Дереккөздер
- Дереккөз қатесі: Жарамсыз
<ref>тегі; no text was provided for refs namedPopEstUS - Дереккөз қатесі: Жарамсыз
<ref>тегі; no text was provided for refs namedMount_Elbert - Elevations and Distances in the United States. (2001). Тексерілді, 21 қазан 2011.
- Elevation adjusted to .
- The summit of is the highest point of the of North America.
- Colorado – Definition. Merriam-webster.com (тамыз 13, 2010). Тексерілді, 5 маусым 2011.
Сыртқы сілтемелер
- Official tourism Website
- Колорадо фотолары — Terra Galleria
- Колорадо жер-су аттары
- Колорадо газеттері Мұрағатталған 29 тамыздың 2005 жылы.
- Колорадо картасы
 | Бұл — АҚШ географиясы бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Baska magynalar үshin Kolorado ajryk degen betti karanyz Kolorado agylsh Colorado kɒleraedoʊ shtat Amerika Қurama Shtattarynyn batysyndagy ortalyk zhagynda ornalaskan tauly shtattarynyn biri Kolorado soltүstiginde Vajoming zhәne Nebraska shygysynda Kanzas Oklahoma ontүstiginde Nyu Meksiko zhәne Arizona batysynda Yuta shtattarymen shekaralasady AҚSh shtatyKolorado agylsh State of ColoradoShtat lakapaty Zhүzzhyldyk Shtaty Astanasy DenverEn iri kalasy DenverIri kalalary Arvada Uestminster Boulder Turgyny 5 116 769 2011 zhyl 22 shi oryn AҚSh b sha tygyzdygy 18 96 adam km Audany 8 shi oryn barlygy 269 837 km su beti 962 km 0 36 endik 37 0 s e bojynsha 41 0 s e 612 km bojlyk 102 8 b b bojynsha 109 0 b b 451 kmTeniz dengejinen biiktigi maksimal biiktigi 4 399 m ortasha biiktigi 2 073 m minimal biiktigi 1 011 mShtat statusyn ielenui 1876 1 tamyzda 38 retpen shtat bolmaj turypGubernatory Dzhon HikkenluperZan shygaru organy zhogargy palatasy tomengi palatasyTauly uakyt 7 6Resmi sajty http www colorado gov Ortakkordagy sanaty Kolorado Kolorado zher kolemi bojynsha AҚSh ta segizinshi shtat audany 269 837 kmm2 Halyk sany 5 116 769 adam AҚSh bojynsha 22 oryn Astanasy zhәne iri kalasy Denver Baska iri kalalry Arvada Uestminster Boulder Kolorado AҚSh tyn 38 shtaty 1876 zhyly 1 tamyzda memleket zhүz zhyldygyn belgilegen uakytta kurylgan Sogan bajlanysty Koloradonyn resmi lakap aty tәuelsizdik kүnine Zhүzzhyldyk Shtaty boldy agylsh Centennial State Tarihy1860 zhyly Koloradonyn bolashak territoriyasy zhәne territoriyalarynyn kuramynda boldy XVI gasyrdyn basynda shtattyn buryngy aumagyn ispandar zerttedi 1706 zhyly Kolorado aumagy Ispaniya koloniyasy bolganyn zhariyalady Өz atauyn Kolorado ozeninen algan ozen atauy ozen suyndagy kyzyl kyzyl konyr balshykka bajlanysty kojylgan Kejin provinciya karauyna koshti nәtizhesinde Koloradonyn shygys zhagyn AҚSh aldy Koloradonyn ortalyk zhagyn 1845 zhyly al batys zhagyn 1848 zhyly Meksikamen tartyp aldy 1850 zhyly Denverden alys emes zherden altyn tabyldy zhәne munda konys audargan halyk agyldy Azamattyk sogys uakytynda altyn izdeushiler Odak zhagynda boldy Olar ozderinin altyn Tehas baskynshylarynan kutkaryp aldy 1875 zhyldyn 3 nauryzynda AҚSh Kongressi Kolorado aumagyna shtat mәrtebesin beru turaly zan kabyldady Artynan 1876 zhyly 1 sәuirde 28 kүnnen kejin AҚSh tәuelsizdik kүnine zhүz zhyldyk merekesinde AҚSh prezidenti AҚSh tyn 38 shtaty boluyna ruksat etip zharlykka kol kojdy 1930 zhylygy halyk sanagynda shtattyn halyk sany million adamnan asty Kolorado Ұly dagdarysta katty kүjzeldi әjtse de oz zhagdajyn Ekinshi dүniezhүzilik sogystan kejin kalpyna keltiri Shtattyn ekonomikasynyn basty basty salalary tau ken onerkәsibi auyl sharuashylygy zhәne turizm GeografiyasyҰly kontinentaldyk bolui Kolorado үsh shtattyn biri Vajomingmen zhәne Yutamen birge barlyk shekarasy zhәne meridiandar men sәjkes keledi kos endik zhәne kos bojlyk aralygyndagy turaburysh dәl zher beti kurajdy Kolorado aumagynyn audany 269 837 km Kolorado aumagynyn 37 i ulttyk sayabaktar ielenedi Zher bederi Kolorado relefi әrkily Shtat aumagynyn ortalyk zhagynda soltүstikten ontүstikke karaj Sengir taulary zhotalary kiyp otedi biik nүktesi Elbert tauy 4399 m Olar Ұly kontinentaldy bolui dep atalady bul taudyn batysynan bastau alyp agatyn ozender Tynyk muhit alabyna kuyady al batysynda ornalaskan ozender Atlant muhity alabyna kuyady Sengir taularynyn kop boligin alyp zhatyr kop emes tau bastaryn zhyl bojy kar basyp zhatady Shtat halkynyn kop boligi Sengir taularynyn shygys zhagynda turady bul zherlerde Tynyk muhitynan keletin dauyldy zhelden korgajdy DerekkozderDerekkoz katesi Zharamsyz lt ref gt tegi no text was provided for refs named PopEstUS Derekkoz katesi Zharamsyz lt ref gt tegi no text was provided for refs named Mount Elbert Elevations and Distances in the United States 2001 Tekserildi 21 kazan 2011 Elevation adjusted to The summit of is the highest point of the of North America Colorado Definition Merriam webster com tamyz 13 2010 Tekserildi 5 mausym 2011 Syrtky siltemelerOfficial tourism Website Kolorado fotolary Terra Galleria Kolorado zher su attary Kolorado gazetteri Muragattalgan 29 tamyzdyn 2005 zhyly Kolorado kartasy Bul AҚSh geografiyasy bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz