Дәуіт II (шотл. Dàibhidh II) (5 наурыз 1324 — 22 ақпан 1371) — 7 маусым 1329 бастап 12 тамыз 1332 дейін, 1336 бастап 22 ақпан 1371 дейін әулетінен шыққан Шотландия королі, Роберта Брюс пен оның екінші әйелі Елизаветы де Бургтың ұлы.
Дәуіт II шотл. Dàibhidh II | |||
Лауазымы | |||
---|---|---|---|
| |||
1336 — 22 ақпан 1371 | |||
Ізашары | Эдуард Баллиол | ||
Ізбасары | Роберт II | ||
| |||
7 маусым 1329 — 16 желтоқсан 1332 | |||
Ізашары | Роберт I Брюс | ||
Ізбасары | Эдуард Баллиол | ||
Өмірбаяны | |||
Діні | христиандық | ||
Дүниеге келуі | 5 наурыз 1324 Данфермлин, Шотландия | ||
Қайтыс болуы | 22 ақпан 1371 (46 жас) Эдинбург қамалы, Шотландия | ||
Жерленді | Холируд аббаттығы | ||
Династия | |||
Әкесі | Роберт I Брюс | ||
Анасы | |||
Жұбайы | | ||
Шайқасы | Шотландия тәуелсіздігі үшін соғыс | ||
Дәуіт II Ортаққорда | |||
өңдеу |
Эдуард Баллиолмен күрес
Әкесі қайтыс болғаннан кейін, Дәуіт II бес жасында Шотландия королі деп жарияланды. Королдің балалық шағында Роберт Брюстың (7 шілде 1329 жылдан бастап 20 шілде 1332 жылға дейін регент болды) жақын досы және серіктесі шотланд регенты болып сайланды. 1328 жылы Роберт I қайтыс болғанға дейін, Англиямен Нортгемптондық келісімге қол қойылғанына қарамастан, 1330 жылы билікке келгенде екі мемлекет арасындағы қарым-қатынас тағы да ушықты. Негізгі қауіпті Шотландия тәуелсіздігі үшін күресте Роберт Брюс қудалаған шотланд эмигранттары мен олардың ұрпақтары тудырды. «Мұрадан айырылғандар» тобының басында 1296 жылы Шотландия тағынан тайдырылған ұлы, Эдуард Баллиол тұрды.
1332 жылы «мұрадан айырылғандар» тобының әскері Шотландияға келді және Дапплин-Мур түбінде патша әскерін жеңді. 1332 жылы 24 қыркүйекте Эдуард Баллиол Скун қаласында патша болып тағайындалды және Эдуард III-ден көмек сұрады. Ағылшын әскері 1333 жылы Халидон-Хилл түбіндегі шайқаста шотландықтардың быт-шытын шығарып талқандап, Берик-апон-Туидті басып алды. Кәмелетке толмаған Дәуіт II Францияға қоныс аударуға мәжбүр болды, онда ол сарайында құрметті қонағы болды. Патша Шато-Гайар қамалында орын тепті, сонда оның нөкерлері (одан әрі өскен Дәуітте) өз жақтастарының әрекеттерін үйлестірді.
Елді азат ету
Францияның қолдауы Шотландиядағы патриоттық партияны шабыттандырды. пен Роберт Стюарттың әскері ағылшын барондарын біртіндеп Шотландиядан ығыстырды. Шотландияны (1335, 1336) жаулап алу үшін Эдуард III-нің жаңа әрекеттері сәтті болмады: шотландықтар ағылшын әскерімен ашық шайқастардан аулақ жүріп, партизан соғысын жүргізді және ағылшындар кеткеннен кейін елдегі бақылауды тез қалпына келтіріп отырды. 1338 жылы үлкен әскері қоршаған батыл қорғанысы кезекті қымбатқа түскен ағылшындық әскери жорығының күшін жоққа шығарды. 1337 жылы Англия мен Франция арасындағы Жүзжылдық соғыс басталды, Эдуард III күштерін әкетіп, шотландықтарға Перт, Эдинбургты ағылшын әскерінен тартып алып, елдің көп бөлігін босатуға мүмкіндік берді. Бұл патшаны қайтаруға мүмкіндіктер ашты.
1341 жылы 2 маусымда Дәуіт II Шотландияға қайтып оралды. Ол келген ел ұзаққа созылған соғыстан қираған, қалалар құлдырау қаупінде тұрды, дінбасылар тәуелсіздік үшін күресте әлсіз қатысуымен айтарлықтай беделін жоғалтты, орталық билік әлсіреді. Жас патшаның алғашқы қадамдары - әкімшілікті қайта құру және елді қайта құру қажеттілігі үшін айрықша салықтар дауыс берген парламенттің шақырылуы болды. 1342 жылы шотланд әскері Роксборо мен Стерлингті басып алды. Алайда 1346 жылы 26 тамызда Франция патшасы Эдуард III-нің әскерінен қатты жеңіліске ұшырады. Өз одақтасын қолдау мақсатымен Дәуіт II үлкен әскер жинап, Англия шекарасын кесіп өтті. Эдуард ІІІ қабылдаған солтүстік графтықтарды күшейту әрекеті өз жемісін берді: 1346 жылы 17 қазанда шотланд әскері Невиллс-Кросс түбіндегі шайқаста ойсыра жеңіліске ұшырады, жас патша бетіне жебе тиюмен жарақаттанып, тұтқынға түсті. Шотландия тағы да патшасыз қалды.
Патша тұтқында
Ағылшын әскері Дәуіт II-ні тұтқындағаннан кейін елдегі тәртіпсіздікті пайдаланып, Шотландияның оңтүстігін қайта басып алды. Король болмаған кезде Роберт Стюарт елдің билеушісі болды. Дәуіт II босату байланысты Англиямен қиын келіссөздер басталды. Ағылшын королінің шотландтық барондардағы қысымы, оны баласыз Дәуіт II-нің мұрагері деп тану талабы сәтті болмады. Бұл мәселеде шотланд патшасының енжарлығы Дәуіт II-ні айыптаудың себебі оның Эдуард III-ге ант беру болды. Дегенмен, бұл тарихи фактымен дәлелденбеді. Алайда, Лондонда өте қолайлы жағдайда тұрған Дәуіт II, Франция және Рим Папасымен қолдау туралы белсенді келіссөздер жүргізді. Шотландықтарды сатып алу шарттарын қабылдауға көндіру үшін Эдуард ІІІ 1356 жылы Шотландияға жаңа экспедицияны қабылдап, елдің оңтүстік бөлігін толығымен тонады. Сол жылы Франция ағылшын әскерінен ауыр жеңіліске ұшырады, соның нәтижесінде Франция королі тұтқынға түсіп, Шотландия короліне қосылды. 1357 жылғы Берик келісімінің талаптары бойынша, Дәуіт II 100 мың шотланд маркалы (шамамен 67 мың фунт стерлинг) төлем төлеуге және кепілдік ретінде жиырма шотландық барондарды қалдыру арқылы бостандыққа ие болды. Англия мен Шотландия арасында бейбітшілік орнады. 1357 жылы 7 қазанда Дәуіт II Шотландияға оралды.
Дәуіт II-нің ішкі саясаты
Шотландиядағы Дәуіт II-нің жеке билік ету кезіндегі негізгі міндеті - соғыс жылдарында айтарлықтай әлсіреген мемлекеттік әкімшілікті бірыңғайлау және барондардың тежеусіз билігі және төлемді төлену үшін патшалық қаржы ресурстарын нығайту.
Қаржы ресурстарын біріктіру
Елдің парламенті 1366 жылы патшаға төрт есе көтерген кедендік баж салығынан түскен барлық қаражаттарды тапсырды, королдік доменнің иелігінен шығарылған жерлерді қайтаруға рұқсат берілді. Дәуіт II-нің билігінің соңғы кезегінде әдеттен тыс салықтар жыл сайынғы табыс салығына айналып, тұрақты болып қалды. Шотландияның патшалық қалалары төлемді төлеу үшін қаражат жинауда маңызды рөл атқарды, бұл елдегі саяси жүйеде олардың құндылығын арттыруға және қалалық буржуазияны парламенттің «үшінші өкілдігі» ретінде тануға әкелді. Англиямен бейбітшілік орнату шотланд саудасының дамуына серпін берді.
Нәтижесінде, Дәуіт II Шотландияда ешқандай прецедент болмағандықтан қаржы ресурстарын өз қолында шоғырландыра алды: патшаның табысы жылына 15-20 мың фунтқа жетті. Өкінішке орай, алғашқы Стюарттар дәуірінде осы қорлар негізінен айтарлықтай жұмсалды, ал тіркелген салықты алу практикасы бұзылған болатын. Патшаның айтарлықтай табысына қарамастан, ақшалай қаражаттың барлығы төлемді төлеуге жұмсалмады: Дәуіт II билігінің кезінде 1357 жылғы келісіммен көзделген 100 мыңнан 45 мыңға ғана марка төленді.
Патшалық билікті нығайту
Қаржы реформаларымен қатар Дәуіт II патшалық билікті нығайту және ірі магнаттардың әсерін азайту саясатын жүргізе бастады. Ұсақ ақсүйектер мен қалаға сүйене отырып, Дәуіт II әкімшілік, соттық және қаржылық салаларда асыл тектілердің құқықтары мен артықшылықтарын күрт шектеді. Бұл 1362 жылы Роберт Стюарт, , және графтары патшаға қарсы қимылдарды тудырды. Елдің батысындағы тәртіпсіздіктер, Аралдар патшалығының ежелгі дәстүрін қалпына келтірген мен Гебрид аралдарында шын мәнінде тәуелсіз патша болған. 1369 жылы Дәуіт II-нің сенімді әрекеттері мен Джон Мак-Дональдтың иелігіне экспедициясына Аралдар лорды мен оның жақтастарына патша билігін жүргізуге жол берді. Дәуіт II-нің магнаттарға қатысты қатаң саясатты, патшаның ең жақын туысы, әрі мұрагері Роберт Стюартты орталықтандыруға қарсылық білдіргені үшін бірнеше рет тұтқындағаны айқын көрсетеді.
Дәуіт II билігінің соңындағы сыртқы саясаты
Төлемді төлеу қиындықтары және Англиямен тұрақты бейбітшілік орнатуға деген ұмтылыс Дәуіт II-ні төлемді жою туралы келісімнің орнына ағылшын патшасын мұрагер ретінде мойындау және екі патшалықтың (Вестминстер меморандумы) жеке бірлестігі туралы Эдуард III-мен келісімге келуге мәжбүр еткізді. Алайда 1364 жылы Шотландия парламенті осы шартты бекітуден бас тартты. Дегенмен, билігінің соңғы кезеңінде Дәуіт II Англиямен бейбіт қарым-қатынаста сақтай отырып, Франциямен одақтастықтан бас тартпады. Бұл екі жақты саясат, негізінен, патшаның жеке қасиеттеріне байланысты болды - дәуірдің даңқты кодексінің ең көрнекті тасымалдаушыларының бірі. Әкесі, Роберт Брюстен қарағанда, Дәуіт II ұлттық идеясы дәйекті болмады: ол ағылшын патшасының шотланд тағына отыруына жол берді және феодалды-рыцарлық қағидаларды бірінші орынға қойды.
Некелері мен мұрагері жайлы сұрақ
Дәуіт II екі рет үйленген: 1328 жылғы Нортгемптондық шарттың талаптарына сәйкес - Эдуард III-нің қарындасы, , ал ол қайтыс болғаннан кейін 1363 жылы . Патша бала сүймеді, ал 1371 жылы ол қайтыс болған соң әулеті тоқтады. Тақ патшаның жиені Роберт Стюартқа берілді.
Әдебиет
- Michael Penman. David II, 1329-71: The Bruce Dynasty in Scotland. East Linton: Tuckwell Press, 2003.
- Bruce Webster. Acts of David II: King of Scots 1329—1371. Edinburgh University Press, 1982.
- Nicholson, Ranald. Scotland: the Later Middle Ages, Edinburg, Mercat Press, 1997.
- John of Fordun. Chronica gentis Scotorum, edited by W. F. Skene. Edinburgh, 1871-72
- John Hill Burton. History of Scotland, vol. ii. Edinburgh, 1905.
- Andrew Lang. History of Scotland, vol. i. Edinburgh. 1900
- Andrew of Wyntoun. The orygynale cronykil of Scotland, edited by D. Laing Edinburgh. 1872-79.
- Michael Brown. The Wars of Scotland, 1214—1371. The New Edinburgh History of Scotland, volume 4. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2004.
Сілтеме
- Дәуіт II Брюс Дэвид Нэш Фордтың Royal Berkshire History сайтында (ағыл.)
- Дәуіт II Брюс The Peerage.com сайтында (ағыл.)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Dәuit II shotl Daibhidh II 5 nauryz 1324 22 akpan 1371 7 mausym 1329 bastap 12 tamyz 1332 dejin 1336 bastap 22 akpan 1371 dejin әuletinen shykkan Shotlandiya koroli Roberta Bryus pen onyn ekinshi әjeli Elizavety de Burgtyn uly Dәuit II shotl Daibhidh IILauazymyTu Shotlandiya koroli1336 22 akpan 1371Izashary Eduard BalliolIzbasary Robert IITu Shotlandiya koroli7 mausym 1329 16 zheltoksan 1332Izashary Robert I BryusIzbasary Eduard BalliolӨmirbayanyDini hristiandykDүniege kelui 5 nauryz 1324 1324 03 05 Danfermlin ShotlandiyaҚajtys boluy 22 akpan 1371 1371 02 22 46 zhas Edinburg kamaly ShotlandiyaZherlendi Holirud abbattygyDinastiyaӘkesi Robert I BryusAnasyZhubajyShajkasyShotlandiya tәuelsizdigi үshin sogysDәuit II b Ortakkordaondeu Eduard Balliolmen kүresӘkesi kajtys bolgannan kejin Dәuit II bes zhasynda Shotlandiya koroli dep zhariyalandy Koroldin balalyk shagynda Robert Bryustyn 7 shilde 1329 zhyldan bastap 20 shilde 1332 zhylga dejin regent boldy zhakyn dosy zhәne seriktesi shotland regenty bolyp sajlandy 1328 zhyly Robert I kajtys bolganga dejin Angliyamen Nortgemptondyk kelisimge kol kojylganyna karamastan 1330 zhyly bilikke kelgende eki memleket arasyndagy karym katynas tagy da ushykty Negizgi kauipti Shotlandiya tәuelsizdigi үshin kүreste Robert Bryus kudalagan shotland emigranttary men olardyn urpaktary tudyrdy Muradan ajyrylgandar tobynyn basynda 1296 zhyly Shotlandiya tagynan tajdyrylgan uly Eduard Balliol turdy 1332 zhyly muradan ajyrylgandar tobynyn әskeri Shotlandiyaga keldi zhәne Dapplin Mur tүbinde patsha әskerin zhendi 1332 zhyly 24 kyrkүjekte Eduard Balliol Skun kalasynda patsha bolyp tagajyndaldy zhәne Eduard III den komek surady Agylshyn әskeri 1333 zhyly Halidon Hill tүbindegi shajkasta shotlandyktardyn byt shytyn shygaryp talkandap Berik apon Tuidti basyp aldy Kәmeletke tolmagan Dәuit II Franciyaga konys audaruga mәzhbүr boldy onda ol sarajynda kurmetti konagy boldy Patsha Shato Gajar kamalynda oryn tepti sonda onyn nokerleri odan әri osken Dәuitte oz zhaktastarynyn әreketterin үjlestirdi Eldi azat etuFranciyanyn koldauy Shotlandiyadagy patriottyk partiyany shabyttandyrdy pen Robert Styuarttyn әskeri agylshyn barondaryn birtindep Shotlandiyadan ygystyrdy Shotlandiyany 1335 1336 zhaulap alu үshin Eduard III nin zhana әreketteri sәtti bolmady shotlandyktar agylshyn әskerimen ashyk shajkastardan aulak zhүrip partizan sogysyn zhүrgizdi zhәne agylshyndar ketkennen kejin eldegi bakylaudy tez kalpyna keltirip otyrdy 1338 zhyly үlken әskeri korshagan batyl korganysy kezekti kymbatka tүsken agylshyndyk әskeri zhorygynyn kүshin zhokka shygardy 1337 zhyly Angliya men Franciya arasyndagy Zhүzzhyldyk sogys bastaldy Eduard III kүshterin әketip shotlandyktarga Pert Edinburgty agylshyn әskerinen tartyp alyp eldin kop boligin bosatuga mүmkindik berdi Bul patshany kajtaruga mүmkindikter ashty 1341 zhyly 2 mausymda Dәuit II Shotlandiyaga kajtyp oraldy Ol kelgen el uzakka sozylgan sogystan kiragan kalalar kuldyrau kaupinde turdy dinbasylar tәuelsizdik үshin kүreste әlsiz katysuymen ajtarlyktaj bedelin zhogaltty ortalyk bilik әlsiredi Zhas patshanyn algashky kadamdary әkimshilikti kajta kuru zhәne eldi kajta kuru kazhettiligi үshin ajryksha salyktar dauys bergen parlamenttin shakyryluy boldy 1342 zhyly shotland әskeri Roksboro men Sterlingti basyp aldy Alajda 1346 zhyly 26 tamyzda Franciya patshasy Eduard III nin әskerinen katty zheniliske ushyrady Өz odaktasyn koldau maksatymen Dәuit II үlken әsker zhinap Angliya shekarasyn kesip otti Eduard III kabyldagan soltүstik graftyktardy kүshejtu әreketi oz zhemisin berdi 1346 zhyly 17 kazanda shotland әskeri Nevills Kross tүbindegi shajkasta ojsyra zheniliske ushyrady zhas patsha betine zhebe tiyumen zharakattanyp tutkynga tүsti Shotlandiya tagy da patshasyz kaldy Patsha tutkyndaAgylshyn әskeri Dәuit II ni tutkyndagannan kejin eldegi tәrtipsizdikti pajdalanyp Shotlandiyanyn ontүstigin kajta basyp aldy Korol bolmagan kezde Robert Styuart eldin bileushisi boldy Dәuit II bosatu bajlanysty Angliyamen kiyn kelissozder bastaldy Agylshyn korolinin shotlandtyk barondardagy kysymy ony balasyz Dәuit II nin murageri dep tanu talaby sәtti bolmady Bul mәselede shotland patshasynyn enzharlygy Dәuit II ni ajyptaudyn sebebi onyn Eduard III ge ant beru boldy Degenmen bul tarihi faktymen dәleldenbedi Alajda Londonda ote kolajly zhagdajda turgan Dәuit II Franciya zhәne Rim Papasymen koldau turaly belsendi kelissozder zhүrgizdi Shotlandyktardy satyp alu sharttaryn kabyldauga kondiru үshin Eduard III 1356 zhyly Shotlandiyaga zhana ekspediciyany kabyldap eldin ontүstik boligin tolygymen tonady Sol zhyly Franciya agylshyn әskerinen auyr zheniliske ushyrady sonyn nәtizhesinde Franciya koroli tutkynga tүsip Shotlandiya koroline kosyldy 1357 zhylgy Berik kelisiminin talaptary bojynsha Dәuit II 100 myn shotland markaly shamamen 67 myn funt sterling tolem toleuge zhәne kepildik retinde zhiyrma shotlandyk barondardy kaldyru arkyly bostandykka ie boldy Angliya men Shotlandiya arasynda bejbitshilik ornady 1357 zhyly 7 kazanda Dәuit II Shotlandiyaga oraldy Dәuit II nin ishki sayasatyShotlandiyadagy Dәuit II nin zheke bilik etu kezindegi negizgi mindeti sogys zhyldarynda ajtarlyktaj әlsiregen memlekettik әkimshilikti biryngajlau zhәne barondardyn tezheusiz biligi zhәne tolemdi tolenu үshin patshalyk karzhy resurstaryn nygajtu Қarzhy resurstaryn biriktiru Eldin parlamenti 1366 zhyly patshaga tort ese kotergen kedendik bazh salygynan tүsken barlyk karazhattardy tapsyrdy koroldik domennin ieliginen shygarylgan zherlerdi kajtaruga ruksat berildi Dәuit II nin biliginin songy kezeginde әdetten tys salyktar zhyl sajyngy tabys salygyna ajnalyp turakty bolyp kaldy Shotlandiyanyn patshalyk kalalary tolemdi toleu үshin karazhat zhinauda manyzdy rol atkardy bul eldegi sayasi zhүjede olardyn kundylygyn arttyruga zhәne kalalyk burzhuaziyany parlamenttin үshinshi okildigi retinde tanuga әkeldi Angliyamen bejbitshilik ornatu shotland saudasynyn damuyna serpin berdi Nәtizhesinde Dәuit II Shotlandiyada eshkandaj precedent bolmagandyktan karzhy resurstaryn oz kolynda shogyrlandyra aldy patshanyn tabysy zhylyna 15 20 myn funtka zhetti Өkinishke oraj algashky Styuarttar dәuirinde osy korlar negizinen ajtarlyktaj zhumsaldy al tirkelgen salykty alu praktikasy buzylgan bolatyn Patshanyn ajtarlyktaj tabysyna karamastan akshalaj karazhattyn barlygy tolemdi toleuge zhumsalmady Dәuit II biliginin kezinde 1357 zhylgy kelisimmen kozdelgen 100 mynnan 45 mynga gana marka tolendi Patshalyk bilikti nygajtu Қarzhy reformalarymen katar Dәuit II patshalyk bilikti nygajtu zhәne iri magnattardyn әserin azajtu sayasatyn zhүrgize bastady Ұsak aksүjekter men kalaga sүjene otyryp Dәuit II әkimshilik sottyk zhәne karzhylyk salalarda asyl tektilerdin kukyktary men artykshylyktaryn kүrt shektedi Bul 1362 zhyly Robert Styuart zhәne graftary patshaga karsy kimyldardy tudyrdy Eldin batysyndagy tәrtipsizdikter Araldar patshalygynyn ezhelgi dәstүrin kalpyna keltirgen men Gebrid araldarynda shyn mәninde tәuelsiz patsha bolgan 1369 zhyly Dәuit II nin senimdi әreketteri men Dzhon Mak Donaldtyn ieligine ekspediciyasyna Araldar lordy men onyn zhaktastaryna patsha biligin zhүrgizuge zhol berdi Dәuit II nin magnattarga katysty katan sayasatty patshanyn en zhakyn tuysy әri murageri Robert Styuartty ortalyktandyruga karsylyk bildirgeni үshin birneshe ret tutkyndagany ajkyn korsetedi Dәuit II biliginin sonyndagy syrtky sayasatyTolemdi toleu kiyndyktary zhәne Angliyamen turakty bejbitshilik ornatuga degen umtylys Dәuit II ni tolemdi zhoyu turaly kelisimnin ornyna agylshyn patshasyn murager retinde mojyndau zhәne eki patshalyktyn Vestminster memorandumy zheke birlestigi turaly Eduard III men kelisimge keluge mәzhbүr etkizdi Alajda 1364 zhyly Shotlandiya parlamenti osy shartty bekituden bas tartty Degenmen biliginin songy kezeninde Dәuit II Angliyamen bejbit karym katynasta saktaj otyryp Franciyamen odaktastyktan bas tartpady Bul eki zhakty sayasat negizinen patshanyn zheke kasietterine bajlanysty boldy dәuirdin dankty kodeksinin en kornekti tasymaldaushylarynyn biri Әkesi Robert Bryusten karaganda Dәuit II ulttyk ideyasy dәjekti bolmady ol agylshyn patshasynyn shotland tagyna otyruyna zhol berdi zhәne feodaldy rycarlyk kagidalardy birinshi orynga kojdy Nekeleri men murageri zhajly surakDәuit II men Dzhoan Plantagenet aldynda Dәuit II eki ret үjlengen 1328 zhylgy Nortgemptondyk sharttyn talaptaryna sәjkes Eduard III nin karyndasy al ol kajtys bolgannan kejin 1363 zhyly Patsha bala sүjmedi al 1371 zhyly ol kajtys bolgan son әuleti toktady Tak patshanyn zhieni Robert Styuartka berildi ӘdebietMichael Penman David II 1329 71 The Bruce Dynasty in Scotland East Linton Tuckwell Press 2003 Bruce Webster Acts of David II King of Scots 1329 1371 Edinburgh University Press 1982 Nicholson Ranald Scotland the Later Middle Ages Edinburg Mercat Press 1997 John of Fordun Chronica gentis Scotorum edited by W F Skene Edinburgh 1871 72 John Hill Burton History of Scotland vol ii Edinburgh 1905 Andrew Lang History of Scotland vol i Edinburgh 1900 Andrew of Wyntoun The orygynale cronykil of Scotland edited by D Laing Edinburgh 1872 79 Michael Brown The Wars of Scotland 1214 1371 The New Edinburgh History of Scotland volume 4 Edinburgh Edinburgh University Press 2004 SiltemeDәuit II Bryus Devid Nesh Fordtyn Royal Berkshire History sajtynda agyl Dәuit II Bryus The Peerage com sajtynda agyl