Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Осмий (лат. Osmium; Os) — элементтердің периодтық жүйесінің VІІІ тобындағы хим. элемент, ат. н. 76, ат. м. 190,2, платина металдарына жатады. Жеті изотопы бар.
| |||||||||||||||
| Жай заттың сыртқы бейнесі | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| күміс, көк түсті металл  Осмий кристалы | |||||||||||||||
| Атом қасиеті | |||||||||||||||
| Атауы, символ, нөмірі | Осмий, 76 | ||||||||||||||
| Топ типі | |||||||||||||||
| Топ, период, блок | 8, 6, d | ||||||||||||||
| Атомдық масса () | |||||||||||||||
| Электрондық конфигурация | [Xe] 4f14 5d6 6s2 | ||||||||||||||
| Қабықшалар бойынша электрондар | 2, 8, 18, 32, 14, 2 | ||||||||||||||
| Атом радиусы | 135 | ||||||||||||||
| Химиялық қасиеттері | |||||||||||||||
| 144±4 | |||||||||||||||
| (+6e) 69 (+4e) 88 | |||||||||||||||
| 2,2 (Полинг шкаласы) | |||||||||||||||
| +0,850 | |||||||||||||||
| Тотығу дәрежелері | −4, −2, −1, 0, +1, +2, +3, +4, +5, +6, +7, +8 | ||||||||||||||
| Жай заттың термодинамикалық қасиеттері | |||||||||||||||
| Термодинамикалық фаза | |||||||||||||||
| Тығыздық () | 22,587/22,61 г/см³ | ||||||||||||||
| Балқу температурасы | |||||||||||||||
| Қайнау температурасы | |||||||||||||||
| 31,7 кДж/моль | |||||||||||||||
| Булану жылуы | 738 кДж/моль | ||||||||||||||
| 24,7 Дж/(K·моль) | |||||||||||||||
| Молярлық көлем | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Жай заттың кристаллдық торы | |||||||||||||||
| алтыбұрышты | |||||||||||||||
| a = 2,734 c = 4,317Å | |||||||||||||||
| c/a қатынас | 1,579 | ||||||||||||||
| Басқа да қасиеттері | |||||||||||||||
| (300 K) (87,6) Вт/(м·К) | |||||||||||||||
| 222 ГПа | |||||||||||||||
| Пуассон коэффициенті | 0.25 | ||||||||||||||
| Моос қаттылығы | 7.0 | ||||||||||||||
| 300 | |||||||||||||||
| 293 | |||||||||||||||
| 7440-04-2 | |||||||||||||||
Тарихы
Осмийді 1803 жылы ағылшын химигі Смитсон Теннант Уильям Х.Волластонмен бірлесіп аква-регияда платина ерігеннен кейін қалған шөгіндіден ашты.
Осыған ұқсас зерттеулерді француз химиктері Колле-Дескоти, Антуан де Фуркруа және Вокелен жүргізді, олар да платина кенінің ерімейтін қалдығында белгісіз элемент бар деген қорытындыға келді. Гипотетикалық элемент птен (грекше πτηνός - қанатты) деп аталды, бірақ Теннант тәжірибелері оның екі элементтің - иридий мен осмийдің қоспасы екенін көрсетті.
Жаңа элементтердің ашылуы Теннанттың 1804 жылы 21 маусымда Лондон корольдік қоғамына жазған хатында құжатталған.
| Осмийдің тотығу күйі | |
|---|---|
| −2 | Na2[Os(CO)4] |
| −1 | Na2[Os4(CO)13] |
| 0 | Os3(CO)12 |
| +1 | OsI |
| +2 | OsI2 |
| +3 | OsBr3 |
| +4 | OsO2, OsCl4 |
| +5 | OsF5 |
| +6 | OsF6 |
| +7 | OsOF5 |
| +8 | OsO4, Os(NCH3)4 |
- Дереккөз қатесі: Жарамсыз
<ref>тегі; no text was provided for refs namedDensest - Osmium: physical properties (ағыл.). WebElements. Тексерілді, 17 тамыз 2013.
- Osmium: crystal structure (ағыл.). WebElements. Тексерілді, 17 тамыз 2013.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Osmij lat Osmium Os elementterdin periodtyk zhүjesinin VIII tobyndagy him element at n 76 at m 190 2 platina metaldaryna zhatady Zheti izotopy bar 76 Renij Osmij IridijRu Os Hs Periodicheskaya sistema elementov76 OsZhaj zattyn syrtky bejnesikүmis kok tүsti metall Osmij kristalyAtom kasietiAtauy simvol nomiriOsmij 76Top tipiAuyr metaldarTop period blok8 6 dAtomdyk massa 190 23 3 m a b g mol Elektrondyk konfiguraciya Xe 4f14 5d6 6s2Қabykshalar bojynsha elektrondar2 8 18 32 14 2Atom radiusy135Himiyalyk kasietteri144 4 6e 69 4e 882 2 Poling shkalasy 0 850Totygu dәrezheleri 4 2 1 0 1 2 3 4 5 6 7 81 shi 840 kDzh mol eV 2 shi 1600 kDzh mol eV Zhaj zattyn termodinamikalyk kasietteriTermodinamikalyk fazaҚatty deneTygyzdyk 22 587 22 61 g sm Balku temperaturasy3306 K 3033 C KҚajnau temperaturasy5285 K 5012 C K31 7 kDzh molBulanu zhyluy738 kDzh mol24 7 Dzh K mol Molyarlyk kolem8 43 sm molkysymy P Pa 1 10 100 1000 10 000 100 000T K 3160 3423 3751 4148 4638 5256Zhaj zattyn kristalldyk toryaltyburyshtya 2 734 c 4 317Ac a katynas1 579Baska da kasietteri 300 K 87 6 Vt m K 222 GPaPuasson koefficienti0 25Moos kattylygy7 03002937440 04 2Osmij OsTarihyOsmijdi 1803 zhyly agylshyn himigi Smitson Tennant Uilyam H Vollastonmen birlesip akva regiyada platina erigennen kejin kalgan shogindiden ashty Osygan uksas zertteulerdi francuz himikteri Kolle Deskoti Antuan de Furkrua zhәne Vokelen zhүrgizdi olar da platina keninin erimejtin kaldygynda belgisiz element bar degen korytyndyga keldi Gipotetikalyk element pten grekshe pthnos kanatty dep ataldy birak Tennant tәzhiribeleri onyn eki elementtin iridij men osmijdin kospasy ekenin korsetti Zhana elementterdin ashyluy Tennanttyn 1804 zhyly 21 mausymda London koroldik kogamyna zhazgan hatynda kuzhattalgan Osmijdin totygu kүji 2 Na2 Os CO 4 1 Na2 Os4 CO 13 0 Os3 CO 12 1 OsI 2 OsI2 3 OsBr3 4 OsO2 OsCl4 5 OsF5 6 OsF6 7 OsOF5 8 OsO4 Os NCH3 4 Derekkoz katesi Zharamsyz lt ref gt tegi no text was provided for refs named Densest Osmium physical properties agyl WebElements Tekserildi 17 tamyz 2013 Osmium crystal structure agyl WebElements Tekserildi 17 tamyz 2013