Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Зебу (лат. Bos primigenius indicus) — өркешті сиыр, жабайы бұқаның (Bos primigenius) түршесі. Ғалымдар б. з. б. 2 – 3 мыңыншы жылдары Мысырда және Кіші Азияда қолға үйретілген деп жорамалдайды. Үндістанда, Африканың, Американың тропиктік және субтропиктік аймақтарында, Таяу Шығыста, Балкан түбегінде тараған. Әзірбайжан мен Орта Азия республикаларында (Қазақстаннан басқа) өсіріледі. Әзірбайжанда зебуді, негізінен, жұмыс көлігі және етті мал мақсатында өсіреді. Ыстық ауа райына бейім, азық талғамайды.
| Зебу | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| Bos primigenius indicus Linnaeus, 1758 | ||||||||||||||||||
| |
Зебудің ерекшелігі – шоқтығының үстінде салмағы 5 – 8 кг өркеші болады. Басы жеңіл, мойны қысқа, бөксесі, көкірегі қушық. Сиырының орташа салмағы 250 – 270 кг, бұқасының салмағы 300 – 350 кг, таза ет түсімі – 40 – 45%. Дәмі сиыр еті дәмімен бірдей. Сүттілігі орта есеппен жылына 500 – 600, кейде 1500 кг, сүтінің майлылығы 6 – 7%. Буаздық мерзімі сиырмен бірдей. Бұзауының туғандағы салм. 15 – 18 кг.
Зебудің сиырмен буданы өсімтал келеді. Зебу бұқасын сиырмен будандастыру нәтижесінде арнайы ет бағытындағы тұқым алынды. АҚШ-та Браман Зебунің бұқасын шортгорн сиырымен шағылыстырып, сантагертруда тұқымы, т.б. шығарылды. Сондай-ақ Бразилияда жергілікті сиырларды Зебу бұқасымен шағылыстырып, сан-пауло тұқымы алынды. Зебу өсімталдығымен, ортаның қиын жағдайларына бейімділігімен ерекшеленеді.
Дереккөздер
- "Қазақ Энциклопедиясы",4 том 3 бөлім
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — биология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zebu lat Bos primigenius indicus orkeshti siyr zhabajy bukanyn Bos primigenius tүrshesi Ғalymdar b z b 2 3 mynynshy zhyldary Mysyrda zhәne Kishi Aziyada kolga үjretilgen dep zhoramaldajdy Үndistanda Afrikanyn Amerikanyn tropiktik zhәne subtropiktik ajmaktarynda Tayau Shygysta Balkan tүbeginde taragan Әzirbajzhan men Orta Aziya respublikalarynda Қazakstannan baska osiriledi Әzirbajzhanda zebudi negizinen zhumys koligi zhәne etti mal maksatynda osiredi Ystyk aua rajyna bejim azyk talgamajdy ZebuDүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarTaby SүtkorektilerSaby ZhuptuyaktylarTukymdasy ҚuysmүjizdilerKishi tukymdasy Tegi Tүri Kishi tүri B p indicusBos primigenius indicus Linnaeus 1758Bos indicus and Bos taurus indicus Zebudin ereksheligi shoktygynyn үstinde salmagy 5 8 kg orkeshi bolady Basy zhenil mojny kyska boksesi kokiregi kushyk Siyrynyn ortasha salmagy 250 270 kg bukasynyn salmagy 300 350 kg taza et tүsimi 40 45 Dәmi siyr eti dәmimen birdej Sүttiligi orta eseppen zhylyna 500 600 kejde 1500 kg sүtinin majlylygy 6 7 Buazdyk merzimi siyrmen birdej Buzauynyn tugandagy salm 15 18 kg Zebudin siyrmen budany osimtal keledi Zebu bukasyn siyrmen budandastyru nәtizhesinde arnajy et bagytyndagy tukym alyndy AҚSh ta Braman Zebunin bukasyn shortgorn siyrymen shagylystyryp santagertruda tukymy t b shygaryldy Sondaj ak Braziliyada zhergilikti siyrlardy Zebu bukasymen shagylystyryp san paulo tukymy alyndy Zebu osimtaldygymen ortanyn kiyn zhagdajlaryna bejimdiligimen erekshelenedi Derekkozder Қazak Enciklopediyasy 4 tom 3 bolimBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul biologiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz