Калифорний (лат. Californium; Cf) — Менделеевтің Периодтық кестесінің 7 периодына жататын химиялық элемент; актиноидтарға жататын қатты радиоактивті металл. Рет нөмірі - 98, атомдық массасы - 251,0796.
| |||||
Жай заттың сыртқы бейнесі | |||||
---|---|---|---|---|---|
Калифорний күміс-ақшыл түсті радиоактивті металл | |||||
Атом қасиеті | |||||
Атауы, символ, нөмірі | Калифорний, 98 | ||||
Топ типі | |||||
Топ, период, блок | III, 7, f | ||||
Атомдық масса () | |||||
Электрондық конфигурация | [Rn] 5f10 7s2 | ||||
Қабықшалар бойынша электрондар | 2, 8, 18, 32, 28, 8, 2 | ||||
Атом радиусы | 295 | ||||
Химиялық қасиеттері | |||||
1,3 (Полинг шкаласы) | |||||
Тотығу дәрежелері | +2, +3, +4, +5 | ||||
(бірінші электрон) | |||||
Жай заттың термодинамикалық қасиеттері | |||||
Термодинамикалық фаза | |||||
Тығыздық () | 15,1 г/см³ | ||||
Балқу температурасы | 1173,15 К | ||||
Қайнау температурасы | 1743 K (1470 °C, 2678 °F) | ||||
29 Дж/(K·моль) | |||||
Жай заттың кристаллдық торы | |||||
алтыбұрышты | |||||
a = 3,38, c = 11,03 Å | |||||
c/a қатынас | 3,26 | ||||
Басқа да қасиеттері | |||||
Моос қаттылығы | 3–4 | ||||
7440-71-3 |
Калифорнийді 1950 америкалық химик Г. Сиборг тобы (С.Томпсон, А.Гиорсо, К.Стрит) Берклидағы Калифорния университетінде ядролық реакция арқылы алған. Калифорния штатының атымен аталған. Калифорнийдің бірінші қатты қосылыстары — 249Cf2O3 и 249CfOCl 1958 жылы алынды.
Калифорнийдің изотоптарының бәрі де радиоактивті. Маңыздылары
251Cf (жартылай ыдырау мерзімі T1/2=900 жыл), 249Cf (T1/2=351 жыл), 250Cf (T1/2=13,08 жыл) және 252Cf (T1/2=2,645 жыл), сондықтан Калифорнийдің химиялық қасиеттері жоғарыдағы изотоптар көмегімен зерттелген.
Қосылыстарында үш валентті Калифорний тотығы Cf2О3, хлоридтері CfСІ3, CfОСІ алынып зерттелген.
Калифорний және оның қосылыстарының қасиеттері диспрозийге ұқсас.
Тағы қараңыз
Сыртқы сілтемелер
- Калифорний на Webelements
- Калифорний на сайте XuMuK.ru
Дереккөздер
- “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Californium
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kalifornij lat Californium Cf Mendeleevtin Periodtyk kestesinin 7 periodyna zhatatyn himiyalyk element aktinoidtarga zhatatyn katty radioaktivti metall Ret nomiri 98 atomdyk massasy 251 0796 98 Berklij Kalifornij EjnshtejnijDy Cf Upb Periodicheskaya sistema elementov98 CfZhaj zattyn syrtky bejnesiKalifornij kүmis akshyl tүsti radioaktivti metallAtom kasietiAtauy simvol nomiriKalifornij 98Top tipiAktinoidtarTop period blokIII 7 fAtomdyk massa 251 251 0796 m a b g mol Elektrondyk konfiguraciya Rn 5f10 7s2Қabykshalar bojynsha elektrondar2 8 18 32 28 8 2Atom radiusy295Himiyalyk kasietteri1 3 Poling shkalasy Totygu dәrezheleri 2 3 4 5 birinshi elektron 608 kDzh mol eV Zhaj zattyn termodinamikalyk kasietteriTermodinamikalyk fazaҚatty deneTygyzdyk 15 1 g sm Balku temperaturasy1173 15 KҚajnau temperaturasy1743 K 1470 C 2678 F 29 Dzh K mol Zhaj zattyn kristalldyk toryaltyburyshtya 3 38 c 11 03 Ac a katynas3 26Baska da kasietteriMoos kattylygy3 47440 71 3Kalifornij Californium Cf Kalifornijdi 1950 amerikalyk himik G Siborg toby S Tompson A Giorso K Strit Berklidagy Kaliforniya universitetinde yadrolyk reakciya arkyly algan Kaliforniya shtatynyn atymen atalgan Kalifornijdin birinshi katty kosylystary 249Cf2O3 i 249CfOCl 1958 zhyly alyndy Kalifornijdin izotoptarynyn bәri de radioaktivti Manyzdylary 251Cf zhartylaj ydyrau merzimi T1 2 900 zhyl 249Cf T1 2 351 zhyl 250Cf T1 2 13 08 zhyl zhәne 252Cf T1 2 2 645 zhyl sondyktan Kalifornijdin himiyalyk kasietteri zhogarydagy izotoptar komegimen zerttelgen Қosylystarynda үsh valentti Kalifornij totygy Cf2O3 hloridteri CfSI3 CfOSI alynyp zerttelgen Kalifornij zhәne onyn kosylystarynyn kasietteri disprozijge uksas Tagy karanyzHimiyalyk elementter tizimi Himiyalyk elementter ShikizatSyrtky siltemelerKalifornij na Webelements Kalifornij na sajte XuMuK ruDerekkozder Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar Californium