Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Диаспора (гр. διασπορά - шашыраңқы) - әлеуметтік ғылымдарда ұлттық ата-жұрты болып табылатын елден тысқары өмір сүретін халықтың бір бөлігі.
Диаспора ұлттық шығарып жіберу, геноцид қаупі және т.б. факторлар әсерімен пайда болады.
Диаспора күштеп көшірудің, геноцид қатерінің, экономикалық және географиялық факторлардың әсері салдарынан пайда болды. Диаспора термині алгаш рет еврейлердің Палестинадан тысқары жерлерде тұруына қатысты, әсіресе, оларды б.з.б VI гасырдың басында Вавилон патшасы ӀӀ-шінің, одан соң б.з Ӏ-ӀӀ ғасырларда римдіктердің қудалауына байланысты қоныс аударуынан кейін қолданыла бастаган. Кейінірек диаспора термині басқа этностық қауымдастықтар мен діни қауымдастықтар|діни қауымдастықтарға да қатысты қолданылатын болды. Диаспора өзі тұрып жатқан елде аз болып табылады да, әрдайым өзінің тегі шыққан елмен рухани және шаруашылық байланыста болуға тырысады.
Диаспоралардың бес түрі анықталган, олар мына жағдайлардың нәтижесінде қалыптасады:
- туған жерінде қудалауға ұшырап, күш қолданылуы салдарынан туған (еврей, армян, , ресей, қазақ, т.б.);
- отарлық көші-қон салдары (, неміс, , , орыс);
- еңбек миграциясы (қытай, , және т.б.);
- кәсіби (бизнес, сауда), миграция (, қытай, ливия және т.б.);
- "мәдени" миграция (, , қытай).
Бүгінгі таңда 40 мемлекетте 5 миллионға жуық қазақ диаспорасы тұрып жатыр.
Дереккөздер
- Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Әлеуметтану және саясаттану бойынша / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын – Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2006. – 569 б. ISBN 9965-808-89-9
- Тәтімов М.Б. Дербестігіміз - демографияда. - Алматы: ЖетіЖаргы, 1999.
- Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3
| Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Diasporas |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Diaspora gr diaspora shashyranky әleumettik gylymdarda ulttyk ata zhurty bolyp tabylatyn elden tyskary omir sүretin halyktyn bir boligi Diaspora ulttyk shygaryp zhiberu genocid kaupi zhәne t b faktorlar әserimen pajda bolady Diaspora kүshtep koshirudin genocid katerinin ekonomikalyk zhәne geografiyalyk faktorlardyn әseri saldarynan pajda boldy Diaspora termini algash ret evrejlerdin Palestinadan tyskary zherlerde turuyna katysty әsirese olardy b z b VI gasyrdyn basynda Vavilon patshasy ӀӀ shinin odan son b z Ӏ ӀӀ gasyrlarda rimdikterdin kudalauyna bajlanysty konys audaruynan kejin koldanyla bastagan Kejinirek diaspora termini baska etnostyk kauymdastyktar men dini kauymdastyktar dini kauymdastyktarga da katysty koldanylatyn boldy Diaspora ozi turyp zhatkan elde az bolyp tabylady da әrdajym ozinin tegi shykkan elmen ruhani zhәne sharuashylyk bajlanysta boluga tyrysady Diasporalardyn bes tүri anyktalgan olar myna zhagdajlardyn nәtizhesinde kalyptasady tugan zherinde kudalauga ushyrap kүsh koldanyluy saldarynan tugan evrej armyan resej kazak t b otarlyk koshi kon saldary nemis orys enbek migraciyasy kytaj zhәne t b kәsibi biznes sauda migraciya kytaj liviya zhәne t b mәdeni migraciya kytaj Bүgingi tanda 40 memlekette 5 millionga zhuyk kazak diasporasy turyp zhatyr DerekkozderOryssha kazaksha tүsindirme sozdik Әleumettanu zhәne sayasattanu bojynsha Zhalpy redakciyasyn baskargan e g d professor E Aryn Pavlodar EKO ҒӨF 2006 569 b ISBN 9965 808 89 9 Tәtimov M B Derbestigimiz demografiyada Almaty ZhetiZhargy 1999 Sayasi tүsindirme sozdik Almaty 2007 ISBN 9965 32 491 3 Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar Category Diasporas