Гидрохимия (гр. hydor – су) – сулы ортаның құрамы мен химиялық процестерін зерттейтін ғылыми пән немесе табиғи сулардың химиялық жағдайы туралы ғылым. Гидрохимияның негізгі міндеті — судың химиялық құрамы мен осындай құрамның қалыптасуына әкелетін құбылыстар арасындағы байланысты зерттеу болып табылады.
Гидрохимия – қоршаған ортада биологиялық, химиялық, физикалық процестердің әсерінен жүретін табиғи сулардың химиялық өзгерістерін, оның құрамын, мөлшерін зерттейтін ғылым.
Табиғи су гидросферада (мұхит, теңіз, көл, өзен, бұлақ, су қоймасы, т.б.), литосферада (жер асты сулары), атмосферада (ауадағы су буы) болатындықтан, Гидрохимия оларды зерттейтін ғылымдар – гидрология, гидрогеология, метеорология, мұхиттану, топырақтану, гидробиология, т.б. ғылымдармен тығыз байланысты. Судағы еріген заттардың құрамын, сапасын анықтағанда Гидрохимияда аналит. химияның теориясы мен практикасы, тәсілдері, физ. және физ.-хим. әдістері, құралдары кеңінен қолданылады. Қазіргі Гидрохимия ғылымы табиғи суларды жан-жақты зерттейді: судың еріткіштік қабілетіне орай оның жер қыртысындағы күрделі минералдар кешенімен, атмосферадағы қатты заттармен әрекеттесуін зерттеп, олардың ерігіштігін, судағы формасын, тұрақтылығын, сорбциялық, алмастырғыштық, тотығу-тотықсыздану қасиеттерін, т.б. анықтайды; гидросферадағы зат айналымы мен элементтердің миграциясын зерттейді; табиғи су түрлерінің хим. құрамы мен гидрохим. режимін, олардың физ.-геогр. жағдайларға сай өзгерулері мен тәуелділігін анықтайды. Гидрохимия зерттеу нысанына қарай: жер беті суларының Гидрохимиясы, теңіз Гидрохимиясы, жер асты суларының Гидрохимиясы (гидрогеохимия) болып бөлінеді. Гидрохимия табиғи сулардың өнеркәсіп орындарын, елді мекендерді, қалаларды сумен жабдықтаудың, жер суғарудың, шипалы арасан суларын емдік мақсатта қолданудың жолдары мен тәсілдерін анықтайды.
Гидрохимия - гидросферада жүретін химиялық процестерді зерттеумен айналысатын геохимия бөлімі; мұхиттанудың (мұхит химиясының) немесе құрлық гидрологиясының құрамды бөлігі. Ерітінділерде немесе су нысандарының сулары мен олардың түбіндегі шөкпелерде кездесетін заттардың сандық құрамын, олардың элементар және изотоптық құрамын, физикалық-химиялық және биохимиялық өзгерістерін, пайдалы қазбалардың шөгінді кен орындарының қалыптасуын, теңіз суынан бағалы заттарды алуды, су нысандарының химиялық ластануын зерттейді.
Дереккөздер
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – Алматы, «Мектеп» баспасы, 2002 жыл.
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов — Алматы: "Мектеп" баспасы" Ж А Қ , 2003. — 248 бет. ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
- Қазақ энциклопедиясы
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6
Бұл — геология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Gidrohimiya gr hydor su suly ortanyn kuramy men himiyalyk procesterin zerttejtin gylymi pәn nemese tabigi sulardyn himiyalyk zhagdajy turaly gylym Gidrohimiyanyn negizgi mindeti sudyn himiyalyk kuramy men osyndaj kuramnyn kalyptasuyna әkeletin kubylystar arasyndagy bajlanysty zertteu bolyp tabylady Gidrohimiya korshagan ortada biologiyalyk himiyalyk fizikalyk procesterdin әserinen zhүretin tabigi sulardyn himiyalyk ozgeristerin onyn kuramyn molsherin zerttejtin gylym Tabigi su gidrosferada muhit teniz kol ozen bulak su kojmasy t b litosferada zher asty sulary atmosferada auadagy su buy bolatyndyktan Gidrohimiya olardy zerttejtin gylymdar gidrologiya gidrogeologiya meteorologiya muhittanu topyraktanu gidrobiologiya t b gylymdarmen tygyz bajlanysty Sudagy erigen zattardyn kuramyn sapasyn anyktaganda Gidrohimiyada analit himiyanyn teoriyasy men praktikasy tәsilderi fiz zhәne fiz him әdisteri kuraldary keninen koldanylady Қazirgi Gidrohimiya gylymy tabigi sulardy zhan zhakty zerttejdi sudyn eritkishtik kabiletine oraj onyn zher kyrtysyndagy kүrdeli mineraldar keshenimen atmosferadagy katty zattarmen әrekettesuin zerttep olardyn erigishtigin sudagy formasyn turaktylygyn sorbciyalyk almastyrgyshtyk totygu totyksyzdanu kasietterin t b anyktajdy gidrosferadagy zat ajnalymy men elementterdin migraciyasyn zerttejdi tabigi su tүrlerinin him kuramy men gidrohim rezhimin olardyn fiz geogr zhagdajlarga saj ozgeruleri men tәueldiligin anyktajdy Gidrohimiya zertteu nysanyna karaj zher beti sularynyn Gidrohimiyasy teniz Gidrohimiyasy zher asty sularynyn Gidrohimiyasy gidrogeohimiya bolyp bolinedi Gidrohimiya tabigi sulardyn onerkәsip oryndaryn eldi mekenderdi kalalardy sumen zhabdyktaudyn zher sugarudyn shipaly arasan sularyn emdik maksatta koldanudyn zholdary men tәsilderin anyktajdy Gidrohimiya gidrosferada zhүretin himiyalyk procesterdi zertteumen ajnalysatyn geohimiya bolimi muhittanudyn muhit himiyasynyn nemese kurlyk gidrologiyasynyn kuramdy boligi Eritindilerde nemese su nysandarynyn sulary men olardyn tүbindegi shokpelerde kezdesetin zattardyn sandyk kuramyn olardyn elementar zhәne izotoptyk kuramyn fizikalyk himiyalyk zhәne biohimiyalyk ozgeristerin pajdaly kazbalardyn shogindi ken oryndarynyn kalyptasuyn teniz suynan bagaly zattardy aludy su nysandarynyn himiyalyk lastanuyn zerttejdi DerekkozderҚazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Su sharushylygy Almaty Mektep baspasy 2002 zhyl Қazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Қ 17 Geologiya Zhalpy redakciyasyn baskargan tүsindirme sozdikter toptamasyn shygaru zhonindegi gylymi baspa bagdarlamasynyn gylymi zhetekshisi pedagogika gylymdarynyn doktory professor Қazakstan Respublikasy Memlekettik syjlygynyn laureaty A Қ Қusajynov Almaty Mektep baspasy Zh A Қ 2003 248 bet ӀSVN 5 7667 8188 1 ӀSVN 9965 16 512 2 Қazak enciklopediyasy Қazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Geografiya zhәne geodeziya Almaty Mektep baspasy 2007 264 bet ISBN 9965 36 367 6 Bul geologiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz