Фин тілі (фин. suomi, suomen kieli) — фин-угор тілдерінің фин-волга тобының балтық-фин тобына кіретін фин тілі; флективтіліктің маңызды элементтері бар номинативті құрылымның агглютинативті тілі. Фин-угор тілдері мен самодий тілдері (энец, ненец, нганасан, селькуп) орал тілдерінің отбасын құрайды.
Фин тілі | |
Өз атауы: | suomi |
---|---|
Елдер: | Финляндия, Эстония, Швеция, Норвегия, Ресей (Карелия, Санкт-Петербург және |
Ресми күйі: | Финляндия, Еуропа одағы |
Реттейтін мекеме: | Финляндияның байырғы тілдер институты |
Сөйлеушілер саны: | |
Рейтинг: | 52 |
: | қауіпсіздікте |
Санаты: | ??? |
Жазуы: | |
: | фин 740 |
ISO 639-1: | https://id.loc.gov/vocabulary/iso639-1/fi |
: | https://iso639-3.sil.org/code/fin |
: | https://iso639-3.sil.org/code/fin |
Тағы қараңыз: |
Фин тілі — Еуропалық Одақтың 24 ресми тілінің бірі.
Лингвогеография
Ауқымы мен саны
Фин тілінде Финляндия халқының көпшілігі (92,1 %), сондай — ақ Финляндиядан тыс жерлерде — Швеция мен Норвегияда, провинциясында, АҚШ, Эстония, Ресейдегі фин диаспорасы арасында (негізінен мен Карелияда) тұратын этникалық финдер сөйлейді.
Швециядағы фин тілі
Фин тілі Швецияда кең таралған, ол ресми түрде мойындалған азшылық тілі болып табылады (мәртебе 1999 жылы берілген). Фин диаспорасы Швецияда негізінен қысқы соғыс кезінде Финляндиядан балаларды эвакуациялау мен Екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі жылдарда және 1970 жылдардың басына дейінгі финдердің (негізінен шығыс және орталық Финляндиядан) жаппай еңбек эмиграциясының нәтижесінде қалыптасты. Финдік азшылықтың саны 712 мың адамға дейін жетеді, оның ішінде әртүрлі бағалаулар бойынша 250-ден 470 мыңға дейін адам фин тілін қолданады немесе ең болмағанда фин тілін түсінеді. Шведтік финдер тек швед тілінде сөйлейді немесе екі тілде сөйлейді, ал финді ең жақсы жағдайда мұра ретінде қолданады. Диаспорада фин тілінің стандарты да, фин швед аймағы Турнедаленнің жергілікті нұсқасы - де қолданылады. Швециядағы фин тілі швед тілінде сөйлейтіндердің көпшілігі мәртебесінің төмендеуіне және толыққанды сөйлеушілер санының төмендеуіне алып келген мәртебесі төмен тіл ретінде қабылданды. 1970 жылдардан бастап фин тілінің рөлін арттыру үшін жасалған талпыныстар айтарлықтай нәтижеге жетпегеніне қарамастан, фин тілінде сөйлейтін азшылықтың лингвистикалық құқықтары барған сайын заңнамада бекітілуде: мысалы, 2014 жылдан бастап 290 швед коммуналарының 52-сі Фин тілінде негізгі қызметтерді ұсынып келеді. Екі тілділікке жақын болу Финляндиямен шекаралас Швецияның аудандарында ғана байқалады (Лулео, ).
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Fin tili fin suomi suomen kieli fin ugor tilderinin fin volga tobynyn baltyk fin tobyna kiretin fin tili flektivtiliktin manyzdy elementteri bar nominativti kurylymnyn agglyutinativti tili Fin ugor tilderi men samodij tilderi enec nenec nganasan selkup oral tilderinin otbasyn kurajdy Fin tiliӨz atauy suomiElder Finlyandiya Estoniya Shveciya Norvegiya Resej Kareliya Sankt Peterburg zhәneResmi kүji Finlyandiya Europa odagy Ajmaktyk nemese zhergilikti resmi til Shveciya Resej Kareliya Rettejtin mekeme Finlyandiyanyn bajyrgy tilder institutySojleushiler sany 5 8 mln Finlyandiya 5 4 mln Shveciya 0 40 mln 2020 Rejting 52 kauipsizdikteSanaty Euraziya tilderi Oral tilderi dd dd dd dd dd dd dd Zhazuy Latyn әlipbii fin 740ISO 639 1 https id loc gov vocabulary iso639 1 fi https iso639 3 sil org code fin https iso639 3 sil org code finTagy karanyz Fin tili Europalyk Odaktyn 24 resmi tilinin biri LingvogeografiyaAukymy men sany kok Fin tili resmi mәrtebege ie zhasyl Fin tilin halyktyn edәuir boligi koldanady Fin tilinde Finlyandiya halkynyn kopshiligi 92 1 sondaj ak Finlyandiyadan tys zherlerde Shveciya men Norvegiyada provinciyasynda AҚSh Estoniya Resejdegi fin diasporasy arasynda negizinen men Kareliyada turatyn etnikalyk finder sojlejdi Shveciyadagy fin tili Shveciyada fin tilinin taraluy 2005 Fin tili Shveciyada ken taralgan ol resmi tүrde mojyndalgan azshylyk tili bolyp tabylady mәrtebe 1999 zhyly berilgen Fin diasporasy Shveciyada negizinen kysky sogys kezinde Finlyandiyadan balalardy evakuaciyalau men Ekinshi dүniezhүzilik sogystan kejingi zhyldarda zhәne 1970 zhyldardyn basyna dejingi finderdin negizinen shygys zhәne ortalyk Finlyandiyadan zhappaj enbek emigraciyasynyn nәtizhesinde kalyptasty Findik azshylyktyn sany 712 myn adamga dejin zhetedi onyn ishinde әrtүrli bagalaular bojynsha 250 den 470 mynga dejin adam fin tilin koldanady nemese en bolmaganda fin tilin tүsinedi Shvedtik finder tek shved tilinde sojlejdi nemese eki tilde sojlejdi al findi en zhaksy zhagdajda mura retinde koldanady Diasporada fin tilinin standarty da fin shved ajmagy Turnedalennin zhergilikti nuskasy de koldanylady Shveciyadagy fin tili shved tilinde sojlejtinderdin kopshiligi mәrtebesinin tomendeuine zhәne tolykkandy sojleushiler sanynyn tomendeuine alyp kelgen mәrtebesi tomen til retinde kabyldandy 1970 zhyldardan bastap fin tilinin rolin arttyru үshin zhasalgan talpynystar ajtarlyktaj nәtizhege zhetpegenine karamastan fin tilinde sojlejtin azshylyktyn lingvistikalyk kukyktary bargan sajyn zannamada bekitilude mysaly 2014 zhyldan bastap 290 shved kommunalarynyn 52 si Fin tilinde negizgi kyzmetterdi usynyp keledi Eki tildilikke zhakyn bolu Finlyandiyamen shekaralas Shveciyanyn audandarynda gana bajkalady Luleo