Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Атмосферадағы айналым – Жер шарын қоршап тұрған бүкіл ауа қабатының қозғалыс жүйесі, яғни ауа массасының көлденең және тік бағытта алмасуына себепкер болатын негізгі ауа ағындарының жиынтығы. Жердің тәуліктік айналуы, Күн сәулесі энергиясының (радиациясының) жер бетіне біркелкі таралмауы, мұхиттар мен құрлықтардың өзара орналасуы, құрлық бетінің бедері, т.б. атмосферадағы айналымды тудырады. Айналым жылы және салқын ауа массаларын араластырып, ылғал тасымалдайды, нәтижесінде ауа райы өзгереді. Тропосфера қабатында оған циклон және антициклонмен тығыз байланысты пассаттар мен муссондар, тропосфераның жоғарғы қабаты мен
стратосфераның ауа ағыны өте қатты жүретін төменгі қабаттары жатады. Атмосферадағы айналым бірнеше ірі көлемдегі ауа қозғалыстарын қамтиды, соның ішінде ең ірісі – ауа массасының батыс тасымалы. Сонымен қатар, атмосферада кіші көлемді жергілікті ауа айналымдары (бриз, бора, және тау аңғарлық желдер) мен күшті құйындар (тромб, торнадо, қарадауыл) да байқалады. Атмосферадағы айналымды синоптикалық, статистикалық және гидродинамикалық әдістермен зерттейді.
Дереккөздер
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Atmosferadagy ajnalym Zher sharyn korshap turgan bүkil aua kabatynyn kozgalys zhүjesi yagni aua massasynyn koldenen zhәne tik bagytta almasuyna sebepker bolatyn negizgi aua agyndarynyn zhiyntygy Zherdin tәuliktik ajnaluy Kүn sәulesi energiyasynyn radiaciyasynyn zher betine birkelki taralmauy muhittar men kurlyktardyn ozara ornalasuy kurlyk betinin bederi t b atmosferadagy ajnalymdy tudyrady Ajnalym zhyly zhәne salkyn aua massalaryn aralastyryp ylgal tasymaldajdy nәtizhesinde aua rajy ozgeredi Troposfera kabatynda ogan ciklon zhәne anticiklonmen tygyz bajlanysty passattar men mussondar troposferanyn zhogargy kabaty men Aua massalarynyn shardy kozgaltu animaciyasy stratosferanyn aua agyny ote katty zhүretin tomengi kabattary zhatady Atmosferadagy ajnalym birneshe iri kolemdegi aua kozgalystaryn kamtidy sonyn ishinde en irisi aua massasynyn batys tasymaly Sonymen katar atmosferada kishi kolemdi zhergilikti aua ajnalymdary briz bora zhәne tau angarlyk zhelder men kүshti kujyndar tromb tornado karadauyl da bajkalady Atmosferadagy ajnalymdy sinoptikalyk statistikalyk zhәne gidrodinamikalyk әdistermen zerttejdi DerekkozderҚazak enciklopediyasyBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet