Ангидрит – сульфаттар класына жататын минерал. Химиялық формуласы СаSО4. Гипстің сусыз түрі. Құрамында 41,2% СаО, 58,8% SО3 бар, стронций қоспа ретінде жиі кездеседі. Суды сіңіргенде көл. 30%-ға дейін ұлғайып, гипске айналады. Ромбылық сингонияда кристалданады. Түсі ақ, кейде көгілдір, сұр, қызғылт болып келеді, түссіз мөлдір түрлері сирек кездеседі, шыныдай жылтыр. Қаттылығы 3 – 3,5, меншікті салмағы 2,8 – 3,0 г/см3. Климаты құрғақ аймақтарда суы тартылып келе жатқан көлдерде, тұз кендерінде химиялық шөгінді түрінде түзіледі. Құнды кристалдарынан ұсақ әшекейлі бұйымдар жасалынады. Негізінен цемент өндірісінде пайдаланылады.
Ангидрит -
- Минерал, СаSO4. Каттылығы 3-3,5. Сулы ерітінділердің тұнбаға түсуі немесе гипстің сусыздануы нәтижесінде қалыптасады. Беткейлік жағдайда оп-оңай-ақ сумен қанығады, сөйтіп әуелі жартылай (СаSO4 х Н2O) , кейінірек гипске (СаSO4 х 2Н2O) айналады. Бұл процесс нәтижесінде оның көлемі 30-40 % (пайызға) ұлғаяды.
- Көлемінің 50 %-ы немесе одан да көп мөлшері аттас минералдан тұратын тау жынысы. Әдетте тұз түзетін алаптарда қалыптасады. Тұзды қабаттар мен күмбездер қимасында ізбестастармен, доломиттермен және тұздармен алмасқан күйде ұшырасады. Мұнай — және газкіріктіруші қабаттарда екі ұдай рөл атқарады: қуыстылығы және өтімділігі қанағаттанарлық жағдайда олар жинауыш (коллектор) рөлін атқаратын болса, аталған сипаттардың төмен дәрежесінде қақпақ () рөлін атқарады.
- Жаратылысы. Ангидрит шөгінді тау жыныстарының арасында кездеседі. Сирек те болса гидротермалық Ангидрит цемент өндірісінде, басқа құрылыс істерінде гипспен қатар қолданылады.
- Кендері. Ангидрит біздің елімізде Батыс Уралда, Архангельск, Вологодск, Куйбышев облыстарында, Донбаста кездеседі.
Дереккөздер
- Мұнай және газ геологиясы танымдық және кәсіптік-технологиялық терминдерінің түсіндірме сөздігі. Анықтамалық басылым. — Алматы: 2003 жыл. ISBN 9965-472-27-0
- Қазақстан Республикасының табиғаты, 7 том;
- Мұнай және газ геологиясы терминдерінің, орысша-қазақша түсіндірме сөздігі. Жалпы редакциясын басқарған Казакстанға еңбегі сіңген мұнайшы — геологтар Т.Н. Жұмағалиев, Б.М. Қуандықов. — А.: АРНGroup, 2000. — 328 бет.
- Кристаллография, минералогия, петрография. Бұл кітап Абай атындағы Қазақтың мемлекеттік педагогты институтының, география факультетінде оқылған лекциялардың негізінде жазылды, 1990. ISBN 2—9—3 254—69
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Angidrit sulfattar klasyna zhatatyn mineral Himiyalyk formulasy SaSO4 Gipstin susyz tүri Қuramynda 41 2 SaO 58 8 SO3 bar stroncij kospa retinde zhii kezdesedi Sudy sinirgende kol 30 ga dejin ulgajyp gipske ajnalady Rombylyk singoniyada kristaldanady Tүsi ak kejde kogildir sur kyzgylt bolyp keledi tүssiz moldir tүrleri sirek kezdesedi shynydaj zhyltyr Қattylygy 3 3 5 menshikti salmagy 2 8 3 0 g sm3 Klimaty kurgak ajmaktarda suy tartylyp kele zhatkan kolderde tuz kenderinde himiyalyk shogindi tүrinde tүziledi Қundy kristaldarynan usak әshekejli bujymdar zhasalynady Negizinen cement ondirisinde pajdalanylady Angidrit Mineral SaSO4 Kattylygy 3 3 5 Suly eritindilerdin tunbaga tүsui nemese gipstin susyzdanuy nәtizhesinde kalyptasady Betkejlik zhagdajda op onaj ak sumen kanygady sojtip әueli zhartylaj SaSO4 h N2O kejinirek gipske SaSO4 h 2N2O ajnalady Bul process nәtizhesinde onyn kolemi 30 40 pajyzga ulgayady Koleminin 50 y nemese odan da kop molsheri attas mineraldan turatyn tau zhynysy Әdette tuz tүzetin alaptarda kalyptasady Tuzdy kabattar men kүmbezder kimasynda izbestastarmen dolomittermen zhәne tuzdarmen almaskan kүjde ushyrasady Munaj zhәne gazkiriktirushi kabattarda eki udaj rol atkarady kuystylygy zhәne otimdiligi kanagattanarlyk zhagdajda olar zhinauysh kollektor rolin atkaratyn bolsa atalgan sipattardyn tomen dәrezhesinde kakpak rolin atkarady Zharatylysy Angidrit shogindi tau zhynystarynyn arasynda kezdesedi Sirek te bolsa gidrotermalyk Angidrit cement ondirisinde baska kurylys isterinde gipspen katar koldanylady Kenderi Angidrit bizdin elimizde Batys Uralda Arhangelsk Vologodsk Kujbyshev oblystarynda Donbasta kezdesedi DerekkozderMunaj zhәne gaz geologiyasy tanymdyk zhәne kәsiptik tehnologiyalyk terminderinin tүsindirme sozdigi Anyktamalyk basylym Almaty 2003 zhyl ISBN 9965 472 27 0 Қazakstan Respublikasynyn tabigaty 7 tom Munaj zhәne gaz geologiyasy terminderinin oryssha kazaksha tүsindirme sozdigi Zhalpy redakciyasyn baskargan Kazakstanga enbegi singen munajshy geologtar T N Zhumagaliev B M Қuandykov A ARNGroup 2000 328 bet Kristallografiya mineralogiya petrografiya Bul kitap Abaj atyndagy Қazaktyn memlekettik pedagogty institutynyn geografiya fakultetinde okylgan lekciyalardyn negizinde zhazyldy 1990 ISBN 2 9 3 254 69Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz