Кальций сульфаты — күкірт қышқылының кальций тұзы. Табиғатта дигидрат CaSO4•2H2O (гипс) түрінде және сусыз ангидрит күйінде кездеседі.
Кальций сульфаты | ||
| ||
| ||
Жалпы мәліметтері | ||
---|---|---|
IUPAC атауы | Кальций сульфаты | |
Басқа атаулары | күкірт қышқыл кальций | |
Химиялық формуласы | CaSO4 | |
Физикалық қасиеттері | ||
Күйі | қатты | |
Мольдік массасы | 136,14 г/моль | |
Тығыздығы | 2,96 г/см³ | |
Қаттылығы | Моос бойынша: 2-3 | |
Сыну көрсеткіші | 1,521 | |
Жылу қасиеттері | ||
Балқу t | 1450 °C | |
Ыдырау t | 1450 °C | |
Пайда болу жылулығы | -1433 кДж/моль | |
Бу қысымы | 0 мм сын. бағ. | |
Химиялық қасиеттері | ||
Ерігіштігі | суда: 0,2 г/100 мл | |
Құрылымы | ||
Кристалдық торы | орторомбтық | |
Классификациясы | ||
7778-18-9 | ||
PubChem | 24497 | |
231-900-3 | ||
| ||
| ||
WS6920000 | ||
ChEBI | 31346 | |
22905 | ||
Қауіпсіздігі | ||
Рауалы концентрациясы | 2 мг/м3 | |
ӨД50 | >3000 мг/кг (егеуқұйрықтар, пероральді) | |
0 1 0 | ||
Егер басқаша көрсетілмесе, деректер стандартты жағдайлар (25 °C, 100 кПа) үшін беріледі. | ||
Кальций сульфаты Ортаққорда | ||
Физикалық қасиеттері
Сусыз кальций сульфаты — түссіз суда нашар еритін кристалды зат. Гипсті 100°С-қа дейін қыздырғанда, жартылай гидратқа немесе алебастрға CaSO4•½H2O айналады. Оны суға илесе қатып, қайта гипске айналады.
Қолданылуы
Кальций сульфаты құрылыста және медицинада қолданылады. 1300°С температурада күйдірілген гипс, ангидрит цементтеуші ерітінділер жасауда пайдаланылады. 1970 жж. дейін Уайтхэвенде (, Ұлыбритания) күкірт қышқылы ангидриттен өндірілді:
Дереккөздер
- CALCIUM SULFATE | CAMEO Chemicals | NOAA (ағыл.). Басты дереккөзінен мұрағатталған 9 мамыр 2017. Тексерілді, 16 мамыр 2020.
- Calcium Sulphate - an overview | ScienceDirect Topics (ағыл.). Тексерілді, 16 мамыр 2020.
- Refractive index of CaSO4 (Calcium sulfate) - Querry-γ (ағыл.). Тексерілді, 16 мамыр 2020.
- Hazardous Substance Data Bank (HSDB) : 902 - PubChem (ағыл.). Тексерілді, 16 мамыр 2020.
- ICSC 1589 - CALCIUM SULFATE (ANHYDROUS) (ағыл.). Тексерілді, 16 мамыр 2020.
- Zumdahl, Steven S. Chemical Principles 6th Ed. — Houghton Mifflin Company, 2009. — Б. A21. — ISBN 978-0-618-94690-7.
- Investigation of the Crystal Structure of γ-CaSO4, CaSO4 · 0.5 H2O, and CaSO4 · 0.6 H2O by Powder Diffraction Methods - ScienceDirect (ағыл.). Тексерілді, 16 мамыр 2020.
- ГН 2.2.5.1313-03 - ПДК вредных веществ в воздухе рабочей зоны - www.dioxin.ru (орыс.). Басты дереккөзінен мұрағатталған 30 қазан 2019. Тексерілді, 16 мамыр 2020.
- Material Safety Data Sheet - Spectrum Chemical (ағыл.) (PDF) (20 May 2011). Тексерілді, 16 мамыр 2020.
- Қазақстан Энциклопедиясы
- National Trust sponsored research on Whitehaven coalfield (ағыл.). — «Marchon quickly went over to an alternative process using anhydrite or gypsum (calcium sulphate), and producing cement as well as sulphuric acid; the anhydrite was mixed with shale or marl, and roasted in a kiln (a rotary metal-shelled piece of plant, rather than an earthfast structure) to produce sulphur trioxide gas plus cement clinker.» Басты дереккөзінен мұрағатталған 29 желтоқсан 2019. Тексерілді, 16 мамыр 2020.
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kalcij sulfaty kүkirt kyshkylynyn kalcij tuzy Tabigatta digidrat CaSO4 2H2O gips tүrinde zhәne susyz angidrit kүjinde kezdesedi Kalcij sulfatyZhalpy mәlimetteriIUPAC atauyKalcij sulfatyBaska ataularykүkirt kyshkyl kalcijHimiyalyk formulasyCaSO4Fizikalyk kasietteriKүjikattyMoldik massasy136 14 g molTygyzdygy2 96 g sm ҚattylygyMoos bojynsha 2 3Synu korsetkishi1 521Zhylu kasietteriBalku t1450 CYdyrau t1450 CPajda bolu zhylulygy 1433 kDzh molBu kysymy0 mm syn bag Himiyalyk kasietteriErigishtigisuda 0 2 g 100 mlҚurylymyKristaldyk toryortorombtykKlassifikaciyasy7778 18 9PubChem24497231 900 3 O S O O O Ca 2 3D modeli 1S Ca H2O4S c 1 5 2 3 4 h H2 1 2 3 4 q 2 p 2 OSGAYBCDTDRGGQ UHFFFAOYSA LWS6920000ChEBI3134622905ҚauipsizdigiRaualy koncentraciyasy2 mg m3ӨD50 agyl gt 3000 mg kg egeukujryktar peroraldi 0 1 0Eger baskasha korsetilmese derekter standartty zhagdajlar 25 C 100 kPa үshin beriledi Kalcij sulfaty OrtakkordaBul үlgini koru ondeuFizikalyk kasietteriErigishtiginin temperaturadan tәueldiligi Susyz kalcij sulfaty tүssiz suda nashar eritin kristaldy zat Gipsti 100 S ka dejin kyzdyrganda zhartylaj gidratka nemese alebastrga CaSO4 H2O ajnalady Ony suga ilese katyp kajta gipske ajnalady ҚoldanyluyKalcij sulfaty kurylysta zhәne medicinada koldanylady 1300 S temperaturada kүjdirilgen gips angidrit cementteushi eritindiler zhasauda pajdalanylady 1970 zhzh dejin Uajthevende Ұlybritaniya kүkirt kyshkyly angidritten ondirildi CaSO4 SiO2 CaSiO3 SO3 displaystyle mathsf CaSO 4 SiO 2 rightarrow CaSiO 3 SO 3 uparrow dd DerekkozderCALCIUM SULFATE CAMEO Chemicals NOAA agyl Basty derekkozinen muragattalgan 9 mamyr 2017 Tekserildi 16 mamyr 2020 Calcium Sulphate an overview ScienceDirect Topics agyl Tekserildi 16 mamyr 2020 Refractive index of CaSO4 Calcium sulfate Querry g agyl Tekserildi 16 mamyr 2020 Hazardous Substance Data Bank HSDB 902 PubChem agyl Tekserildi 16 mamyr 2020 ICSC 1589 CALCIUM SULFATE ANHYDROUS agyl Tekserildi 16 mamyr 2020 Zumdahl Steven S Chemical Principles 6th Ed Houghton Mifflin Company 2009 B A21 ISBN 978 0 618 94690 7 Investigation of the Crystal Structure of g CaSO4 CaSO4 0 5 H2O and CaSO4 0 6 H2O by Powder Diffraction Methods ScienceDirect agyl Tekserildi 16 mamyr 2020 GN 2 2 5 1313 03 PDK vrednyh veshestv v vozduhe rabochej zony www dioxin ru orys Basty derekkozinen muragattalgan 30 kazan 2019 Tekserildi 16 mamyr 2020 Material Safety Data Sheet Spectrum Chemical agyl PDF 20 May 2011 Tekserildi 16 mamyr 2020 Қazakstan Enciklopediyasy National Trust sponsored research on Whitehaven coalfield agyl Marchon quickly went over to an alternative process using anhydrite or gypsum calcium sulphate and producing cement as well as sulphuric acid the anhydrite was mixed with shale or marl and roasted in a kiln a rotary metal shelled piece of plant rather than an earthfast structure to produce sulphur trioxide gas plus cement clinker Basty derekkozinen muragattalgan 29 zheltoksan 2019 Tekserildi 16 mamyr 2020 Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet