Күйік хан

Күйік хан - Үгедей ханның тұңғыш ұлы, Шыңғыс ханның немересі. Ол немере ағасы Батумен өмірінің соңына дейін қарсыласып өтті. Оған себеп, моңғолдардың 1241 жылы Венгрияға қарсы жорығы кезінде Күйік және Шағатайдың ұлы Бөрі екеуі Батумен келіспей қалады. Содан екеуі Батуды Моңғолиядағы әкесіне ғайбаттап барады. Бірақ, Батудың сөзін жақтайтын Үгедей өзінен үлкенді сыйламағандығы үшін Күйік пен Бөріні қатаң жазаға тартады. Кейін 1241 жылы Үгедей, 1242 жылы Шағатай хан қайтыс болған соң, Күйік Батуға қарсылығын ашық білдіреді. Ақыры екеуі бітіспес жауға айналады. Үгедей қайтыс болған соң ұлыхан тағы қайтадан иесіз қалады. Оған қоса Бату мен Күйік арасындағы бақталастықтың кесірінен құрылтайдың да шақырылу мерзімі төрт жыл кейінге қалдырылады. Бірақ, 1246 жылғы қаңтардағы құрылтай кеңесіне шешесі Теркун қатынның араласуымен Күйік ұлыхан болып сайланады. Сонда осы құрылтайға Бату ғана қатыспайды. 1248 жылы жазда Бату Күйіктің ұлысына баруға жолға жиналып жатып, Күйіктің де оған қарсы жолға шыққанын естиді. Сонда бір таңқаларлық оқиға болып, Батудың отырған қонысына бір апталық жол қалғанда, әскерімен келе жатқан Күйік белгісіз себептермен қайтыс болады. Ал 1250 - 1251 жылдарға қарай Үгедей әулетіне өз үстемдігін орнатқан Бату, енді немере ағасы Төленің әулетінің билікке келуіне жол ашты. Осылайша Күйік небары екі жыл ғана хандық құрып қайтыс болады. Күйіктің артында үш ұлы қалды. Олар: .

Күйік хан
Моңғол империясының 3-ші Қағаны (Моңғолдың Құдіретті ханы) Патшалардың патшасы
3-ші қаған
Тақта отыру жылдары	24 August 1246 - 20 сәуір, 1248
Ізашары	Үгедей хан
Ізбасары	Мөңке хан
Жұбайы	Оғұл Хаймаш (Oghul Qaimish)
Толық аты жөні
моңғ. ᠭᠦᠶᠦᠭ ------ Гүюг ------Güyük
Өмір бақи есімі
Жиаңпиң императоры (кейін 1266 берілген атақ)
Діни есімі
Диңзоң (Dingzong), 1266 берілген атақ)
Әкесі	Үгедей хан
Анасы	Төрегене қатын (Töregene)
Туған күні	19 наурыз, 1206 Хамаг моңғол
Қайтыс болған күні	20 сәуір 1248 (42 жас) Qum-Senggir, Шыңжаң, Моңғол империясы
Діні	Тәңіршілдік

Сыртқы сілтемелер

Дереккөздер