Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Әбдімәлік Нысанбайұлы (1 мамыр 1937 жылы Қызылорда облысы, Сырдария ауданы, Қарауылтөбе (Қызылорда облысы) ауылында туған - 21 ақпан 2023 жылы қайтыс болған) — ғалым. Философия ғылымдарының докторы (1977 ж.), профессор (1980 ж.). Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясының академигі (2003 ж.), Қазақстанға еңбегі сіңген ғылым қайраткері (1994). Қазақ КСР Мемлекеттік сыйлығының (1984), ҚР тұңығыш президентінің мемлекеттік бейбітшілік және рухани келісім сыйлығының (1998) иегері.
| Әбдімәлік Нысанбайұлы | |||||||
| Туған күні | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Туған жері | |||||||
| Қайтыс болған күні | |||||||
| Азаматтығы | |||||||
| Ғылыми аясы | |||||||
| Жұмыс орны | Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінің профессоры | ||||||
| Ғылыми дәрежесі | Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясының Академигі. Философия ғылымдарының докторы, профессор | ||||||
| Альма-матер | |||||||
| Марапаттары |
| ||||||
Білімі
- 1960 жылы Қорқыт Ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университетін бітірген.
- 1955 - 1960 жылдары иниститут қабырғасында жүргенде Сталиндік степендияның степендиянты болды.
- 1962 - 1964 жылдары КСРО философия иниститутының асперантурасын бітірген.
Еңбек жолы
- 1960 - 1961 жылдары КСРО ғылым академиясының Химия ғылымдары институтында аға лаборант.
- 1961 - 1976 жылдары Қазақстан ғылым академиясының Философия және құқық институтында кіші ғылыми қызметкер, аға ғылыми қызметкер, ғылым философиясы және методологиясы бөлімінің меңгерушісі.
- 1990 жылдан Философия және құқық институтының (қазіргі Философия және саясаттану институты) директоры.
- 1997 – 2003 жылдары “Қазақ энциклопедиясы” баспасының Бас редакторы қызметін қоса атқарды.
- 2011 жалдан ҚР Білім және ғылым министрлігінің философия иниститутының "дінтану және саясаттану" камитеті директорының кеңесшісі қызыметінде.
Қоғамдық қызыметтері
- ҚР Ұлттық Кеңесінің мүшесі.
- Қазақстан халқы ассамблиясының мүшесі.
- ҚР Мемлекеттік сыйлықтарды тағайындау коммисиясының мүшесі.
- ҚР Әлеуметтік ғылым академиясының президенті.
- РФ философия ғылым академиясының мүшесі.
Ғылыми еңбектері
Нысанбаевтың негізгі зерттеу еңбектері диалектика және таным теориясы, ғылым философиясы мен методологиясы, қазақ және түркі философиясы, әлеум. және саяси философия, саясаттану және мәдениеттану мәселелеріне арналды. Ол ғылыми мектеп қалыптастырып, көптеген ғылым докторлары мен кандидаттарын дайындады. Нысанбаев 600-ден астам ғылыми, ғылыми-сараптамалық, ғылыми-әдістемелік еңбектер, соның ішінде 30 монография, жеке кітаптар мен оқу құралдарын жазған. Бірқатар еңбектері 25 шет тілдерінде жарық көрген. 41 ғылым докторы мен 100-ден астам ғылым кандидатын дайындаған.
Ғылыми атақтары
- 1977 жылы Философия ғылымдарының докторы.
- 1980 жылы профессор.
- 1995 жылдан РФ әлеуметтік ғылым академиясының академигі.
- 1997 жылдан Украина саясаттану ғылым академиясының академигі.
- 2000 жылы Бишкек Аймауытов атындағы халықаралық ғылым академиясының академигі.
- 2003 жылдан бастап Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясының Академигі.
Ғылыми марапаттары
- 1974 жылы Ш.Уалиханов атындағы сыйлықтың иегері;
- 1997 жылы "Озат кісі" сыйлығы (Маңғолия);
- 1997 жылы Мұстафа Шоқай атындағы алтын медалі;
- 1997 жылы Ахмет Байтұрсынұлы атындағы алтын медалі;
- 1999 жылы Түркия мәдениет министрлігінің алтын медалі;
- 2005 жылы "Түркі әлеміне сіңірген еңбегі үшін" Халықаралық сыйлығы (Анкара);
- 2007 жылы Тәжікстан Республикасының Білім саласының үздігі (атағы;
- 2010 жылы РФ Философия иниститутының "философия ғылымына сіңірген еңбегі үшін" қүміс медалі және т.б медалдармен марапатталған.
Мемлекеттік марапаттары
- 1984 жылы Қазақ КСР ғылым мен техника саласындағы мемлекеттік сыйлығының иегері.
