Әбілғазы Қайыпұлы (туған жылы белгісіз — 1815) — хан. Хиуа ханы Қайып ханның үлкен ұлы, Батыр ханның немересі. Жас кезінде Бұхарадан Хиуаға әкелініп, 1767 жылдың аяғы — 1768 жылдың бас кезінде таққа отырғызылған. Бірақ ол Хиуа тағында Әбілғазы — ІІІ деген атпен жарты жыл, ал кейбір деректер бойынша бар болғаны бір ай шамасында ғана отырған. Хиуадан қуылғаннан кейін ол Сыр бойындағы атамекеніне оралып, Шекті руының сұлтаны, ал 18 ғ-дың 90-жылдары қарақалпақтардың ханы болды. Әкесі өлгеннен кейін Сырдарияның төменгі ағысы өңірінде шекті т.б. Әлімұлы бірлестігіне кіретін рулардың ханы болып сайланған (1794 — 1815). Ордасы Жанкент қаласы жұрты маңында орналасты. Қол астына 15 мыңдай отбасы қарады. өмірінің соңғы жылдарын руластарының қолдауынан айырылып, жоқшылықта өткізді. Жерленген орны белгісіз. Деректерде Арынғазы, Ілияс, Нұрым, Пысжан (Бошан), Арду, , Елжан деген балаларының аттары кездеседі.
Әбілғазы хан | |||
Лауазымы | |||
---|---|---|---|
| |||
1767 — 1768 | |||
Ізашары | Шах Ғазы хан | ||
Ізбасары | Нұрали хан | ||
| |||
1791 — 1806 | |||
Ізашары | Есім хан ІІ | ||
Ізбасары | Қаратай хан | ||
Өмірбаяны | |||
Діні | Ислам | ||
Қайтыс болуы | 1815 | ||
Династия | Төре | ||
Әкесі | Қайып хан ІІ | ||
Балалары | Арынғазы хан Ильяс сұлтан Нұрым сұлтан Бошан сұлтан Арду Ескендір сұлтан Елжан сұлтан | ||
өңдеу |
Дереккөздер
- Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет.ISBN 9965-893-73-Х
- Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
Бұл — тұлға туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді ауыстыру қажет. |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Әbilgazy Қajypuly tugan zhyly belgisiz 1815 han Hiua hany Қajyp hannyn үlken uly Batyr hannyn nemeresi Zhas kezinde Buharadan Hiuaga әkelinip 1767 zhyldyn ayagy 1768 zhyldyn bas kezinde takka otyrgyzylgan Birak ol Hiua tagynda Әbilgazy III degen atpen zharty zhyl al kejbir derekter bojynsha bar bolgany bir aj shamasynda gana otyrgan Hiuadan kuylgannan kejin ol Syr bojyndagy atamekenine oralyp Shekti ruynyn sultany al 18 g dyn 90 zhyldary karakalpaktardyn hany boldy Әkesi olgennen kejin Syrdariyanyn tomengi agysy onirinde shekti t b Әlimuly birlestigine kiretin rulardyn hany bolyp sajlangan 1794 1815 Ordasy Zhankent kalasy zhurty manynda ornalasty Қol astyna 15 myndaj otbasy karady omirinin songy zhyldaryn rulastarynyn koldauynan ajyrylyp zhokshylykta otkizdi Zherlengen orny belgisiz Derekterde Aryngazy Iliyas Nurym Pyszhan Boshan Ardu Elzhan degen balalarynyn attary kezdesedi Әbilgazy hanLauazymyTu Hiua hany1767 1768Izashary Shah Ғazy hanIzbasary Nurali hanTu Kishi zhүzdin hany1791 1806Izashary Esim han IIIzbasary Қarataj hanӨmirbayanyDini IslamҚajtys boluy 1815 1815 Dinastiya ToreӘkesi Қajyp han IIBalalary Aryngazy han Ilyas sultan Nurym sultan Boshan sultan Ardu Eskendir sultan Elzhan sultanondeu DerekkozderAjbyn Enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy 2011 880 bet ISBN 9965 893 73 H Қazak mәdenieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2005 ISBN 9965 26 095 8 Bul tulga turaly makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi auystyru kazhet Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet