Өмірбек Бәйгелді (15 сәуір 1939 жыл, Ерназар ауылы, Жамбыл ауданы, Жамбыл облысы — 3 сәуір 2024, Астана) — қазақстандық мемлекет және қоғам қайраткері, зейнеттегі саясаткер, экономика ғылымдарының докторы. Бұрын Парламент Сенатының төрағасы (1996–1999), Қазақстан президентінің кеңесшісі (1995) және Жамбыл облысының әкімі (1990–1995) лауазымдарының иесі болған.
Өмірбек Бәйгелді | ||||
Лауазымы | ||||
---|---|---|---|---|
| ||||
1995 — 2011 | ||||
Төрағасы | өзі Оралбай Әбдікәрімов Нұртай Әбіқаев Қасым-Жомарт Тоқаев Қайрат Мәми | |||
| ||||
1 желтоқсан 1999 — 1 желтоқсан 2005 | ||||
Төрағасы | Оралбай Әбдікәрімов Нұртай Әбіқаев | |||
| ||||
30 қаңтар 1996 — 1 желтоқсан 1999 | ||||
Ізашары | Оралбай Әбдікәрімов | |||
Ізбасары | Нұртай Әбіқаев | |||
| ||||
қазан — желтоқсан 1995 | ||||
Президент | Нұрсұлтан Назарбаев | |||
| ||||
сәуір 1990 — қазан 1995 | ||||
Ізбасары | Амалбек Қозыбақұлы Тышанов | |||
| ||||
1990 — 1993 | ||||
Өмірбаяны | ||||
Партиясы | КОКП (1965–1991) | |||
Білімі | 1) Алматы зооветеринарлық институты (1962) 2) КОКП ОК жанындағы Қоғамдық ғылымдар академиясы (1982) | |||
Ғылыми дәрежесі | экономика ғылымдарының докторы | |||
Мамандығы | ғалым-зоотехник және саясаттанушы | |||
Дүниеге келуі | 15 сәуір 1939 Кзыл-Октябрь ауылы, Жамбыл ауданы, Жамбыл облысы, Қазақ КСР, КСРО | |||
Қайтыс болуы | 3 сәуір 2024 (84 жас) Астана, Қазақстан | |||
Туған кездегі есімі | Өмірбек Бәйгелдіұлы Бәйгелдиев | |||
Жұбайы | Мәнсия Шандәулетқызы Сүйіншәлиева | |||
Балалары | үш ұлы | |||
Марапаттары | ||||
өңдеу |
Қазіргі таңда Бәйгелді 1992 жылдан бері Қазақстан Инженерлік академиясының корреспондент-мүшесі және 1998 жылдан бері Қазақ ауылшаруашылық ғылымдары академиясының академигі болып келеді.
Өмірбаяны
Шыққан тегі Ұлы жүздің Дулат тайпасы Шымыр руынан.
Өмірбек Бәйгелді Жамбыл ауданының Қызыл Октябрь (қазіргі Ерназар) ауылында дүниеге келді. 1955 жылдың тамыз айынында Жамбыл облысының Жамбыл ауданындағы «Қызыл Октябрь» ұжымшарында жұмысшы ретінде мансабын бастады.
Алматы зооветеринарлық институтын (1962) ғалым-зоотехник мамандығы бойынша үздік бітірді.
1957 жылдың шілде айынан бастап комсомол ұйымының хатшысы. 1962 жылдың сәуір айынан бастап Жамбыл облысы Свердловск ауданы ауыл шаруашылығының өндірістік басқармасы ауылшаруашылық өнімдерінің дайындалуын бақылау бойынша аға зоотехнигі, бас зоотехнигі, жоспарлау-экономикалық бөлімінің бастығы, бастығының орынбасары.
1966 жылдан Жамбыл облысы Жамбыл ауданы ауыл шаруашылығы басқармасының ауыл шаруашылығы өндірістік басқармасы бастығының орынбасары, бастығы және 1975 жылдың тамыз айынан Қазақстан Компартиясы Жамбыл облыстық комитетінің бөлім меңгерушісі.
1982 жылы КОКП ОК жанындағы Қоғамдық ғылымдар академиясын бітірген. 1984 жылдың тамыз айынан бастап Қазақстан Компартиясының Жамбыл облысы Қордай аудандық комитетінің бірінші хатшысы.
1990–1993 жылдары Жамбыл облысының №83 Қордай сайлау округінен сайланған ҚазКСР халық депутаты, заңнамалар, заңдылық және құқықтық тәртіп мәселелері комитетінің мүшесі.
1990 жылдың сәуір айынан бастап Жамбыл облыстық атқару комитетінің төрағасы, және 1990 жылдың маусым айынан Қазақстан Компартиясы Жамбыл облыстық комитетінің бірінші хатшысы. Сонымен қатар 1990 жылдың шілде айынан Жамбыл облыстық Халық депутаттары кеңесінің төрағасы.
1992 жылдың ақпан айынан бастап Жамбыл облысы әкімшілігінің басшысы қызметін бастаған, бұл қазіргі Жамбыл облысы әкімінің аналогы.
1995 жылдың желтоқсан айынан Қазақстан Парламенті Сенатының төрағасы, және 1999 жылдың қыркүйек айынан бастап ҚР Парламенті Сенатының депутаты, ҚР Парламенті Сенаты төрағасының орынбасары. Бірінші қызметін 2011 жылғы дейін жалғастырса, екіншісін 2005 жылы ғана аяқтады. Астанадан тыстағы Ұлттық пантеонда жерленген.
Марапаттары
Ордендері және медальдері
- Еңбек Қызыл Ту ордені (1973);
- (1980);
- Қазақстан Республикасының тәуелсіздігіне 10 жыл медалі (2001);
- Қазақстан Конституциясына 10 жыл медалі (2005);
- Қазақстан Парламентіне 10 жыл (2006).
Атақтары
- Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері;
- Жамбыл облысының құрметті азаматы.
Отбасы
Өмірбек Бәйгелді үйленген, оның жұбайы — Сүйіншәлиева Мәнсия Шандәулетқызы. Мәнсия Сүйіншәлиева мен Өмірбек Бәйгелдінің үш ұлы, Темір (1965 туған), Байнұр (1969 туған) және Дәуір (1972 туған) бар.
Қосымша ақпарат
- Жамбыл облысының басшысы, Өмірбек Бәйгелді лауазымдарының түрлі атаулары болған: Жамбыл облыстық атқару комитетінің төрағасы (сәуір–шілде 1990), Жамбыл облыстық кеңесінің төрағасы (шілде 1990–ақпан 1992) және Жамбыл облыстық әкімшілігінің төрағасы (ақпан 1992–қазан 1995)
Дереккөздер
- Байгельди Омирбек (орыс.). zakon.kz. Тексерілді, 15 тамыз 2023.
- Қазақстан Республикасында кімнің кім екені - 2011 жыл. Екі томдық анықтамалық. Алматы, 2011 ІSВN 978-601-278-473-2
- Құрастырушы авторы Асангелді Отаров Бәйдібек баба - Алып бәйтерек ұрпақтарының шежіресі. Шымыр. — Алматы: Издательство Өнер, 2007. — 816 б. — ISBN 978-601-209-017-8.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Өmirbek Bәjgeldi 15 sәuir 1939 zhyl Ernazar auyly Zhambyl audany Zhambyl oblysy 3 sәuir 2024 Astana kazakstandyk memleket zhәne kogam kajratkeri zejnettegi sayasatker ekonomika gylymdarynyn doktory Buryn Parlament Senatynyn toragasy 1996 1999 Қazakstan prezidentinin kenesshisi 1995 zhәne Zhambyl oblysynyn әkimi 1990 1995 lauazymdarynyn iesi bolgan Өmirbek BәjgeldiLauazymyTu Қazakstan Senaty 1 2 3 zhәne 4 shakyrylymdarynyn deputaty Tu1995 2011Toragasy ozi Oralbaj Әbdikәrimov Nurtaj Әbikaev Қasym Zhomart Tokaev Қajrat MәmiTu Қazakstan Senaty toragasynyn orynbasary Tu1 zheltoksan 1999 1 zheltoksan 2005Toragasy Oralbaj Әbdikәrimov Nurtaj ӘbikaevTu Қazakstan Parlamenti Senatynyn 1 toragasy Tu30 kantar 1996 1 zheltoksan 1999Izashary Oralbaj ӘbdikәrimovIzbasary Nurtaj ӘbikaevҚazakstan prezidentinin kenesshisikazan zheltoksan 1995Prezident Nursultan NazarbaevTu Zhambyl oblysynyn 1 әkimisәuir 1990 kazan 1995Izbasary Amalbek Қozybakuly TyshanovTu Қazakstan Zhogargy Kenesi XXII shakyrylymdarynyn deputaty Tu1990 1993ӨmirbayanyPartiyasyKOKP 1965 1991 Bilimi1 Almaty zooveterinarlyk instituty 1962 2 KOKP OK zhanyndagy Қogamdyk gylymdar akademiyasy 1982 Ғylymi dәrezhesiekonomika gylymdarynyn doktoryMamandygygalym zootehnik zhәne sayasattanushyDүniege kelui 15 sәuir 1939 1939 04 15 Kzyl Oktyabr auyly Zhambyl audany Zhambyl oblysy Қazak KSR KSROҚajtys boluy 3 sәuir 2024 2024 04 03 84 zhas Astana ҚazakstanTugan kezdegi esimi Өmirbek Bәjgeldiuly BәjgeldievZhubajy Mәnsiya Shandәuletkyzy SүjinshәlievaBalalary үsh ulyMarapattaryҚurmet ordeniondeu Қazirgi tanda Bәjgeldi 1992 zhyldan beri Қazakstan