Темір уезі– Орал облысы, Торғай губерниясы, Орынбор-Торғай губерниясы және Ақтөбе губерниясы құрамындағы әкімшілік бірлік. Орталығы – Темір қаласы. 1896 жылға дейін Ембі уезі деп аталды.
Уез | |
Темір уезі | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Ел | |
Кіреді | Орал облысы, Торғай губерниясы, |
Енеді | 17 болыс (1926) |
Әкімшілік орталығы | |
Тарихы мен географиясы | |
Құрылған уақыты | |
Таратылған уақыты | |
Жер аумағы | 134,2 мың км² |
Тұрғындары | |
Тұрғыны | 95,1 мың адам (1897) |
Әкімшілік бөлінісі
ΧΧ ғасырдың басында уез құрамына 10 орыс, 21 қырғыз болысы кірді.
1926 жылы уезде 17 болыс болды: Жекенді, Жетікөл, Жиделі-Сағыз, Жұрын, Қайыңды, Қалмаққырған, Қасқара, Құйды Ойыл, Перелюбовская, Орыс-Ембі, Тамды-Оймауыт, Темір, Темір-Орқас, Шығырлы, Ембі-Байсары, Ембі-Мұғалжар, Ембі-Темір.
Тарихы
Ембі уезі 1868 жылы Орал облысының құрамында құрылды. 1896 жылы уез Темір уезі болып өзгертілді. 1920 жылы уез Торғай, одан кейін Орынбор-Торғай губерниясының құрамына еніп, 1921 жылы таратылды. 1922 жылы Ақтөбе губерниясының құрамында қалпына келтіріліп, 1928 жылы жойылғанға дейін сонда қалды.
Тұрғындары
1897 жылғы санақ бойынша уезде 95,1 мың адам тұрған. Соның ішінде қазақтар – 99,0%. Темір уездік қаласында 616 адам тұрды. 1926 жылы уезде 75,9 мың адам тұрды. (бұл кезде уездің ауданы 1897 жылмен салыстырғанда 2 есе аз болды).
Әдебиет
- Темир, город // Брокгауз бен Ефрон энциклопедиялық сөздігі : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Temir uezi Oral oblysy Torgaj guberniyasy Orynbor Torgaj guberniyasy zhәne Aktobe guberniyasy kuramyndagy әkimshilik birlik Ortalygy Temir kalasy 1896 zhylga dejin Embi uezi dep ataldy UezTemir ueziӘkimshiligiEl Resej imperiyasyKirediOral oblysy Torgaj guberniyasy Orynbor Torgaj guberniyasy Aktobe guberniyasyEnedi17 bolys 1926 Әkimshilik ortalygyTemirTarihy men geografiyasyҚurylgan uakyty1868 zhylyTaratylgan uakyty1928 zhylyZher aumagy134 2 myn km TurgyndaryTurgyny95 1 myn adam 1897 Әkimshilik bolinisiXX gasyrdyn basynda uez kuramyna 10 orys 21 kyrgyz bolysy kirdi 1926 zhyly uezde 17 bolys boldy Zhekendi Zhetikol Zhideli Sagyz Zhuryn Қajyndy Қalmakkyrgan Қaskara Қujdy Ojyl Perelyubovskaya Orys Embi Tamdy Ojmauyt Temir Temir Orkas Shygyrly Embi Bajsary Embi Mugalzhar Embi Temir TarihyEmbi uezi 1868 zhyly Oral oblysynyn kuramynda kuryldy 1896 zhyly uez Temir uezi bolyp ozgertildi 1920 zhyly uez Torgaj odan kejin Orynbor Torgaj guberniyasynyn kuramyna enip 1921 zhyly taratyldy 1922 zhyly Aktobe guberniyasynyn kuramynda kalpyna keltirilip 1928 zhyly zhojylganga dejin sonda kaldy Turgyndary1897 zhylgy sanak bojynsha uezde 95 1 myn adam turgan Sonyn ishinde kazaktar 99 0 Temir uezdik kalasynda 616 adam turdy 1926 zhyly uezde 75 9 myn adam turdy bul kezde uezdin audany 1897 zhylmen salystyrganda 2 ese az boldy ӘdebietTemir gorod Brokgauz ben Efron enciklopediyalyk sozdigi v 86 t 82 t i 4 dop SPb 1890 1907