Сеңгір таулары (ағылш. Rocky Mountaіns) — Солтүстік Американың батысындағы (Канада және АҚШ жерінде) тау жүйесі. Солтүстік-батыстан оңтүстік-шығысқа қарай 3200 км-ге созылған, ені 700 км-дей. Солтүстік Америкадағы Кордильераның шығыс бөлігін құрайды.
Сеңгір таулары | |
Сипаттамасы | |
---|---|
Тау жүйесі | |
Пайда болған кезеңі | |
Ұзындығы | 3200 км |
Ені | 700 км |
Ең биік шыңы |
|
Биіктігі | 4399 м |
Орналасуы | |
42°23′ с. е. 115°56′ б. б. / 42.383° с. е. 115.933° б. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 42°23′ с. е. 115°56′ б. б. / 42.383° с. е. 115.933° б. б. (G) (O) (Я) | |
Елдер | |
|
Жер бедері
Көптеген шыңдарының биіктігі 3500 м-ден (Колумбия тауы, 3747 м; Робсон, 3954 м) асады. Ең биік жері — Элберт тауы (4399 м). Тынық және Атлант мұхиттары алабының суайырығын құрайды. Сеңгір таулардан Миссури, Колорадо, Рио-Гранде, Снейк, Арканзас, т.б. өзендері басталады.
Геологиялық құрылымы, пайдалы қазбалары
Сеңгір таулар Ларамий қатпарлығы кезеңінде (бордың аяғы — палеоген) қалыптасып, кейіннен жаңа көтерілімге ұшыраған. Молибден, мыс, алтын, күміс, полиметалл, мұнай, тас көмір кендері шоғырланған. Гейзерлер мен термалды бұлақтар бар.
Өсімдігі
Солтүстік беткейлерінде тайгалық орман, оңтүстігінде қарағайлы орман басым. Ормандардың жоғарғы шекарасының биіктігі 1500 м-ден (солтүстік) 3600 м-ге (оңтүстік) дейін, одан жоғары — альпі шалғыны мен мәңгі қар, мұз тараған. Аңғарлары — дала мен шөлейт. Ірі ұлттық саябақтары: Джаспер, Банф, Йохо (Канадада), Йеллоустон, Роки-Маунтин (АҚШ-та).
Сыртқы сілтемелер
- Скалистые горы // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Sengir taulary agylsh Rocky Mountains Soltүstik Amerikanyn batysyndagy Kanada zhәne AҚSh zherinde tau zhүjesi Soltүstik batystan ontүstik shygyska karaj 3200 km ge sozylgan eni 700 km dej Soltүstik Amerikadagy Kordileranyn shygys boligin kurajdy Sengir taularySipattamasyTau zhүjesiKordileraPajda bolgan kezenibordyn ayagy paleogenҰzyndygy3200 kmEni700 kmEn biik shynyBiiktigi4399 mOrnalasuy42 23 s e 115 56 b b 42 383 s e 115 933 b b 42 383 115 933 G O Ya Koordinattar 42 23 s e 115 56 b b 42 383 s e 115 933 b b 42 383 115 933 G O Ya T Elder AҚSh KanadaSengir taularyZher bederiKoptegen shyndarynyn biiktigi 3500 m den Kolumbiya tauy 3747 m Robson 3954 m asady En biik zheri Elbert tauy 4399 m Tynyk zhәne Atlant muhittary alabynyn suajyrygyn kurajdy Sengir taulardan Missuri Kolorado Rio Grande Snejk Arkanzas t b ozenderi bastalady Geologiyalyk kurylymy pajdaly kazbalarySengir taular Laramij katparlygy kezeninde bordyn ayagy paleogen kalyptasyp kejinnen zhana koterilimge ushyragan Molibden mys altyn kүmis polimetall munaj tas komir kenderi shogyrlangan Gejzerler men termaldy bulaktar bar ӨsimdigiSoltүstik betkejlerinde tajgalyk orman ontүstiginde karagajly orman basym Ormandardyn zhogargy shekarasynyn biiktigi 1500 m den soltүstik 3600 m ge ontүstik dejin odan zhogary alpi shalgyny men mәngi kar muz taragan Angarlary dala men sholejt Iri ulttyk sayabaktary Dzhasper Banf Joho Kanadada Jellouston Roki Mauntin AҚSh ta Syrtky siltemelerSkalistye gory Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907