Inzhenerlik akademiyasynyn korrespondent mүshesi zhәne 1998 zhyldan beri Қazak auylsharuashylyk gylymdary akademiyasynyn akademigi bolyp keledi ӨmirbayanyShykkan tegi Ұly zhүzdin Dulat tajpasy Shymyr ruynan Өmirbek Bәjgeldi Zhambyl audanynyn Қyzyl Oktyabr kazirgi Ernazar auylynda dүniege keldi 1955 zhyldyn tamyz ajynynda Zhambyl oblysynyn Zhambyl audanyndagy Қyzyl Oktyabr uzhymsharynda zhumysshy retinde mansabyn bastady Almaty zooveterinarlyk institutyn 1962 galym zootehnik mamandygy bojynsha үzdik bitirdi 1957 zhyldyn shilde ajynan bastap komsomol ujymynyn hatshysy 1962 zhyldyn sәuir ajynan bastap Zhambyl oblysy Sverdlovsk audany auyl sharuashylygynyn ondiristik baskarmasy auylsharuashylyk onimderinin dajyndaluyn bakylau bojynsha aga zootehnigi bas zootehnigi zhosparlau ekonomikalyk boliminin bastygy bastygynyn orynbasary 1966 zhyldan Zhambyl oblysy Zhambyl audany auyl sharuashylygy baskarmasynyn auyl sharuashylygy ondiristik baskarmasy bastygynyn orynbasary bastygy zhәne 1975 zhyldyn tamyz ajynan Қazakstan Kompartiyasy Zhambyl oblystyk komitetinin bolim mengerushisi 1982 zhyly KOKP OK zhanyndagy Қogamdyk gylymdar akademiyasyn bitirgen 1984 zhyldyn tamyz ajynan bastap Қazakstan Kompartiyasynyn Zhambyl oblysy Қordaj audandyk komitetinin birinshi hatshysy 1990 1993 zhyldary Zhambyl oblysynyn 83 Қordaj sajlau okruginen sajlangan ҚazKSR halyk deputaty zannamalar zandylyk zhәne kukyktyk tәrtip mәseleleri komitetinin mүshesi 1990 zhyldyn sәuir ajynan bastap Zhambyl oblystyk atkaru komitetinin toragasy zhәne 1990 zhyldyn mausym ajynan Қazakstan Kompartiyasy Zhambyl oblystyk komitetinin birinshi hatshysy Sonymen katar 1990 zhyldyn shilde ajynan Zhambyl oblystyk Halyk deputattary kenesinin toragasy 1992 zhyldyn akpan ajynan bastap Zhambyl oblysy әkimshiliginin basshysy kyzmetin bastagan bul kazirgi Zhambyl oblysy әkiminin analogy 1995 zhyldyn zheltoksan ajynan Қazakstan Parlamenti Senatynyn toragasy zhәne 1999 zhyldyn kyrkүjek ajynan bastap ҚR Parlamenti Senatynyn deputaty ҚR Parlamenti Senaty toragasynyn orynbasary Birinshi kyzmetin 2011 zhylgy dejin zhalgastyrsa ekinshisin 2005 zhyly gana ayaktady Astanadan tystagy Ұlttyk panteonda zherlengen MarapattaryOrdenderi zhәne medalderi Enbek Қyzyl Tu ordeni 1973 1980 Қazakstan Respublikasynyn tәuelsizdigine 10 zhyl medali 2001 Қazakstan Konstituciyasyna 10 zhyl medali 2005 Қazakstan Parlamentine 10 zhyl 2006 Ataktary Қazakstannyn enbek sinirgen kajratkeri Zhambyl oblysynyn kurmetti azamaty OtbasyӨmirbek Bәjgeldi үjlengen onyn zhubajy Sүjinshәlieva Mәnsiya Shandәuletkyzy Mәnsiya Sүjinshәlieva men Өmirbek Bәjgeldinin үsh uly Temir 1965 tugan Bajnur 1969 tugan zhәne Dәuir 1972 tugan bar Қosymsha akparatZhambyl oblysynyn basshysy Өmirbek Bәjgeldi lauazymdarynyn tүrli ataulary bolgan Zhambyl oblystyk atkaru komitetinin toragasy sәuir shilde 1990 Zhambyl oblystyk kenesinin toragasy shilde 1990 akpan 1992 zhәne Zhambyl oblystyk әkimshiliginin toragasy akpan 1992 kazan 1995 DerekkozderBajgeldi Omirbek orys zakon kz Tekserildi 15 tamyz 2023 Қazakstan Respublikasynda kimnin kim ekeni 2011 zhyl Eki tomdyk anyktamalyk Almaty 2011 ISVN 978 601 278 473 2 Қurastyrushy avtory Asangeldi Otarov Bәjdibek baba Alyp bәjterek urpaktarynyn shezhiresi Shymyr Almaty Izdatelstvo Өner 2007 816 b ISBN 978 601 209 017 8