Тұзды көл (қырымтат. Tuzla gölü, укр. Старе озеро) — аумағында орналасқан тұзды көл. Су айнасының ауданы — 12,2 км², 11,3 км². Жалпы минералдану түрі — тұзды. Шығу тегі — көлтабан. Гидрологиялық режим тобы – ағынсыз.
Тұзды көл қырымтат. Tuzla gölü, укр. Старе озеро | |
Морфометрия | |
---|---|
Теңiз деңгейiнен биіктігі | −5 м |
Өлшемі | 6 × 2,5 км |
Ауданы | 12,2 км² |
Тереңдігі | 3 м |
Орташа тереңдігі | 1,5 м |
Гидрология | |
Судың тұздылығы | 25,6 ‰ |
Су алабы | |
Суды жинау ауданы | 37,2 км² |
Орналасуы | |
45°59′13″ с. е. 33°47′33″ ш. б. / 45.9869° с. е. 33.7925° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 45°59′13″ с. е. 33°47′33″ ш. б. / 45.9869° с. е. 33.7925° ш. б. (G) (O) (Я) | |
Елдер | Украина Ресей |
Аймақ | Қырым |
Географиясы
Ор көлдер тобына кіреді. Ұзындығы — 6 км. Орташа ені — 2 км, ең үлкені — 2,5 км. Орташа тереңдігі — 1,5 м, ең үлкені — 3 м.Теңіз деңгейінен биіктігі −3,9 м. Ор бром зауытының шикізат (шығыс бөлімі) және химиялық өндіріс қалдықтары (батыс бөлімі) қоймасы ретінде пайдаланылады. Ең жақын елді мекендер: және ауылы тікелей жағада, мен көлдің батысы мен оңтүстік-батысында орналасқан.
Көл дұрыс емес ұзынша-сопақ пішінді, солтүстік-шығыстан оңтүстік-батысқа қарай созылған. Қазаншұңқырдың оңтүстік бөлігі тарылып, солтүстік бөлігі кеңейген. Көлдің жалпы су жинайтын ауданы 37,2 км². Солтүстігінде кірәз су ағатын көлге арна жалғасады. Сондай-ақ солтүстікте қамыс қопалары бар. Көлдің бүкіл дерлік жағалау сызығы жаурлауытты: солтүстікте жағажайлар жоқ, оңтүстігінде жағажайлар бар. Көл топырақ бөгетімен екі су қоймасына бөлінеді: батыс және шығыс.
Тұзды көлінің түптік шөгінділерінің қалыңдығында жеке линзалар түріндегі сұр ас тұзының көмілген шөгінділері жатыр. Ас тұзының түпкі шөгіндісі қою сұрғылт шөгінділермен алмасып тұратын әр түрлі қалыңдықтағы жеке тұз аралық қабаттарынан тұрады. Көлдің тұзды суының орташа тұз концентрациясы 22-23 ‰ жетеді. 1955 жылы қарашада тұз сынамалары алынып, олардың меншікті салмағы 1,214 болды. Тұз мөлшері (сал. %) NaCl 14,64, MgCl2 9,24, CaCl2 1,63, CaSO4 0,10, Ca(HCO3)2 0,005, олардың жалпы сомасы 25,60. MgSO4/MgCl2 0,17. Жаздың аяғында көлде натрий хлоридінің кристалдануы жүреді, ал кейбір жылдары магний хлориді бишофит MgCl2·6(H2O) түрінде қатты фазаға өтеді.
Көлдің оңтүстік-батысында Жанкөй-Херсон темір жолы және М-24 Е-97 күрежолы орналасқан.
Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері — 400 мм-ден аз. Азық-түлік: Ор бром зауытының шикізаты мен қалдықтары, Қара теңіз артезиан алабының жер асты сулары, кәріз суы.
Ссылки
- Топографическая карта. Листы: L-36-081, L-36-069. Издание 1993 года.
- ГНПП Картография (Атлас географии Украины), 2003 г.
- Ресурсы поверхностных вод СССР. Том 6: Украина и Молдавия. Выпуск 4: Крым. Под. ред. М. М. Айзенберга и М. С. Каганера. — Л. Гидрометеоиздат. 1966. 344 с.
- Қырым көлдері.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 8 ақпан 2020.
