Оралбай Әбдікәрімов (18 желтоқсан 1944 жыл, Нұра ауданы, Қарағанды облысы) — Қазақстанның мемлекеттік, саяси және қоғам қайраткері, Қазақстан президентінің кеңесшісі (2007), елдің мемлекеттік хатшысы (2004–2007), Сенат төрағасы (1999–2004), Президент Әкімшілігінің басшысы (1996–1997) және 1999–2004, 2007–2013 жылдары Сенатор.
Оралбай Әбдікәрімов | ||||
Лауазымы | ||||
---|---|---|---|---|
| ||||
28 тамыз 2007 — тамыз 2013 | ||||
Төрағасы | Қасым-Жомарт Тоқаев Қайрат Мәми | |||
30 қараша 1999 — 10 наурыз 2004 | ||||
Төрағасы | өзі | |||
| ||||
15 мамыр — 28 тамыз 2007 | ||||
Президент | Нұрсұлтан Назарбаев | |||
| ||||
9 наурыз 2004 — 15 мамыр 2007 | ||||
Ізашары | Иманғали Тасмағамбетов | |||
Ізбасары | Қанат Саудабаев | |||
| ||||
1 желтоқсан 1999 — 10 қаңтар 2004 | ||||
Президент | Нұрсұлтан Назарбаев | |||
Ізашары | Өмірбек Бәйгелді | |||
Ізбасары | Нұртай Әбіқаев | |||
| ||||
қазан 1996 — қазан 1997 | ||||
Президент | Нұрсұлтан Назарбаев | |||
Ізашары | Сағынбек Тұрсынов | |||
Ізбасары | Сарыбай Қалмырзаев | |||
| ||||
1990 — 1992 | ||||
Өмірбаяны | ||||
Партиясы | КОКП Нұр Отан[дереккөзі?] | |||
Білімі | 1) Қарағанды мемлекеттік университеті (1974) 2) Алматы жоғарғы партия мектебі (1987, сырттай оқыды) | |||
Мамандығы | құрылысшы-техник, тарих және мұғалімі және саясаттанушы | |||
Дүниеге келуі | 18 желтоқсан 1944 (79 жас) Киевка, Нұра ауданы (Қарағанды облысы), Қарағанды облысы, Қазақ КСР, КСРО | |||
Жұбайы | Жамал Ахметқызы Әбдікәрімова | |||
Балалары | ұлдары Әлім (1971 ж.т.) Қайрат (1972 ж.т.) Сержан (1976 ж.т.) қызы Айжан (1976 ж.т.) | |||
Сайты | ЖАҢАРУ Сыбайлас жемқорлыққа қарсы жалпыұлттық қозғалысының сайты | |||
Әскери қызметі | ||||
Әскер түрі | ||||
Атағы | отставкадағы полковник | |||
Марапаттары | ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | |||
өңдеу ![]() |
Жастық шағы және білімі
Арғын тайпасы Қуандық руының Тоқа бөлімінен шыққан. Ұлты — қазақ.
1969 жылы Қарағанды индустриалды педагогикалық тезникумын, 1974 жылы Қарағанды мемлекеттік университетін және 1987 жылы Алматы жоғарғы партия мектебін бітіріп, білім алған.
Мансабын 1963 жылы совхоз шопаны, тәрбиеші, кәсіптік-техникалық училищенің бригадирі болып бастады. қызмет еткен. Әскери атағы — отставкадағы полковник.
Саяси мансабы
Кеңестік Қазақстандағы мансабы (1969–1991)
1969–1975 жылдар аралығында «Шахтинскжилстрой» тресі комсомол комитетінің хатшысы, нұсқаушы және (Қазақстан Лениндік Коммунистік Жастар Одағы) Қарағанды облыстық комитетінің бөлім меңгерушісі мамандықтарында болды.
1980 жылы Қарағанды қалалық партия комитеті төрағасының орынбасары, келесі жылдан 1985 жылға дейін Қарағанды облыстық партия комитетінде нұсқаушы, сектор меңгерушісі, бөлім меңгерушісінің орынбасары қызметтерін атқарған.
1985–1989 жылдары аралығында Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің ұйымдастыру-партиялық және кадр жұмысы бөлімінің сектор меңгерушісі, инспекторы, меңгерушісінің орынбасары лауазымдарының иегері болған.
1989 жылдың желтоқсанынан 1991 жылдың қыркүйегіне дейін Әбдікәрімов Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің ұйымдастыру-партиялық және кадр жұмысы бөлімінің меңгерушісі еді. Сонымен қатар сол жылдары ол ҚазКСР халық депутаттарын сайлау және кері шақырып алу жөніндегі Орталық сайлау комиссиясы төрағасының орынбасары болған. 1990 жылы Қазақстан Коммунистік партиясы атынан Қазақстан Жоғарғы Кеңесінің депутаты болып сайланды, депутаттығы 1992 жылға дейін жалғасты.
Тәуелсіз Қазақстандағы мансабы (1991 бері)
Қазақстанның тәуелсіздік алғанына дейін, 1991 жылдың қыркүйегінен бері және 1994 жылдың маусымына дейін Оралбай Әбдікәрімов Аппаратының және Ұйымдастыру инспекциясы және аумақтық даму бөлiмiнiң ұйымдастыру жұмыстары және жергiлiктi әкiмшiлiктер бөлiмiнiң меңгерушiсi қызметін атқарған.
1994 жылдың маусымынан желтоқсанына дейін, жарты жыл бойы, Әбдікәрімов Президенттің өңірлердегі өкілдері тобы жетекшісінің орынбасары болды. Бұл жұмысының тоқтатылған салысымен ол Қазақстан Республикасы Президенті Іс Басқармасы Басшысының орынбасары — Президенттің өңірлердегі өкілдері тобының жетекшісі болып тағайындалды. Ол бұл қызметін 1995 жылдың наурызына дейін жалғастырған.
1995 жылдың наурызынан 1996 жылдың қаңтарына дейін Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігі Басшысының орынбасары – Ұйымдастыру-бақылау бөлімінің меңгерушісі қызметінде болды. Бұл қызметті аяқтағанына бір ай болғанда Қазақстан Парламентінің төменгі палатасы, Мәжіліс Аппаратының төрағасы болып тағайындалды. Бұл қызметін ол 1996 жылдың қазанына дейін жалғастырды.
1996 жылдың қазанынан келесі жылдың қазанына дейін, бір жыл бойы Президент Әкімшілігінің басшысы болып жұмыс істеген.
Қазақстан Жоғарғы Кеңесі XXII-шақырылымының депутаты болған.
1999 жылдың қарашасында Президент жарлығымен 2-сайланым сенаторы болып тағайындалды. Сенаторлығына екі ғана күн болғанда, сол жылдың 1 желтоқсан күні Әбдікәрімов Сенат төрағасы болып сайланды. Сол жылы Қазақстан Қауіпсіздік кеңесінің мүшесі болды, ол өзінің мүшелігін 2006 жылға дейін жалғастырды.
2002 және 2004 жылдар аралығында ЕЭҚ Парламентаралық Ассамблеясының төрағасы болды. 2004 жылдың наурызында Президентпен Мемлекеттік хатшы қызметіне тағайындалған. Бұл қызметін ол 2007 жылдың 15 мамырына дейін жалғастырды. Мемлекеттік хатшы қызметі тоқтатылған салысымен Оралбай Әбдікәрімов Қазақстан президенті, Нұрсұлтан Назарбаевтың кеңесшісі қызметіне тағайындалды.
2007 жылдың 28 тамызында "Нұр Отан" партиясынан Сенатор болып сайланды, депутаттығы 2013 жылдың тамызында аяқталды.
Әбдікәрімов 2019 жылы Сенат жанындағы Сенаторлар Кеңесінің мүшесі болып тағайындалып, қайта саясатпен айналысуын бастады.
Белгісіз жылдары "Жаңару" Сыбайлас жемқорлыққа қарсы жалпыұлттық қозғалыс" РҚБ төрағасы болған.
Марапаттары және атақтары
- (1994)
- II-дәрежелі Барыс ордені (2001)
- Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының Достастық ордені (2002)
- ТМД ПАА-ның «Достық ағашы» («Древо дружбы») алтын медалі (2003)
- I-дәрежелі Барыс ордені (2009)
- Нұра ауданының құрметті азаматы
- Кореяның Кьенг университетінің және Мәскеу мемлекеттік Лингвистика университетінің құрметті профессоры
Отбасы
Жұбайы — Жамал Ахметқызы Әбдікәрімова, көз дәрігері. 3 ұлы, 1 қызы және немерелері бар. Балалары: Әлім (1971 туған), Қайрат (1972 туған), Сержан (1976) және Айжан (1976 туған).
