Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Кете (лат. Oncorhynchus keta) – қауырсын қанатты балықтардың Албырттар тұқымдасының тегінің анадромды балығы.
| Кете | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Oncorhynchus keta (, 1792) |
кездесетін албырт балықтардың бір түрі. Ұзындығы 1 м-ге дейін, салмағы 2,5—4,5 кг-ге дейін болады. Бұл балықтың шабақтары уылдырықтан шығады да, өзенлерде өсiп жетiледi. Сондықтан әр жаздың ортасында Тынық мұхитқа құятын өзендерде кета үйiрi пайда болады, олар мұнда уылдырық шашу үшiн келеді. Мұндайда адамдар: «Кета келдi»,- дейді. Балықтар өзендi бойлап, жоғары қарай өрлей бередi, көлденең жатқан көптеген кедергi тастардан, үйiндiлерден етiп, өзеннің бастауына жетеді. Мұнда кета өзеннен ұсақ шағыл тасты түбiне, яғни құм-шағыл тастардың арасына шағын ойыс ұя жасайды. Бұл ойысқа уылдырық шашып, оны құйрығы арқылы ұсақ, шағыл тастармен көмеді. Осыдан бастап екі апта бойы өз ұясын жауларынан тынымсыз қорғайды. Бұл балықтардың бәрiн қиыршығыс албырты деп атайды. Сонымен қатар кәсiптiк албырттар да бар: ақсерке, қаратеңіз және каспий албырты, көл албырты, кумжа және бахтах. Бул балықтар да, кета сияқты, мұхиттар мен теңізперде немесе үлкен көлдерде тiршiлiк етiп, уылдырық шашу үшiн өзендерге шығады. Тек бахтах қана ұзақ, сапарға шықпайды. Ол әдетте бiр ғана өзенде тiршiлiк етіп, сол өзенде уылдырық шашады.
Кете сауда орындарына тоңазытылған, тұздалған және ысталған түрінде түседі. Кетені басытқы, бутерброд ретінде және салаттар әзірлеу үшін пайдаланады.
Дереккөздер
- Ол кім. Бұл не. – Төменгі класс оқушыларына арналған 3 томдық энциклопедия
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: К54 Қоғамдық тамақтандыру.— Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 232 бет.ISBN 9965-36-414-1
- Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9
| Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Oncorhynchus keta |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kete lat Oncorhynchus keta kauyrsyn kanatty balyktardyn Albyrttar tukymdasynyn teginin anadromdy balygy KeteDүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarҰly taby Sүjekti balyktarTaby Қauyrsyn kanattylarSaby Albyrt balyk tәrizdilerTukymdasy AlbyrttarTegi Tүri O ketaOncorhynchus keta 1792 kezdesetin albyrt balyktardyn bir tүri Ұzyndygy 1 m ge dejin salmagy 2 5 4 5 kg ge dejin bolady Bul balyktyn shabaktary uyldyryktan shygady da ozenlerde osip zhetiledi Sondyktan әr zhazdyn ortasynda Tynyk muhitka kuyatyn ozenderde keta үjiri pajda bolady olar munda uyldyryk shashu үshin keledi Mundajda adamdar Keta keldi dejdi Balyktar ozendi bojlap zhogary karaj orlej beredi koldenen zhatkan koptegen kedergi tastardan үjindilerden etip ozennin bastauyna zhetedi Munda keta ozennen usak shagyl tasty tүbine yagni kum shagyl tastardyn arasyna shagyn ojys uya zhasajdy Bul ojyska uyldyryk shashyp ony kujrygy arkyly usak shagyl tastarmen komedi Osydan bastap eki apta bojy oz uyasyn zhaularynan tynymsyz korgajdy Bul balyktardyn bәrin kiyrshygys albyrty dep atajdy Sonymen katar kәsiptik albyrttar da bar akserke karateniz zhәne kaspij albyrty kol albyrty kumzha zhәne bahtah Bul balyktar da keta siyakty muhittar men tenizperde nemese үlken kolderde tirshilik etip uyldyryk shashu үshin ozenderge shygady Tek bahtah kana uzak saparga shykpajdy Ol әdette bir gana ozende tirshilik etip sol ozende uyldyryk shashady Kete sauda oryndaryna tonazytylgan tuzdalgan zhәne ystalgan tүrinde tүsedi Keteni basytky buterbrod retinde zhәne salattar әzirleu үshin pajdalanady DerekkozderOl kim Bul ne Tomengi klass okushylaryna arnalgan 3 tomdyk enciklopediya Қazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi K54 Қogamdyk tamaktandyru Almaty Mektep baspasy 2007 232 bet ISBN 9965 36 414 1 Shanyrak Үj turmystyk enciklopediyasy Almaty Қaz Sov encikl Bas red 1990 ISBN 5 89800 008 9Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar Category Oncorhynchus keta Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet