Арғұн (Хайлар, моңғ. Эргүнэ, эвен. Ергэне) — Шилкамен қосылып Амурды құрайтын өзен.
Арғұн (Хайлар) | |
---|---|
моңғ. Эргүнэ, /额尔古纳河, эвен. Ергэне | |
Сипаттамасы | |
Ұзындығы | 1620 км |
Су алабының ауданы | 164000 км² |
Су алабы | Амур/ |
Су шығыны | 186 м³/с |
Бастауы | |
• Орналасқан жері | Үлкен Хинган |
• Координаттары | 49°56′16″ с. е. 122°27′53″ ш. б. / 49.93778° с. е. 122.46472° ш. б. (G) (O) (Я) |
Сағасы | Амур |
• Координаттары | 53°19′54″ с. е. 121°28′39″ ш. б. / 53.33167° с. е. 121.47750° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 53°19′54″ с. е. 121°28′39″ ш. б. / 53.33167° с. е. 121.47750° ш. б. (G) (O) (Я) |
Орналасуы | |
Ел | Қытай/Ресей |
Аймақ | Моңғолия/Хэйлунцзян |
Ұзындығы - 1620 км, оның 944 км-і Ресей мен Қытай шекарасын бойлай ағады.
Алабы 164 мың кm². Үлкен Хинган жотасының солтүстік-батыс беткейінен басталады.
Бастауында Хайлар деп, ал Мутная тармағынан төмен - Арғұн деп аталады.
Жотадан шыққаннан кейін Арғұн жайылмасы үлкен кең аңғармен ағады. Сағасына таяу жерде аңғары тарылады да, жағалары жар қабаққа айналады.
Жылдық орта су шығыны сағасында 400 m³/сек. Негізінен жаңбыр суынан құралады. Жылы маусымда тасиды.
Басты салалары:
- сол жақтан - Газимур, Уров, Урюмкан
- оң жақтан - Гэньхэ, Нюэрхэ.
Арғұнда балықтың 60 түрі бар, соның ішінде амур, сазан, кета көп ауланады.
Дереккөздер
- Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 1 том
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Argun Hajlar mong Ergүne even Ergene Shilkamen kosylyp Amurdy kurajtyn ozen Argun Hajlar mong Ergүne 额尔古纳河 even ErgeneSipattamasyҰzyndygy 1620 kmSu alabynyn audany 164000 km Su alaby Amur Su shygyny 186 m sBastauy Ornalaskan zheri Үlken Hingan Koordinattary 49 56 16 s e 122 27 53 sh b 49 93778 s e 122 46472 sh b 49 93778 122 46472 G O Ya T Sagasy Amur Koordinattary 53 19 54 s e 121 28 39 sh b 53 33167 s e 121 47750 sh b 53 33167 121 47750 G O Ya Koordinattar 53 19 54 s e 121 28 39 sh b 53 33167 s e 121 47750 sh b 53 33167 121 47750 G O Ya T OrnalasuyEl Қytaj ResejAjmak Mongoliya HejlunczyanArgun ozeninin alaby Ұzyndygy 1620 km onyn 944 km i Resej men Қytaj shekarasyn bojlaj agady Alaby 164 myn km Үlken Hingan zhotasynyn soltүstik batys betkejinen bastalady Bastauynda Hajlar dep al Mutnaya tarmagynan tomen Argun dep atalady Zhotadan shykkannan kejin Argun zhajylmasy үlken ken angarmen agady Sagasyna tayau zherde angary tarylady da zhagalary zhar kabakka ajnalady Zhyldyk orta su shygyny sagasynda 400 m sek Negizinen zhanbyr suynan kuralady Zhyly mausymda tasidy Basty salalary sol zhaktan Gazimur Urov Uryumkan on zhaktan Genhe Nyuerhe Argunda balyktyn 60 tүri bar sonyn ishinde amur sazan keta kop aulanady DerekkozderҚazak Sovet enciklopediyasy Bas redaktory M Қ Қarataev Almaty 1972 1 tom