Дереккөздер
- Про затвердження Переліку річок та водойм, що віднесені до водних об'єктів місцевого значення
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Tuzdy kol kyrymtat Tuzla golu ukr Stare ozero aumagynda ornalaskan tuzdy kol Su ajnasynyn audany 12 2 km 11 3 km Zhalpy mineraldanu tүri tuzdy Shygu tegi koltaban Gidrologiyalyk rezhim toby agynsyz Tuzdy kol kyrymtat Tuzla golu ukr Stare ozeroMorfometriyaTeniz dengejinen biiktigi 5 mӨlshemi6 2 5 kmAudany12 2 km Terendigi3 mOrtasha terendigi1 5 mGidrologiyaSudyn tuzdylygy25 6 Su alabySudy zhinau audany37 2 km Ornalasuy45 59 13 s e 33 47 33 sh b 45 9869 s e 33 7925 sh b 45 9869 33 7925 G O Ya Koordinattar 45 59 13 s e 33 47 33 sh b 45 9869 s e 33 7925 sh b 45 9869 33 7925 G O Ya T Elder Ukraina ResejAjmakҚyrymTuzdy kolGeografiyasyOr kolder tobyna kiredi Ұzyndygy 6 km Ortasha eni 2 km en үlkeni 2 5 km Ortasha terendigi 1 5 m en үlkeni 3 m Teniz dengejinen biiktigi 3 9 m Or brom zauytynyn shikizat shygys bolimi zhәne himiyalyk ondiris kaldyktary batys bolimi kojmasy retinde pajdalanylady En zhakyn eldi mekender zhәne auyly tikelej zhagada men koldin batysy men ontүstik batysynda ornalaskan Kol durys emes uzynsha sopak pishindi soltүstik shygystan ontүstik batyska karaj sozylgan Қazanshunkyrdyn ontүstik boligi tarylyp soltүstik boligi kenejgen Koldin zhalpy su zhinajtyn audany 37 2 km Soltүstiginde kirәz su agatyn kolge arna zhalgasady Sondaj ak soltүstikte kamys kopalary bar Koldin bүkil derlik zhagalau syzygy zhaurlauytty soltүstikte zhagazhajlar zhok ontүstiginde zhagazhajlar bar Kol topyrak bogetimen eki su kojmasyna bolinedi batys zhәne shygys Tuzdy kolinin tүptik shogindilerinin kalyndygynda zheke linzalar tүrindegi sur as tuzynyn komilgen shogindileri zhatyr As tuzynyn tүpki shogindisi koyu surgylt shogindilermen almasyp turatyn әr tүrli kalyndyktagy zheke tuz aralyk kabattarynan turady Koldin tuzdy suynyn ortasha tuz koncentraciyasy 22 23 zhetedi 1955 zhyly karashada tuz synamalary alynyp olardyn menshikti salmagy 1 214 boldy Tuz molsheri sal NaCl 14 64 MgCl2 9 24 CaCl2 1 63 CaSO4 0 10 Ca HCO3 2 0 005 olardyn zhalpy somasy 25 60 MgSO4 MgCl2 0 17 Zhazdyn ayagynda kolde natrij hloridinin kristaldanuy zhүredi al kejbir zhyldary magnij hloridi bishofit MgCl2 6 H2O tүrinde katty fazaga otedi Koldin ontүstik batysynda Zhankoj Herson temir zholy zhәne M 24 E 97 kүrezholy ornalaskan Zhauyn shashynnyn zhyldyk ortasha molsheri 400 mm den az Azyk tүlik Or brom zauytynyn shikizaty men kaldyktary Қara teniz artezian alabynyn zher asty sulary kәriz suy SsylkiTopograficheskaya karta Listy L 36 081 L 36 069 Izdanie 1993 goda GNPP Kartografiya Atlas geografii Ukrainy 2003 g Resursy poverhnostnyh vod SSSR Tom 6 Ukraina i Moldaviya Vypusk 4 Krym Pod red M M Ajzenberga i M S Kaganera L Gidrometeoizdat 1966 344 s Қyrym kolderi kolzhetpejtin silteme Tekserildi 8 akpan 2020 DerekkozderPro zatverdzhennya Pereliku richok ta vodojm sho vidneseni do vodnih ob yektiv miscevogo znachennya