Тоқтамыс Герей (қырымтат. Toqtamış Geray; 1589—1608) — 1607-1608 жылдары болған Қырым ханы.
Тоқтамыс Герей қырымтат. Toqtamış Geray, طوقتامش كراى | ||||
Лауазымы | ||||
---|---|---|---|---|
| ||||
1607 — 1608 | ||||
Ізашары | II Ғазы Герей | |||
Ізбасары | I Селәмет Герей | |||
Өмірбаяны | ||||
Діні | ислам | |||
Дүниеге келуі | 1589 | |||
Қайтыс болуы | 1608 | |||
Династия | Герейлер | |||
Әкесі | II Ғазы Герей | |||
өңдеу |
Өмірбаяны
II Ғазы Герейдің үлкен ұлы әрі мұрагері.
Қырым хандығында Османлы сұлтаны ІІІ Мұратпен келісім бойынша билік әкеден үлкен ұлына өтуі тиіс болғандықтан, Ғазы хан Тоқтамыс қалғай (мемлекеттің екінші тұлғасы) ретінде болашақ қызметіне дайындау үшін тағайындайды. 1607 жылы II Ғазы Герей обадан қайтыс болды, ал Тоқтамыс Қырым ханы болып сайланып, Қырымның ең жас ханы болды (I Ғазы Гереймен бірге). Төрт ай билік етті. Тоқтамыс Герей бұрынғы нұреддин әрі бауыры Сефер Герейді қалғай етіп тағайындайды.
Тоқтамыстың тағайындалуын Османлы сұлтаны I Ахмет құптамады, ол II Ғазы ханды тым тәуелсіз деп санап, оның ұлымен араласпауды жөн көрді. Сондықтан Тоқтамыстың орнына Селәметті Қырым ханы етіп тағайындайды. Осыдан кейін Тоқтамыс сұлтанның шешімін өзгерту үшін 1608 жылы Ыстанбұлға келе жастқанда, жолда Селәметтің қалғайы Мехмет Гереймен шайқаста қаза табады. Тоқтамыспен бірге оның бауыры әрі қалғайы Сефер Герей де қайтыс болады.
Дереккөздер
- Гайворонский Алексей. Созвездие Гераев. — Ақмешіт, 2003
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Toktamys Gerej kyrymtat Toqtamis Geray 1589 1608 1607 1608 zhyldary bolgan Қyrym hany Toktamys Gerej kyrymtat Toqtamis Geray طوقتامش كراىLauazymyTu 21 Bileushi Padishaһ zhәne Ұly Қyrym hany Tu1607 1608Izashary II Ғazy GerejIzbasary I Selәmet GerejӨmirbayanyDini islamDүniege kelui 1589 1589 Қajtys boluy 1608 1608 Dinastiya GerejlerӘkesi II Ғazy Gerejondeu ӨmirbayanyII Ғazy Gerejdin үlken uly әri murageri Қyrym handygynda Osmanly sultany III Muratpen kelisim bojynsha bilik әkeden үlken ulyna otui tiis bolgandyktan Ғazy han Toktamys kalgaj memlekettin ekinshi tulgasy retinde bolashak kyzmetine dajyndau үshin tagajyndajdy 1607 zhyly II Ғazy Gerej obadan kajtys boldy al Toktamys Қyrym hany bolyp sajlanyp Қyrymnyn en zhas hany boldy I Ғazy Gerejmen birge Tort aj bilik etti Toktamys Gerej buryngy nureddin әri bauyry Sefer Gerejdi kalgaj etip tagajyndajdy Toktamystyn tagajyndaluyn Osmanly sultany I Ahmet kuptamady ol II Ғazy handy tym tәuelsiz dep sanap onyn ulymen aralaspaudy zhon kordi Sondyktan Toktamystyn ornyna Selәmetti Қyrym hany etip tagajyndajdy Osydan kejin Toktamys sultannyn sheshimin ozgertu үshin 1608 zhyly Ystanbulga kele zhastkanda zholda Selәmettin kalgajy Mehmet Gerejmen shajkasta kaza tabady Toktamyspen birge onyn bauyry әri kalgajy Sefer Gerej de kajtys bolady DerekkozderGajvoronskij Aleksej Sozvezdie Geraev Akmeshit 2003