Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Тотығу дәрежесі, тотығу саны – химиялық қосылысты тек иондардан тұрады деп қарастырғанда әр атомда болатын шартты зарядтың сан шамасы. Бұл ұғым молекуладағы атомдардың күйін сипаттау үшін қолданылады. Кез келген қосылысты ионды қосылыс деп қарастыруға болмайтындықтан, Тотығу дәрежесі шартты түрде алынады. Тотығу дәрежесінің оң мәні (+) берген электрон санын, ал теріс мәні (-) қосып алған электрон санын көрсетеді. Элементтердің Т. д-н белгілегенде алдымен таңбасы, содан соң сандық мәні жазылады. Мысалы, Mn+7, S+6, S-2, Cl+5, O-2, H+1, т.с.с.
Химияда тотығу дәрежесі ұғымы тотығу-тотықсыздану реакцияларының теңдеулерін, анорганикалық қосылыстардың классификациясын құруда, т.б. пайдаланылады. Тотығу дәрежесінің мәні валенттілікке сәйкес келе бермейді. Мысалы, метандағы (СН4) көміртектің Т. д. – 4, метил спиртінде (СН3ОН) – 2, құ-мырсқа альдегидінде (НСНО) – 0, бірақ іс жүзінде жоғарыда аталған қосылыстардың барлығында да көміртек 4 валентті болады. Т. д. ұғымын тотығу-тотықсыздану реакцияларын теңестіру үшін кеңінен қолданады.
Сілтемелер
Қазақ энциклопедиясы, 8 том.
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Totygu dәrezhesi totygu sany himiyalyk kosylysty tek iondardan turady dep karastyrganda әr atomda bolatyn shartty zaryadtyn san shamasy Bul ugym molekuladagy atomdardyn kүjin sipattau үshin koldanylady Kez kelgen kosylysty iondy kosylys dep karastyruga bolmajtyndyktan Totygu dәrezhesi shartty tүrde alynady Totygu dәrezhesinin on mәni bergen elektron sanyn al teris mәni kosyp algan elektron sanyn korsetedi Elementterdin T d n belgilegende aldymen tanbasy sodan son sandyk mәni zhazylady Mysaly Mn 7 S 6 S 2 Cl 5 O 2 H 1 t s s Himiyada totygu dәrezhesi ugymy totygu totyksyzdanu reakciyalarynyn tendeulerin anorganikalyk kosylystardyn klassifikaciyasyn kuruda t b pajdalanylady Totygu dәrezhesinin mәni valenttilikke sәjkes kele bermejdi Mysaly metandagy SN4 komirtektin T d 4 metil spirtinde SN3ON 2 ku myrska aldegidinde NSNO 0 birak is zhүzinde zhogaryda atalgan kosylystardyn barlygynda da komirtek 4 valentti bolady T d ugymyn totygu totyksyzdanu reakciyalaryn tenestiru үshin keninen koldanady SiltemelerҚazak enciklopediyasy 8 tom Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz