Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Стюарттар (алғашқыда гэльс. Stiùbhairt, ағылш. Steward, Stewart, XVI ғасырдан бастап француз тіліне икемделген ағылш. Stuart атауы қалыптасты) — Шотландия (1371—1651, 1660—1707 жж.), Англия (1603—1649, 1660—1694, 1702—1707 жж.), Ирландия (1603—1649, 1660—1694, 1702—1714 жж.) және Ұлыбритания (1707—1714 жж.) патшалықтарын билеген патшалар әулеті.
Шотландияда
Стюарт әулетінің бірінші танымал өкілі Доль сарайының билеушісінде болған ата-бабадан мұраға беріліп келе жатқан болды. Ол XI ғасырда Норманд шапқыншылығынан кейін көп ұзамай Британияға келді. Осыған байланысты зерттеушілер оның шығу тегі туралы ортақ ойға келмеді - ол не немесе нормандық болуы мүмкін. Алан иеліктерді берген Нормандық үйден шыққан ағылшын королі Генрих I-ні қолдады. Оның ұлдарының бірі (1177 ж.қай.) қолдады және шотланд патшасы достасты. Шамамен 1136 жылы Уолтер Шотландияға көшіп, онда ауқымды иелік алып, өмірінің соңына дейінгі және шотландиялық король сарайында мұрагерлікке берілетін (басқарушы) лауазымын алды. Лауазым атауынан Стюарттардың тегі пайда болды.
Алтыншы лорд-стюарт (1293-1326) король Роберт I Брюстің қызы Маджорге үйленді. Олардың ұлы Роберт II әулетінен шыққан нағашысы Дәуіт II қайтыс болғаннан кейін Шотландия тәжін иеленді. Оның ізбасарлары Роберт III, Яков I, Яков II, Яков III, Яков IV және Яков V болды.
Англияда
Яков V-нің қызы, шөбересі Мария Стюарт ағылшын тағына үміткер болды. Оның ұлы, Яков VI, 1603 жылы Тюдор әулетінің жойылуымен, атымен Англияның патшасы болды, осылайша ағылшын және шотландиялық тақтарды біріктірді (алайда, ресми уния тек 1707 жылы қабылданды).
Оның ізбасарлары, Англия мен Шотландия королдері - Карл I (1649 ж.т.), (1660 ж. шақырылған), , ол тағы Яков VII - Шотландия патшасы (1688 ж. қуылған), Мария II, күйеуі бірге билік етті, сонымен қатар Стюарттардың туысы, сондай-ақ Марияның сіңлісі Анна, оның кезінде біріккен патшалық Ұлыбритания құрылды.(1707). 1714 жылы Анна қайтыс болғаннан кейін заңға сәйкес, британ тағына католиктерді таққа жолатпай, Ганновер курфюрсты, Яков I (VI) қызының немересі, жаңа негізін қалаған, протестанттық Георг I болды.
Сол уақытта, континентінде қуғын-сүргінге ұшыраған Яков II ұлы, Франция, Испания және папа деген атпен патша ретінде танылды, бірақ оның билікті игерудегі әрекеті сәтсіздікке ұшырады (тағы қараңыз ). Стюарттардың үйі 1807 жылы Яков II-нің немересі кардинал қайтыс болғаннан кейін тоқтатылды.
-
![image]()
Аппин Стюарттардың -
![image]()
Атолл Стюарттардың тартаны -
![image]()
Голуэя Стюарттардың тартаны -
![image]()
Бьют Стюарттардың тартаны
Әдебиеттер
| Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: House of Stuart |
- Стюарттар // Брокгауз бен Ефрон энциклопедиялық сөздігі: 86 томдық (82 т. және 4 қос.) — СПб., 1890—1907.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Styuarttar algashkyda gels Stiubhairt agylsh Steward Stewart XVI gasyrdan bastap francuz tiline ikemdelgen agylsh Stuart atauy kalyptasty Shotlandiya 1371 1651 1660 1707 zhzh Angliya 1603 1649 1660 1694 1702 1707 zhzh Irlandiya 1603 1649 1660 1694 1702 1714 zhzh zhәne Ұlybritaniya 1707 1714 zhzh patshalyktaryn bilegen patshalar әuleti Styuarttar әuletinin gerbiShotlandiyadaStyuart әuletinin birinshi tanymal okili Dol sarajynyn bileushisinde bolgan ata babadan muraga berilip kele zhatkan boldy Ol XI gasyrda Normand shapkynshylygynan kejin kop uzamaj Britaniyaga keldi Osygan bajlanysty zertteushiler onyn shygu tegi turaly ortak ojga kelmedi ol ne nemese normandyk boluy mүmkin Alan ielikterdi bergen Normandyk үjden shykkan agylshyn koroli Genrih I ni koldady Onyn uldarynyn biri 1177 zh kaj koldady zhәne shotland patshasy dostasty Shamamen 1136 zhyly Uolter Shotlandiyaga koship onda aukymdy ielik alyp omirinin sonyna dejingi zhәne shotlandiyalyk korol sarajynda muragerlikke beriletin baskarushy lauazymyn aldy Lauazym atauynan Styuarttardyn tegi pajda boldy Altynshy lord styuart 1293 1326 korol Robert I Bryustin kyzy Madzhorge үjlendi Olardyn uly Robert II әuletinen shykkan nagashysy Dәuit II kajtys bolgannan kejin Shotlandiya tәzhin ielendi Onyn izbasarlary Robert III Yakov I Yakov II Yakov III Yakov IV zhәne Yakov V boldy AngliyadaYakov V nin kyzy shoberesi Mariya Styuart agylshyn tagyna үmitker boldy Onyn uly Yakov VI 1603 zhyly Tyudor әuletinin zhojyluymen atymen Angliyanyn patshasy boldy osylajsha agylshyn zhәne shotlandiyalyk taktardy biriktirdi alajda resmi uniya tek 1707 zhyly kabyldandy Onyn izbasarlary Angliya men Shotlandiya korolderi Karl I 1649 zh t 1660 zh shakyrylgan ol tagy Yakov VII Shotlandiya patshasy 1688 zh kuylgan Mariya II kүjeui birge bilik etti sonymen katar Styuarttardyn tuysy sondaj ak Mariyanyn sinlisi Anna onyn kezinde birikken patshalyk Ұlybritaniya kuryldy 1707 1714 zhyly Anna kajtys bolgannan kejin zanga sәjkes britan tagyna katolikterdi takka zholatpaj Gannover kurfyursty Yakov I VI kyzynyn nemeresi zhana negizin kalagan protestanttyk Georg I boldy Sol uakytta kontinentinde kugyn sүrginge ushyragan Yakov II uly Franciya Ispaniya zhәne papa degen atpen patsha retinde tanyldy birak onyn bilikti igerudegi әreketi sәtsizdikke ushyrady tagy karanyz Styuarttardyn үji 1807 zhyly Yakov II nin nemeresi kardinal kajtys bolgannan kejin toktatyldy Appin Styuarttardyn Atoll Styuarttardyn tartany Golueya Styuarttardyn tartany Byut Styuarttardyn tartanyӘdebietterOrtakkorda bugan katysty media sanaty bar House of StuartStyuarttar Brokgauz ben Efron enciklopediyalyk sozdigi 86 tomdyk 82 t zhәne 4 kos SPb 1890 1907