Моңғол тілдері — алтай макроәулетінің құрамына кіреді. Моңғолия, Қытай, Ресей және Ауғанстандағы бір-біріне ұқсас тілдерді біріктіреді. Лексикостатистиканың деректері бойынша шамамен V ғасырда жойылған.
Моңғол тілдері | ||
---|---|---|
Жоғрапиялық таралуы: | Шығу тегі Моңғолиядан Солтүстік Қытайға, Ресейге (Бурятия, Қалмақия) дейін таралған | |
: | Алтай Моңғол тілдері | |
Бөлікшелері: | және т.б. | |
Осы тілде сөйлеушілер — мәдениеті және тілдері ұқсас моңғол халықтары. Сонымен қатар, 1940 жылға дейін тывалықтардың жазба әдебиетінің қызметін атқарған.
Моңғол тілдеріне түркілерден көптеген кірме сөздер кірген, бірақ ол тілдік қатынастарды зерттеуге қиындық туғызады. Қазірге дейін Моңғолия мен Қытайда түрік-моңғолдық халықтар тұрады. Мысалы: хотондар, және т.б.
Классификация
Солтүстік моңғолдық топ
- (классикалық ежелгі моңғол жазуы) — XIII ғ. мен XVII ғ. дейін барлық моңғол тайпаларының ортақ әдеби тілі болған.
- (XIII-XVI ғғ.)
- Буряттар
- Ішкі Моңғолияның (Қытай) қазіргі замандық әдеби тілі
- Орта моңғолдық кластер — құрамына қарай бір тілдің үстеуі болатын 3 тіл
- заманауи моңғол тілі
- (бурят-моңғол) — Ресей, Моңғолия және Қытай
- Батыс моңғол (, моңғол-қалмақ) тілі
- (моңғол-қалмақ, ойрат-қалмақ)
- Қытай мен Моңғолияның ойрат диалектілері
Оңтүстік моңғол тобы
- — солтүстік моңғол тіліне лексикалы жақын.
- (ту, широнғол-моңғол). Батыс әдебиетінде екіге бөлінеді хуцзу және минхэ.
- баоань-дунсян кластері
- канцзя
Моғол тобы
Қидан тобы
- † — қидандардың тілі
Басқа ежелгі тілдер
- — тайпасының тілі, II—IV ғғ. қазіргі Ішкі Моңғолияның аумағында өмір сүрген.
- табғаш диалектісі
Сыртқы сілтемелер
- Uz-Translations / Учебные материалы, словари по монгольским языкам
- Monumenta Altaica / Грамматики / Монгольские грамматики Мұрағатталған 26 шілденің 2014 жылы.
- Monumenta Altaica /Словари on-line/ Монгольские словари Мұрағатталған 24 қазанның 2012 жылы.
- Monumenta Altaica /Древние и средневековые письменные памятники/ Монгольские памятники Мұрағатталған 17 қазанның 2012 жылы.
- Monumenta Altaica /Современные тексты/ Тексты на современных монгольских языках Мұрағатталған 17 қазанның 2012 жылы.
- Үлгі қатесі: қара {{Мақала}}
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Mongol tilderi altaj makroәuletinin kuramyna kiredi Mongoliya Қytaj Resej zhәne Auganstandagy bir birine uksas tilderdi biriktiredi Leksikostatistikanyn derekteri bojynsha shamamen V gasyrda zhojylgan Mongol tilderiZhograpiyalyk taraluy Shygu tegi Mongoliyadan Soltүstik Қytajga Resejge Buryatiya Қalmakiya dejin taralgan Altaj Mongol tilderiBoliksheleri Halha mongol tili zhәne t b Osy tilde sojleushiler mәdenieti zhәne tilderi uksas mongol halyktary Sonymen katar 1940 zhylga dejin tyvalyktardyn zhazba әdebietinin kyzmetin atkargan Mongol tilderine tүrkilerden koptegen kirme sozder kirgen birak ol tildik katynastardy zertteuge kiyndyk tugyzady Қazirge dejin Mongoliya men Қytajda tүrik mongoldyk halyktar turady Mysaly hotondar zhәne t b KlassifikaciyaSoltүstik mongoldyk top klassikalyk ezhelgi mongol zhazuy XIII g men XVII g dejin barlyk mongol tajpalarynyn ortak әdebi tili bolgan XIII XVI gg Buryattar Ishki Mongoliyanyn Қytaj kazirgi zamandyk әdebi tili Orta mongoldyk klaster kuramyna karaj bir tildin үsteui bolatyn 3 til zamanaui mongol tili halha mongoldardyn halha әdebi tili Mongoliya shygys ortalyk zhәne ontүstik dialektter Mongoliya men Қytaj ordos dialektisi ortalyk zhәne batys mongol tilderi arasynda Қytaj buryat mongol Resej Mongoliya zhәne Қytaj Batys mongol mongol kalmak tili mongol kalmak ojrat kalmak Қytaj men Mongoliyanyn ojrat dialektileri Ontүstik mongol toby soltүstik mongol tiline leksikaly zhakyn tu shirongol mongol Batys әdebietinde ekige bolinedi huczu zhәne minhe baoan dunsyan klasteri kanczya Mogol toby Auganstan Қidan toby kidandardyn tili Baska ezhelgi tilder tajpasynyn tili II IV gg kazirgi Ishki Mongoliyanyn aumagynda omir sүrgen tabgash dialektisiSyrtky siltemelerUz Translations Uchebnye materialy slovari po mongolskim yazykam Monumenta Altaica Grammatiki Mongolskie grammatiki Muragattalgan 26 shildenin 2014 zhyly Monumenta Altaica Slovari on line Mongolskie slovari Muragattalgan 24 kazannyn 2012 zhyly Monumenta Altaica Drevnie i srednevekovye pismennye pamyatniki Mongolskie pamyatniki Muragattalgan 17 kazannyn 2012 zhyly Monumenta Altaica Sovremennye teksty Teksty na sovremennyh mongolskih yazykah Muragattalgan 17 kazannyn 2012 zhyly Үlgi katesi kara Makala