Валахия (рум: Ţara Românească — румын жері; : Цѣра Рȣмѫнѣскъ) — Румынияның оңтүстігіндегі таулары мен Дунай өзенінің аралығында орналасқан тарихи аймақ. Ежелгі тарихы б.з.б. II ғ-дан бастап хатқа түскен.
106 ж. бұл өңірді Рим империясы жаулап алады.
Валахияға III ғ-дан бастап мен , IV – VI ғ-ларда ғұн және авар, VI ғ-да славян тайпалары келіп, қоныстана бастады.
Бұл тайпалар жергілікті тайпалармен араласып, мәдениетін қабылдады да, VIII — X ғ-ларда шығыс роман тілдерінің бірінде сөйлейтін влах (волох) халқы ретінде қалыптаса бастады. XI ғ-дан бастап Валахияға (бесене), қыпшақ, т.б. көшпелі тайпалар дүркін-дүркін шабуыл жасап тұрды. XIII ғ-дың орта тұсынан Алтын Орда хандарына бағынышты болды. 1324 ж. дербес мемлекет болып құрылды.
XV ғ-дан бастап Түрік сұлтандығына жартылай, XVI ғ-дан толық бағынышты болды. 1828 — 29 жылдардағы орыс-түрік соғысынан кейін уақытша Ресейге (1829 — 34) бағынды. 1848 ж. Батыс Еуропадағы революциялардың әсерімен ұлт-азаттық толқулар болып өтті.
1858 ж. өткен Париж конвенциясының шешіміне орай 1859 ж. 5 қаңтарда Валахия мен қосылып біртұтас мемлекетке айналды да, 1861 жылдан бастап Румыния деп атала бастады.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Valahiya rum Ţara Romanească rumyn zheri Cѣra Rȣmѫnѣsk Rumyniyanyn ontүstigindegi taulary men Dunaj ozeninin aralygynda ornalaskan tarihi ajmak Ezhelgi tarihy b z b II g dan bastap hatka tүsken Rumyniya kartasy sarymen Valahiya boyalgan ortagasyrlyk Valahiyadan kalgan negizgi shirkeu 106 zh bul onirdi Rim imperiyasy zhaulap alady Valahiyaga III g dan bastap men IV VI g larda gun zhәne avar VI g da slavyan tajpalary kelip konystana bastady Bul tajpalar zhergilikti tajpalarmen aralasyp mәdenietin kabyldady da VIII X g larda shygys roman tilderinin birinde sojlejtin vlah voloh halky retinde kalyptasa bastady XI g dan bastap Valahiyaga besene kypshak t b koshpeli tajpalar dүrkin dүrkin shabuyl zhasap turdy XIII g dyn orta tusynan Altyn Orda handaryna bagynyshty boldy 1324 zh derbes memleket bolyp kuryldy XV g dan bastap Tүrik sultandygyna zhartylaj XVI g dan tolyk bagynyshty boldy 1828 29 zhyldardagy orys tүrik sogysynan kejin uakytsha Resejge 1829 34 bagyndy 1848 zh Batys Europadagy revolyuciyalardyn әserimen ult azattyk tolkular bolyp otti 1858 zh otken Parizh konvenciyasynyn sheshimine oraj 1859 zh 5 kantarda Valahiya men kosylyp birtutas memleketke ajnaldy da 1861 zhyldan bastap Rumyniya dep atala bastady Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 zhyl ISBN 5 89800 123 9 II tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet