Исидор Исаак Раби (ағылш. Isidor Isaac Rabi; 29 шілде 1898, Риманов, Аустрия-Венгрия — 11 қаңтар 1988, Нью-Йорк, АҚШ) — американдық физик, «атом ядроларының магниттік қасиеттерін өлшеудің резонанстық әдісі үшін» 1944 жылғы физика бойынша Нобель сыйлығының лауреаты.
Исидор Айзек Раби | ||
Isidor Isaac Rabi | ||
Туған күні | ||
---|---|---|
Туған жері | , | |
Қайтыс болған күні | ||
Қайтыс болған жері | ||
Азаматтығы | ||
Ғылыми аясы | ||
Ғылыми дәрежесі | PhD | |
Ғылыми атағы | профессор | |
Ғылыми жетекші | Albert Potter Wills | |
Атақты шәкірттері | ||
Марапаттары |
| |
Қолтаңбасы |
|
АҚШ Ұлттық ғылым академиясының мүшесі (1940).
Өмірбаяны
Раби Лемьковщинадағы Рыманов қаласында, кейін Австро-Венгрия империясында және қазір Польшаның Подкарпакье воеводтылығында еврей отбасында дүниеге келген. Ол дүниеге келгеннен кейін бір жылдан кейін Рабидің ата-анасы онымен бірге Америка Құрама Штаттарына қоныс аударды.
Раби 1919 жылы Корнелл университетінде химия бакалавры дәрежесін алды. Ол Колумбия университетінде (АҚШ) оқуын жалғастырды және 1927 жылы сонда докторлық дәрежесін алды. Осыдан кейін ол Нильс Бор, Вернер Гейзенберг, Вольфганг Паули және Отто Штерн сияқты әйгілі физиктермен бірге Еуропада екі жыл жұмыс істеуге мүмкіндік беретін стипендия алды. Осыдан кейін ол Колумбия университетіне оралып, өмірінің соңына дейін сонда болды.
1930 жылы Раби атом ядросындағы протондарды байланыстыратын күштердің табиғаты туралы зерттеулер жүргізді. Шамасы, бұл зерттеулер молекулалық сәулелерде магниттік-резонансты анықтау әдісін жасауға әкелді, ол үшін физика бойынша Нобель сыйлығы берілді.
1940 жылы Рабиге Колумбия университетінен шығып, радарды дамыту жобасында MIT радиациялық зертханасының директорының орынбасары болып жұмыс істеуге рұқсат етілді. Ол сондай-ақ Лос-Аламос зертханасына кедергісіз келіп-кете алатын визиттік кеңесші ретінде жұмыс істеуге ықыласпен келісті және ол құпиялық қатаң режимінен аз ғана ерекшеліктердің бірі болды. Генерал Лесли Гроувс Тринити сынағы жүргізіліп жатқан күндері Рабиді Лос-Аламостан алыс ұстауға ерекше күш салды. Бұл қажет болды, өйткені Раби Оппенгеймердің студенті болатын және онымен достық және сыйластық қарым-қатынаста болды, сондықтан Оппенгеймерге Рабиден құпияларды сақтауда біраз қиындықтарға тап болды.
Соғыстан кейін Раби лазер мен атом сағатын ойлап табуға үлес қосқан зерттеу жұмысын жалғастырды. Ол сонымен қатар Брукхавен ұлттық зертханасының және CERN ұйымының негізін қалаушы мүшесі болды.
Раби Колумбия университетінің физика факультетін 1945-тен 1949 жылға дейін басқарды, ол кезде екі Нобель сыйлығының лауреаты (Раби және Энрико Ферми), сондай-ақ 11 болашақ лауреат жұмыс істеді, олардың арасында факультеттің жеті мүшесі (Поликарп Куш, Уиллис Ламб, Мария Гепперт-Майер, Джеймс Рейнуотер, Норман Рамзей, Чарльз Таунс және Хидеки Юкава), зерттеуші ғалым Оге Бор, шақырылған профессор Ханс Бете, аспирант Леон Ледерман және студент Леон Купер болды.
Исидор Рабидің тікелей ғылыми жетекшілігімен үш болашақ Нобель сыйлығының лауреаттары: Джулиан Швингер, Норман Рамсай және Мартин Перл өз дәрежелерін алды.
1964 жылы Колумбия университетінде университет профессоры атағы тағайындалған кезде, Раби оны бірінші болып алды. Раби 1967 жылы зейнетке шықты, бірақ 1988 жылы қайтыс болғанға дейін зейнеткер профессор және арнайы оқытушы ретінде факультетте қызметін жалғастырды.
Рабидің әйгілі сөзі: «Эдуард Теллерсіз әлем жақсы орын болар еді»
- Әкесі: Давид Раби
- Анасы: Янет Тейг
- Әйелі: Хелен Ньюмарк (1926 жылы үйленген, екі қызы)
Сондай-ақ, қараңыз
Дереккөздер
Сілтемелер
- Нобель комитетінің сайтынан ақпарат (ағыл.)
- Рабидің өмірбаяны Мұрағатталған 16 мамырдың 2008 жылы. Wayback Machine-дегі 2008 жылғы 16 мамырдағы мұрағаттық көшірме (ағыл.)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Isidor Isaak Rabi agylsh Isidor Isaac Rabi 29 shilde 1898 Rimanov Austriya Vengriya 11 kantar 1988 Nyu Jork AҚSh amerikandyk fizik atom yadrolarynyn magnittik kasietterin olsheudin rezonanstyk әdisi үshin 1944 zhylgy fizika bojynsha Nobel syjlygynyn laureaty Isidor Ajzek RabiIsidor Isaac RabiTugan kүni23 kantar 1907 1907 01 23 Tugan zheri Қajtys bolgan kүni29 shilde 1898 1898 07 29 Қajtys bolgan zheriManhetten Nyu Jork AҚShAzamattygy Austriya Mazharstan AҚShҒylymi ayasyatomdyk fizikaҒylymi dәrezhesiPhDҒylymi atagyprofessorҒylymi zhetekshiAlbert Potter Wills agyl Atakty shәkirtteriDzhulian Shvinger Norman Ramzej Martin PerlMarapattaryFizika salasyndagy Nobel syjlygy 1942 1945 1957 1960 1982 Қoltanbasy AҚSh Ұlttyk gylym akademiyasynyn mүshesi 1940 ӨmirbayanyRabi Lemkovshinadagy Rymanov kalasynda kejin Avstro Vengriya imperiyasynda zhәne kazir Polshanyn Podkarpake voevodtylygynda evrej otbasynda dүniege kelgen Ol dүniege kelgennen kejin bir zhyldan kejin Rabidin ata anasy onymen birge Amerika Қurama Shtattaryna konys audardy Rabi 1919 zhyly Kornell universitetinde himiya bakalavry dәrezhesin aldy Ol Kolumbiya universitetinde AҚSh okuyn zhalgastyrdy zhәne 1927 zhyly sonda doktorlyk dәrezhesin aldy Osydan kejin ol Nils Bor Verner Gejzenberg Volfgang Pauli zhәne Otto Shtern siyakty әjgili fiziktermen birge Europada eki zhyl zhumys isteuge mүmkindik beretin stipendiya aldy Osydan kejin ol Kolumbiya universitetine oralyp omirinin sonyna dejin sonda boldy 1930 zhyly Rabi atom yadrosyndagy protondardy bajlanystyratyn kүshterdin tabigaty turaly zertteuler zhүrgizdi Shamasy bul zertteuler molekulalyk sәulelerde magnittik rezonansty anyktau әdisin zhasauga әkeldi ol үshin fizika bojynsha Nobel syjlygy berildi 1940 zhyly Rabige Kolumbiya universitetinen shygyp radardy damytu zhobasynda MIT radiaciyalyk zerthanasynyn direktorynyn orynbasary bolyp zhumys isteuge ruksat etildi Ol sondaj ak Los Alamos zerthanasyna kedergisiz kelip kete alatyn vizittik kenesshi retinde zhumys isteuge ykylaspen kelisti zhәne ol kupiyalyk katan rezhiminen az gana erekshelikterdin biri boldy General Lesli Grouvs Triniti synagy zhүrgizilip zhatkan kүnderi Rabidi Los Alamostan alys ustauga erekshe kүsh saldy Bul kazhet boldy ojtkeni Rabi Oppengejmerdin studenti bolatyn zhәne onymen dostyk zhәne syjlastyk karym katynasta boldy sondyktan Oppengejmerge Rabiden kupiyalardy saktauda biraz kiyndyktarga tap boldy Sogystan kejin Rabi lazer men atom sagatyn ojlap tabuga үles koskan zertteu zhumysyn zhalgastyrdy Ol sonymen katar Brukhaven ulttyk zerthanasynyn zhәne CERN ujymynyn negizin kalaushy mүshesi boldy Rabi Kolumbiya universitetinin fizika fakultetin 1945 ten 1949 zhylga dejin baskardy ol kezde eki Nobel syjlygynyn laureaty Rabi zhәne Enriko Fermi sondaj ak 11 bolashak laureat zhumys istedi olardyn arasynda fakultettin zheti mүshesi Polikarp Kush Uillis Lamb Mariya Geppert Majer Dzhejms Rejnuoter Norman Ramzej Charlz Tauns zhәne Hideki Yukava zertteushi galym Oge Bor shakyrylgan professor Hans Bete aspirant Leon Lederman zhәne student Leon Kuper boldy Isidor Rabidin tikelej gylymi zhetekshiligimen үsh bolashak Nobel syjlygynyn laureattary Dzhulian Shvinger Norman Ramsaj zhәne Martin Perl oz dәrezhelerin aldy 1964 zhyly Kolumbiya universitetinde universitet professory atagy tagajyndalgan kezde Rabi ony birinshi bolyp aldy Rabi 1967 zhyly zejnetke shykty birak 1988 zhyly kajtys bolganga dejin zejnetker professor zhәne arnajy okytushy retinde fakultette kyzmetin zhalgastyrdy Rabidin әjgili sozi Eduard Tellersiz әlem zhaksy oryn bolar edi Әkesi David Rabi Anasy Yanet Tejg Әjeli Helen Nyumark 1926 zhyly үjlengen eki kyzy Sondaj ak karanyzAtomdyk sagat Yadrolyk magnittik rezonansDerekkozderSiltemelerNobel komitetinin sajtynan akparat agyl Rabidin omirbayany Muragattalgan 16 mamyrdyn 2008 zhyly Wayback Machine degi 2008 zhylgy 16 mamyrdagy muragattyk koshirme agyl