Ұлы Сержан Оралбайұлы Әбдікәрімов (1976 жылы туған) да саясаткер, (Қазақстанның Әзірбайжандағы бұрынғы елшісі) (2019–2023).
Қосымша ақпарат
- Сенат төрағасы өзінің төрағалығы кезінде Сенат депутаты болып саналады
Дереккөздер
- Абдыкаримов Оралбай Абдыкаримович (қаз.). zakon.kz. Тексерілді, 11 тамыз 2023.
- [http://www.parlam.kz/ru/blogs/abdykarimov/Biography АБДЫКАРИМОВ ОРАЛБАЙ] (орыс.). Қазақстан Парламентінің ресми сайты. Тексерілді, 11 тамыз 2023.
- Қазақстан Республикасында кімнің кім екені — Алматы, 2011. — ISBN 978-601-278-473-2.
- ОРАЛБАЙ ӘБДІКӘРІМ (қаз.). Әдеби портал. Тексерілді, 11 тамыз 2023.
- Бикенов Ж.Б., Жәкенов Ж.М. және Исабек Т.К. Тоқа шежіресі — Қарағанды: Қарағанды полиграфиясы ААҚ, 2000. — 402 б. — 1000 таралым. — ISBN 5-7667-9037-6.
- Абдыкаримов Оралбай Абдыкаримович (орыс.). КАПИТАЛ: Центр деловой информации (25 октября 2019). Тексерілді, 11 тамыз 2023.
- Әбдімәлік Нысанбаев “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия — Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998. — ISBN 5-89800-123-9.
- МАМАНҚЫЗЫ, Айсұлу Оралбай Әбдікәрімов: Шектеу шараларының маңыздылығын халық енді түсінгендей (қаз.). BAQ.kz. Тексерілді, 11 тамыз 2023.
- О НАГРАЖДЕНИИ ГРУППЫ УЧАСТНИКОВ ДНЕЙ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН В УЗБЕКИСТАНЕ (орыс.). Өзбекстан президентінің жарлығы (26 мая 1994). Тексерілді, 11 тамыз 2023.
- Абдыкаримов Сержан Оралбаевич (қаз.). zakon.kz. Тексерілді, 11 тамыз 2023.
![]() | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Oralbaj Әbdikәrimov 18 zheltoksan 1944 zhyl Nura audany Қaragandy oblysy Қazakstannyn memlekettik sayasi zhәne kogam kajratkeri Қazakstan prezidentinin kenesshisi 2007 eldin memlekettik hatshysy 2004 2007 Senat toragasy 1999 2004 Prezident Әkimshiliginin basshysy 1996 1997 zhәne 1999 2004 2007 2013 zhyldary Senator Oralbaj ӘbdikәrimovLauazymyTu Қazakstan Senaty 2 4 zhәne 5 shakyrylymdarynyn deputaty Tu28 tamyz 2007 tamyz 2013Toragasy Қasym Zhomart Tokaev Қajrat Mәmi30 karasha 1999 10 nauryz 2004Toragasy oziTu Қazakstan prezidentinin kenesshisi Tu15 mamyr 28 tamyz 2007Prezident Nursultan NazarbaevTu Қazakstannyn 5 Memlekettik hatshysy Tu9 nauryz 2004 15 mamyr 2007Izashary Imangali TasmagambetovIzbasary Қanat SaudabaevTu Қazakstan Parlamenti Senatynyn 2 toragasy Tu1 zheltoksan 1999 10 kantar 2004Prezident Nursultan NazarbaevIzashary Өmirbek BәjgeldiIzbasary Nurtaj ӘbikaevTu Қazakstan Prezidenti Әkimshiliginin 2 basshysy Tukazan 1996 kazan 1997Prezident Nursultan NazarbaevIzashary Sagynbek TursynovIzbasary Sarybaj ҚalmyrzaevTu Қazakstan Zhogargy Kenesi XXII shakyrylymdarynyn deputaty Tu1990 1992ӨmirbayanyPartiyasyKOKP Nur Otan derekkozi Bilimi1 Қaragandy memlekettik universiteti 1974 2 Almaty zhogargy partiya mektebi 1987 syrttaj okydy Mamandygykurylysshy tehnik tarih zhәne mugalimi zhәne sayasattanushyDүniege kelui 18 zheltoksan 1944 1944 12 18 79 zhas Kievka Nura audany Қaragandy oblysy Қaragandy oblysy Қazak KSR KSROZhubajy Zhamal Ahmetkyzy ӘbdikәrimovaBalalary uldary Әlim 1971 zh t Қajrat 1972 zh t Serzhan 1976 zh t kyzy Ajzhan 1976 zh t SajtyZhAҢARU Sybajlas zhemkorlykka karsy zhalpyulttyk kozgalysynyn sajtyӘskeri kyzmetiӘsker tүriAtagyotstavkadagy polkovnikMarapattaryBarys ordeniBarys ordeniondeu Zhastyk shagy zhәne bilimiArgyn tajpasy Қuandyk ruynyn Toka boliminen shykkan Ұlty kazak 1969 zhyly Қaragandy industrialdy pedagogikalyk teznikumyn 1974 zhyly Қaragandy memlekettik universitetin zhәne 1987 zhyly Almaty zhogargy partiya mektebin bitirip bilim algan Mansabyn 1963 zhyly sovhoz shopany tәrbieshi kәsiptik tehnikalyk uchilishenin brigadiri bolyp bastady kyzmet etken Әskeri atagy otstavkadagy polkovnik Sayasi mansabyKenestik Қazakstandagy mansaby 1969 1991 1969 1975 zhyldar aralygynda Shahtinskzhilstroj tresi komsomol komitetinin hatshysy nuskaushy zhәne Қazakstan Lenindik Kommunistik Zhastar Odagy Қaragandy oblystyk komitetinin bolim mengerushisi mamandyktarynda boldy 1980 zhyly Қaragandy kalalyk partiya komiteti toragasynyn orynbasary kelesi zhyldan 1985 zhylga dejin Қaragandy oblystyk partiya komitetinde nuskaushy sektor mengerushisi bolim mengerushisinin orynbasary kyzmetterin atkargan 1985 1989 zhyldary aralygynda Қazakstan Kompartiyasy Ortalyk Komitetinin ujymdastyru partiyalyk zhәne kadr zhumysy boliminin sektor mengerushisi inspektory mengerushisinin orynbasary lauazymdarynyn iegeri bolgan 1989 zhyldyn zheltoksanynan 1991 zhyldyn kyrkүjegine dejin Әbdikәrimov Қazakstan Kompartiyasy Ortalyk Komitetinin ujymdastyru partiyalyk zhәne kadr zhumysy boliminin mengerushisi edi Sonymen katar sol zhyldary ol ҚazKSR halyk deputattaryn sajlau zhәne keri shakyryp alu zhonindegi Ortalyk sajlau komissiyasy toragasynyn orynbasary bolgan 1990 zhyly Қazakstan Kommunistik partiyasy atynan Қazakstan Zhogargy Kenesinin deputaty bolyp sajlandy deputattygy 1992 zhylga dejin zhalgasty Tәuelsiz Қazakstandagy mansaby 1991 beri Қazakstannyn tәuelsizdik alganyna dejin 1991 zhyldyn kyrkүjeginen beri zhәne 1994 zhyldyn mausymyna dejin Oralbaj Әbdikәrimov Apparatynyn zhәne Ұjymdastyru inspekciyasy zhәne aumaktyk damu boliminin ujymdastyru zhumystary zhәne zhergilikti әkimshilikter boliminin mengerushisi kyzmetin atkargan 1994 zhyldyn mausymynan zheltoksanyna dejin zharty zhyl bojy Әbdikәrimov Prezidenttin onirlerdegi okilderi toby zhetekshisinin orynbasary boldy Bul zhumysynyn toktatylgan salysymen ol Қazakstan Respublikasy Prezidenti Is Baskarmasy Basshysynyn orynbasary Prezidenttin onirlerdegi okilderi tobynyn zhetekshisi bolyp tagajyndaldy Ol bul kyzmetin 1995 zhyldyn nauryzyna dejin zhalgastyrgan 1995 zhyldyn nauryzynan 1996 zhyldyn kantaryna dejin Қazakstan Respublikasy Prezidentinin Әkimshiligi Basshysynyn orynbasary Ұjymdastyru bakylau boliminin mengerushisi kyzmetinde boldy Bul kyzmetti ayaktaganyna bir aj bolganda Қazakstan Parlamentinin tomengi palatasy Mәzhilis Apparatynyn toragasy bolyp tagajyndaldy Bul kyzmetin ol 1996 zhyldyn kazanyna dejin zhalgastyrdy 1996 zhyldyn kazanynan kelesi zhyldyn kazanyna dejin bir zhyl bojy Prezident Әkimshiliginin basshysy bolyp zhumys istegen Қazakstan Zhogargy Kenesi XXII shakyrylymynyn deputaty bolgan 1999 zhyldyn karashasynda Prezident zharlygymen 2 sajlanym senatory bolyp tagajyndaldy Senatorlygyna eki gana kүn bolganda sol zhyldyn 1 zheltoksan kүni Әbdikәrimov Senat toragasy bolyp sajlandy Sol zhyly Қazakstan Қauipsizdik kenesinin mүshesi boldy ol ozinin mүsheligin 2006 zhylga dejin zhalgastyrdy 2002 zhәne 2004 zhyldar aralygynda EEҚ Parlamentaralyk Assambleyasynyn toragasy boldy 2004 zhyldyn nauryzynda Prezidentpen Memlekettik hatshy kyzmetine tagajyndalgan Bul kyzmetin ol 2007 zhyldyn 15 mamyryna dejin zhalgastyrdy Memlekettik hatshy kyzmeti toktatylgan salysymen Oralbaj Әbdikәrimov Қazakstan prezidenti Nursultan Nazarbaevtyn kenesshisi kyzmetine tagajyndaldy 2007 zhyldyn 28 tamyzynda Nur Otan partiyasynan Senator bolyp sajlandy deputattygy 2013 zhyldyn tamyzynda ayaktaldy Әbdikәrimov 2019 zhyly Senat zhanyndagy Senatorlar Kenesinin mүshesi bolyp tagajyndalyp kajta sayasatpen ajnalysuyn bastady Belgisiz zhyldary Zhanaru Sybajlas zhemkorlykka karsy zhalpyulttyk kozgalys RҚB toragasy bolgan Marapattary zhәne ataktary 1994 II dәrezheli Barys ordeni 2001 Tәuelsiz Memleketter Dostastygynyn Dostastyk ordeni 2002 TMD PAA nyn Dostyk agashy Drevo druzhby altyn medali 2003 I dәrezheli Barys ordeni 2009 Nura audanynyn kurmetti azamaty Koreyanyn Keng universitetinin zhәne Mәskeu memlekettik Lingvistika universitetinin kurmetti professoryOtbasyZhubajy Zhamal Ahmetkyzy Әbdikәrimova koz dәrigeri 3 uly 1 kyzy zhәne nemereleri bar Balalary Әlim 1971 tugan Қajrat 1972 tugan Serzhan 1976 zhәne Ajzhan 1976 tugan Ұly Serzhan Oralbajuly Әbdikәrimov 1976 zhyly tugan da sayasatker Қazakstannyn Әzirbajzhandagy buryngy elshisi 2019 2023 Қosymsha akparatSenat toragasy ozinin toragalygy kezinde Senat deputaty bolyp sanaladyDerekkozderAbdykarimov Oralbaj Abdykarimovich kaz zakon kz Tekserildi 11 tamyz 2023 http www parlam kz ru blogs abdykarimov Biography ABDYKARIMOV ORALBAJ orys Қazakstan Parlamentinin resmi sajty Tekserildi 11 tamyz 2023 Қazakstan Respublikasynda kimnin kim ekeni Almaty 2011 ISBN 978 601 278 473 2 ORALBAJ ӘBDIKӘRIM kaz Әdebi portal Tekserildi 11 tamyz 2023 Bikenov Zh B Zhәkenov Zh M zhәne Isabek T K Toka shezhiresi Қaragandy Қaragandy poligrafiyasy AAҚ 2000 402 b 1000 taralym ISBN 5 7667 9037 6 Abdykarimov Oralbaj Abdykarimovich orys KAPITAL Centr delovoj informacii 25 oktyabrya 2019 Tekserildi 11 tamyz 2023 Әbdimәlik Nysanbaev Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 MAMANҚYZY Ajsulu Oralbaj Әbdikәrimov Shekteu sharalarynyn manyzdylygyn halyk endi tүsingendej kaz BAQ kz Tekserildi 11 tamyz 2023 O NAGRAZhDENII GRUPPY UChASTNIKOV DNEJ RESPUBLIKI KAZAHSTAN V UZBEKISTANE orys Өzbekstan prezidentinin zharlygy 26 maya 1994 Tekserildi 11 tamyz 2023 Abdykarimov Serzhan Oralbaevich kaz zakon kz Tekserildi 11 tamyz 2023 Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet