Хайдар хан (қырымтат. Ayder, ; ?- 1487) — 1475 жылы Қырым ханы болған, Қырым хандығын құрушысы I Қажы Керейдің ұлы.
Хайдар хан қырымтат. Ayder | ||||
Лауазымы | ||||
---|---|---|---|---|
| ||||
1475 | ||||
Ізашары | I Меңлі Герей | |||
Ізбасары | Нұрдәулет | |||
Өмірбаяны | ||||
Діні | ислам | |||
Дүниеге келуі | белгісіз | |||
Қайтыс болуы | 1487 | |||
Династия | Герейлер | |||
Әкесі | I Қажы Герей | |||
өңдеу |
1456 жылы Хайдар хандықты тартып алуға әрекеттеніп бүлік бастағаны үшін әкесі I Қажы Керей оны ханзадалық шенінен айырады. Бірақ оның қандай бүлік туғызғаны әлі күнге белгісіз. Ағасы I Меңлі Керей I Қырым хандығын билеп тұрған дәуірде Қырымдағы Судак қаласындағы Генуэз бекетіне шабуыл жасап, генуэздықтарға тұтқын болды.
Осман империясы Генуя бекетін басып алғаннан кейін, 1475 жылы Хайдар хан Қырым хандығының тағына жайғасты. Бірақ хандық мерзімі қысқа болды, інісі Нұрдәулетпен болған айқаста жеңіліп қалды да, Киев қаласына қашып барды. Кейін Литва ұлы князьдігінде бірмезгіл болып, 1479 жылы Хайдар хан III Иванның қорғауына ие болу үшін Мәскеуге аттанды. Көп өтпей III Иван белгісіз себеппен оны Мәскеу солтүстігіне қуғын-сүргінге айдады.
Хайдар хан 1487 жылы () қайтыс болды.
Тағы қараңыз
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Hajdar han kyrymtat Ayder 1487 1475 zhyly Қyrym hany bolgan Қyrym handygyn kurushysy I Қazhy Kerejdin uly Hajdar han kyrymtat AyderLauazymyTu 6 Bileushi Padishaһ zhәne Ұly Қyrym hany Tu1475Izashary I Menli GerejIzbasary NurdәuletӨmirbayanyDini islamDүniege kelui belgisizҚajtys boluy 1487 1487 Dinastiya GerejlerӘkesi I Қazhy Gerejondeu 1456 zhyly Hajdar handykty tartyp aluga әrekettenip bүlik bastagany үshin әkesi I Қazhy Kerej ony hanzadalyk sheninen ajyrady Birak onyn kandaj bүlik tugyzgany әli kүnge belgisiz Agasy I Menli Kerej I Қyrym handygyn bilep turgan dәuirde Қyrymdagy Sudak kalasyndagy Genuez beketine shabuyl zhasap genuezdyktarga tutkyn boldy Osman imperiyasy Genuya beketin basyp algannan kejin 1475 zhyly Hajdar han Қyrym handygynyn tagyna zhajgasty Birak handyk merzimi kyska boldy inisi Nurdәuletpen bolgan ajkasta zhenilip kaldy da Kiev kalasyna kashyp bardy Kejin Litva uly knyazdiginde birmezgil bolyp 1479 zhyly Hajdar han III Ivannyn korgauyna ie bolu үshin Mәskeuge attandy Kop otpej III Ivan belgisiz sebeppen ony Mәskeu soltүstigine kugyn sүrginge ajdady Hajdar han 1487 zhyly kajtys boldy Tagy karanyzҚyrym handarynyn tizimi Қyrym handygy