Есенғали Әбдіжаппарұлы Раушанов (1957 жылы 5 қазанда Қарақалпақстанда туған) — қазақ ақыны, жазушы. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (2006). Қазақстан Ленин комсомолы сыйлығының лауреаты. Парасат және Құрмет ордендерінің иегері атанған.
Толығырақ
- Есенғали Әбдіжаппарұлы 1957 жылы 5 қазанда Қарақалпақстанда Хожелы қаласында дүниеге келген.
- 1976 — 1980 жылдары Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетін бітірген.
- Еңбек жолын Өзбекстанның Жызақ облысы Мырзашөл ауданындағы «Достық» газетінде әдеби қызметкер, бөлім меңгерушісі
- «Жалын» журналында бөлім меңгерушісі.
- «Арай» журналында поэзия бөлімінің меңгерушісі, жауапты хатшы
- «Зерде» (бұрынғы «Білім және еңбек») журналының бас редакторы (1988 — 95).
- 1995 жылдан «Жазушы» баспасының директоры.
Шығармашылығы
- Алғашқы жыр жинағы «Бастау» деген атпен 1980 жылында жарық көрді. Кейін ұлт бостандығы, туған дала тарихы туралы жазылған
- «Келінтөбе» (1984)
- «Шолпан жұлдыз туғанша» (1988)
- «Ғайша бибі» (1991, «Aлаш» сыйл.)
- «Қара бауыр қасқалдақ» (1995) атты жыр кітаптары жарық көрген.
- Раушанов лирикасында ұлттық болмыс суреткерлік шеберлікпен дараланған, ұлттық психология, этнография ақын өлеңінің ішкі өріміне образдық бояу болып сіңген («Қозының бүйіріндей тойып емген төбелер», «Қатарланған қара нардай азайған қариялар», «Тұлыпқа кеп иіген аруанадай сенің суық ерніңнен іздедім от», т.б.), қара өлең үлгісі Раушанов поэзиясының түрлік желісіне айналған.
- Ақын шығармашылығында жаңа формалық ізденістер жетерлік, бірақ қаламгердің ерекшелігі дәстүрлі үлгіні қайта жаңғыртуында. Шығыстық сарында жазылған өлеңдері («Сағдише сүю», «Өзбек қызына») мен жыраулық поэзия дәстүріндегі дүниелері («Қарға бойлы Қазтуған», «Азау, саған не дейін», «Абылайдың асында айтылмаған сөз») замана ақиқатын көркемдік тұрғыда ашып көрсетуде азаматтық үнімен ерекшеленеді. Раушановтың халықтық аңыз, мифологиялық желіде жазылған «Ғайша бибі», «Түн деген Көрұғлы», «Нұқ пайғамбардың кемесі», т.б. туындылары бар.
- «Ғайша бибі» драмалық дастаны халықтық поэзия қайнарынан нәр алған, жаңалық өрісімен, кемел көркемдігімен ерекшеленген құнды шығарма.
- Прозалық туындыларынан «Нұрдан жаралған» романы, құстар табиғатын сөз еткен этнографиялық новеллалары бар.
- Көптеген өлең, поэмалары орыс, литва, украин, болгар, чех, өзбек, қырғыз тілдеріне аударылған.
- Өзбек тілінен ортағасырлық мұра «Темір жарғыларын», Хамза Ниязи өлеңдерін қазақ тіліне тәржімалаған.
Марапаттары
- Қазақстан Ленин комсомолы сыйлығының лауреаты
- Қазақ КСР-і шығармашылық жастарының «Жігер» фестивалінің тұңғыш лауреаты
- 1991 — "Алаш" халықаралық әдеби сыйлығының лауреаты
- 2001 — "Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 10 жыл" медалі
- 2005 — ҚР Президентінің жарлығымен Құрмет орденімен марапатталды
- 2006 — Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сыйлығының лауреаты атынды
- 2017 — ҚР Президентінің жарлығымен Парасат орденімен марапатталды.
- Қазақстан Республикасының еңбегі сіңген баспа қайраткері (құрметті атағы)
- Ш.Есенов атындағы Ақтау техникалық университетінің құрметті профессоры.
Дереккөздер
- Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Esengali Әbdizhapparuly Raushanov 1957 zhyly 5 kazanda Қarakalpakstanda tugan kazak akyny zhazushy Қazakstan Respublikasynyn Memlekettik syjlygynyn laureaty 2006 Қazakstan Lenin komsomoly syjlygynyn laureaty Parasat zhәne Қurmet ordenderinin iegeri atangan Esengali Әbdizhapparuly RaushanovTugan kүni5 kazan 1957 1957 10 05 67 zhas Tugan zheriҚarakalpakstanҚajtys bolgan kүniLua error Module Wikidata ishindegi 39 zholynda attempt to concatenate field a nil value Azamattygy ҚazakstanҰltykazakMansabyakyn zhazushyShygarmalardyn tilikazak tiliMarapattaryҚurmet ordeniSyjlyktaryTolygyrakEsengali Әbdizhapparuly 1957 zhyly 5 kazanda Қarakalpakstanda Hozhely kalasynda dүniege kelgen 1976 1980 zhyldary Әl Farabi atyndagy Қazak ulttyk universitetin bitirgen Enbek zholyn Өzbekstannyn Zhyzak oblysy Myrzashol audanyndagy Dostyk gazetinde әdebi kyzmetker bolim mengerushisi Zhalyn zhurnalynda bolim mengerushisi Araj zhurnalynda poeziya boliminin mengerushisi zhauapty hatshy Zerde buryngy Bilim zhәne enbek zhurnalynyn bas redaktory 1988 95 1995 zhyldan Zhazushy baspasynyn direktory ShygarmashylygyAlgashky zhyr zhinagy Bastau degen atpen 1980 zhylynda zharyk kordi Kejin ult bostandygy tugan dala tarihy turaly zhazylgan Kelintobe 1984 Sholpan zhuldyz tugansha 1988 Ғajsha bibi 1991 Alash syjl Қara bauyr kaskaldak 1995 atty zhyr kitaptary zharyk korgen Raushanov lirikasynda ulttyk bolmys suretkerlik sheberlikpen daralangan ulttyk psihologiya etnografiya akyn oleninin ishki orimine obrazdyk boyau bolyp singen Қozynyn bүjirindej tojyp emgen tobeler Қatarlangan kara nardaj azajgan kariyalar Tulypka kep iigen aruanadaj senin suyk erninnen izdedim ot t b kara olen үlgisi Raushanov poeziyasynyn tүrlik zhelisine ajnalgan Akyn shygarmashylygynda zhana formalyk izdenister zheterlik birak kalamgerdin ereksheligi dәstүrli үlgini kajta zhangyrtuynda Shygystyk sarynda zhazylgan olenderi Sagdishe sүyu Өzbek kyzyna men zhyraulyk poeziya dәstүrindegi dүnieleri Қarga bojly Қaztugan Azau sagan ne dejin Abylajdyn asynda ajtylmagan soz zamana akikatyn korkemdik turgyda ashyp korsetude azamattyk үnimen erekshelenedi Raushanovtyn halyktyk anyz mifologiyalyk zhelide zhazylgan Ғajsha bibi Tүn degen Korugly Nuk pajgambardyn kemesi t b tuyndylary bar Ғajsha bibi dramalyk dastany halyktyk poeziya kajnarynan nәr algan zhanalyk orisimen kemel korkemdigimen erekshelengen kundy shygarma Prozalyk tuyndylarynan Nurdan zharalgan romany kustar tabigatyn soz etken etnografiyalyk novellalary bar Koptegen olen poemalary orys litva ukrain bolgar cheh ozbek kyrgyz tilderine audarylgan Өzbek tilinen ortagasyrlyk mura Temir zhargylaryn Hamza Niyazi olenderin kazak tiline tәrzhimalagan MarapattaryҚazakstan Lenin komsomoly syjlygynyn laureaty Қazak KSR i shygarmashylyk zhastarynyn Zhiger festivalinin tungysh laureaty 1991 Alash halykaralyk әdebi syjlygynyn laureaty 2001 Қazakstan Respublikasynyn Tәuelsizdigine 10 zhyl medali 2005 ҚR Prezidentinin zharlygymen Қurmet ordenimen marapattaldy 2006 Қazakstan Respublikasynyn Memlekettik syjlygynyn laureaty atyndy 2017 ҚR Prezidentinin zharlygymen Parasat ordenimen marapattaldy Қazakstan Respublikasynyn enbegi singen baspa kajratkeri kurmetti atagy Sh Esenov atyndagy Aktau tehnikalyk universitetinin kurmetti professory DerekkozderҚazak әdebieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2010 zhyl ISBN 9965 26 096 6 Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9