- 1986 жылы Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің "Құрмет" грамотасы;
- 1994 жылы "Қазақстанның еңбек сіңірген ғылым мен техника қайраткері (құрметті атағы);
- 1994 жылы "Ыбырай Алтынсарин" атындағы құрметті төсбелгі;
- 1996 жылы "Қырғыз Республикасының еңбек сіңірген ғылым қайраткері" (құрметті атағы);
- 1998 жылы "Қазақстан Республикасының тұңғыш президентінің мемлекеттік бейбітшілік және рухани келісім" сыйлығының иегері.
- 1999 жылы Түркияның "Еңбегі үшін" орденімен марапатталды.
- 1998 жылы мемлекеттік жоғарғы награда ІІ дәрежелі «Достық ордені» мен марапатталды.
- 2001 жылы "Қазақстан тәуелсіздігіне 10 жыл" медалі;
- 2004 жылы ҚР Білім және ғылым министрлігінің "Қазақстан ғылымына сіңірген еңбегші үшін" медалі;
- 2004 жылы президент жарлығымен жоғарғы мемлекеттік награды «Парасат ордені» мен марапатталды.
- 2005, 2006, 2007, 2008, 2009 жылдары ғылым саласындағы мемлекеттік степендия иегері.
- 2006 жылы "Қазақстан парламентіне 10 жыл" медалі;
- 2001 жылы "Қазақстан тәуелсіздігіне 20 жыл" медалі.
Нысанбаев Әбдімәлік туралы Фильм
1994 — «Философ Нысанбаев» режиссері: Қ.Умаров
Шығармашылығы
- Диалектика и современная математика, А-А., 1982
- Адам және ашық қоғам, А., 1998; Қазақстан. Демократия. Рухани жаңару, А., 1999
- Становление исламской философии в Казахстане, А., 2000
- Жаһандану және Қазақстанның орнықты дамуы, А., 2002
- Қазақ философиясы. Тегеран, 2002
- Kazakh turklerіnіn felsefesі. Анк., 2002
- Kazakhstan: Cultural Іnherіtance and Socіal Transformatіon. Вашингтон, 2004
- Казахстан и Ресей в ХХІ веке: опыт модернизационных реформ, Новосиб., 2004
Дереккөздер
- “Абдумалик Нысанбаев” в серии “Жизнь замечательных людей”, Аст., 2001
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Әbdimәlik Nysanbajuly 1 mamyr 1937 zhyly Қyzylorda oblysy Syrdariya audany Қarauyltobe Қyzylorda oblysy auylynda tugan 21 akpan 2023 zhyly kajtys bolgan galym Filosofiya gylymdarynyn doktory 1977 zh professor 1980 zh Қazakstan Respublikasynyn Ұlttyk gylym akademiyasynyn akademigi 2003 zh Қazakstanga enbegi singen gylym kajratkeri 1994 Қazak KSR Memlekettik syjlygynyn 1984 ҚR tunygysh prezidentinin memlekettik bejbitshilik zhәne ruhani kelisim syjlygynyn 1998 iegeri Әbdimәlik NysanbajulyTugan kүni1 mamyr 1937 1937 05 01 Tugan zheriҚyzylorda oblysy Syrdariya audany ҚarauyltobeҚajtys bolgan kүni21 akpan 2023 2023 02 21 85 zhas Azamattygy KSRO Қazak KSR ҚazakstanҒylymi ayasyFilosofiyaZhumys ornyAbaj atyndagy Қazak ulttyk pedagogikalyk universitetinin professoryҒylymi dәrezhesiҚazakstan Respublikasynyn Ұlttyk gylym akademiyasynyn Akademigi Filosofiya gylymdarynyn doktory professorAlma materҚyzylorda memlekettik universitetiMarapattaryDostyk ordeniBilimi1960 zhyly Қorkyt Ata atyndagy Қyzylorda memlekettik universitetin bitirgen 1955 1960 zhyldary inistitut kabyrgasynda zhүrgende Stalindik stependiyanyn stependiyanty boldy 1962 1964 zhyldary KSRO filosofiya inistitutynyn asperanturasyn bitirgen Enbek zholy1960 1961 zhyldary KSRO gylym akademiyasynyn Himiya gylymdary institutynda aga laborant 1961 1976 zhyldary Қazakstan gylym akademiyasynyn Filosofiya zhәne kukyk institutynda kishi gylymi kyzmetker aga gylymi kyzmetker gylym filosofiyasy zhәne metodologiyasy boliminin mengerushisi 1990 zhyldan Filosofiya zhәne kukyk institutynyn kazirgi Filosofiya zhәne sayasattanu instituty direktory 1997 2003 zhyldary Қazak enciklopediyasy baspasynyn Bas redaktory kyzmetin kosa atkardy 2011 zhaldan ҚR Bilim zhәne gylym ministrliginin filosofiya inistitutynyn dintanu zhәne sayasattanu kamiteti direktorynyn kenesshisi kyzymetinde Қogamdyk kyzymetteriҚR Ұlttyk Kenesinin mүshesi Қazakstan halky assambliyasynyn mүshesi ҚR Memlekettik syjlyktardy tagajyndau kommisiyasynyn mүshesi ҚR Әleumettik gylym akademiyasynyn prezidenti RF filosofiya gylym akademiyasynyn mүshesi Ғylymi enbekteriNysanbaevtyn negizgi zertteu enbekteri dialektika zhәne tanym teoriyasy gylym filosofiyasy men metodologiyasy kazak zhәne tүrki filosofiyasy әleum zhәne sayasi filosofiya sayasattanu zhәne mәdeniettanu mәselelerine arnaldy Ol gylymi mektep kalyptastyryp koptegen gylym doktorlary men kandidattaryn dajyndady Nysanbaev 600 den astam gylymi gylymi saraptamalyk gylymi әdistemelik enbekter sonyn ishinde 30 monografiya zheke kitaptar men oku kuraldaryn zhazgan Birkatar enbekteri 25 shet tilderinde zharyk korgen 41 gylym doktory men 100 den astam gylym kandidatyn dajyndagan Ғylymi ataktary1977 zhyly Filosofiya gylymdarynyn doktory 1980 zhyly professor 1995 zhyldan RF әleumettik gylym akademiyasynyn akademigi 1997 zhyldan Ukraina sayasattanu gylym akademiyasynyn akademigi 2000 zhyly Bishkek Ajmauytov atyndagy halykaralyk gylym akademiyasynyn akademigi 2003 zhyldan bastap Қazakstan Respublikasynyn Ұlttyk gylym akademiyasynyn Akademigi Ғylymi marapattary1974 zhyly Sh Ualihanov atyndagy syjlyktyn iegeri 1997 zhyly Ozat kisi syjlygy Mangoliya 1997 zhyly Mustafa Shokaj atyndagy altyn medali 1997 zhyly Ahmet Bajtursynuly atyndagy altyn medali 1999 zhyly Tүrkiya mәdeniet ministrliginin altyn medali 2005 zhyly Tүrki әlemine sinirgen enbegi үshin Halykaralyk syjlygy Ankara 2007 zhyly Tәzhikstan Respublikasynyn Bilim salasynyn үzdigi atagy 2010 zhyly RF Filosofiya inistitutynyn filosofiya gylymyna sinirgen enbegi үshin kүmis medali zhәne t b medaldarmen marapattalgan Memlekettik marapattary1984 zhyly Қazak KSR gylym men tehnika salasyndagy memlekettik syjlygynyn iegeri 1986 zhyly Қazak KSR Zhogargy Kenesinin Қurmet gramotasy 1994 zhyly Қazakstannyn enbek sinirgen gylym men tehnika kajratkeri kurmetti atagy 1994 zhyly Ybyraj Altynsarin atyndagy kurmetti tosbelgi 1996 zhyly Қyrgyz Respublikasynyn enbek sinirgen gylym kajratkeri kurmetti atagy 1998 zhyly Қazakstan Respublikasynyn tungysh prezidentinin memlekettik bejbitshilik zhәne ruhani kelisim syjlygynyn iegeri 1999 zhyly Tүrkiyanyn Enbegi үshin ordenimen marapattaldy 1998 zhyly memlekettik zhogargy nagrada II dәrezheli Dostyk ordeni men marapattaldy 2001 zhyly Қazakstan tәuelsizdigine 10 zhyl medali 2004 zhyly ҚR Bilim zhәne gylym ministrliginin Қazakstan gylymyna sinirgen enbegshi үshin medali 2004 zhyly prezident zharlygymen zhogargy memlekettik nagrady Parasat ordeni men marapattaldy 2005 2006 2007 2008 2009 zhyldary gylym salasyndagy memlekettik stependiya iegeri 2006 zhyly Қazakstan parlamentine 10 zhyl medali 2001 zhyly Қazakstan tәuelsizdigine 20 zhyl medali Nysanbaev Әbdimәlik turaly Film1994 Filosof Nysanbaev rezhisseri Қ UmarovShygarmashylygyDialektika i sovremennaya matematika A A 1982 Adam zhәne ashyk kogam A 1998 Қazakstan Demokratiya Ruhani zhanaru A 1999 Stanovlenie islamskoj filosofii v Kazahstane A 2000 Zhaһandanu zhәne Қazakstannyn ornykty damuy A 2002 Қazak filosofiyasy Tegeran 2002 Kazakh turklerinin felsefesi Ank 2002 Kazakhstan Cultural Inheritance and Social Transformation Vashington 2004 Kazahstan i Resej v HHI veke opyt modernizacionnyh reform Novosib 2004Derekkozder Abdumalik Nysanbaev v serii Zhizn zamechatelnyh lyudej Ast 2001 Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz