Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Иридий (лат. Іrіdіum; Іr) — элементтердің периодтық жүйесінің VІІІ тобындағы элемент, платиналық металдар қатарына жатады, ат. н. 77; ат. м. 192,22; тығызд. 22,65 г/см3; балқу t 2447°С; қайнау t 4380°С. Ақ күміс түсті ауыр металл.
| |||||||||||||||
| Жай заттың сыртқы бейнесі | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Қатты, баяу балқитын, күміс-ақ металл  | |||||||||||||||
| Атом қасиеті | |||||||||||||||
| Атауы, символ, нөмірі | Иридий, 77 | ||||||||||||||
| Топ типі | |||||||||||||||
| Топ, период, блок | 9, 6, d | ||||||||||||||
| Атомдық масса () | |||||||||||||||
| Электрондық конфигурация | [Xe] 4f14 5d7 6s2 | ||||||||||||||
| Қабықшалар бойынша электрондар | 2, 8, 18, 32, 15, 2 | ||||||||||||||
| Атом радиусы | 136 | ||||||||||||||
| Химиялық қасиеттері | |||||||||||||||
| 141±6 | |||||||||||||||
| (+4e) 68 | |||||||||||||||
| 2,20 (Полинг шкаласы) | |||||||||||||||
| Ir←Ir3+ 1,00 В | |||||||||||||||
| Тотығу дәрежелері | −3, −1, 0, +1, +2, +3, +4, +5, +6, +7, +8, +9 | ||||||||||||||
| Жай заттың термодинамикалық қасиеттері | |||||||||||||||
| Термодинамикалық фаза | |||||||||||||||
| Тығыздық () | 22,65/22,56±0,01 г/см³ | ||||||||||||||
| Балқу температурасы | 2739 K (2466 °C, 4471 °F) | ||||||||||||||
| Қайнау температурасы | 4701 K (4428 °C, 8002 °F) | ||||||||||||||
| 26,0 кДж/моль | |||||||||||||||
| Булану жылуы | 610 кДж/моль | ||||||||||||||
| 25,1 Дж/(K·моль) | |||||||||||||||
| Молярлық көлем | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Жай заттың кристаллдық торы | |||||||||||||||
| текше бетке бағытталған | |||||||||||||||
| 3,840 Å | |||||||||||||||
| 440,00 K | |||||||||||||||
| Басқа да қасиеттері | |||||||||||||||
| (300 K) 147 Вт/(м·К) | |||||||||||||||
| 528 ГПа | |||||||||||||||
| 210 ГПа | |||||||||||||||
| Пуассон коэффициенті | 0.26 | ||||||||||||||
| Моос қаттылығы | 6.5 | ||||||||||||||
| 1760–2200 | |||||||||||||||
| 1670 | |||||||||||||||
| 7439-88-5 | |||||||||||||||
Табиғатта кездесуі
Жер қыртысындағы иридийдің мөлшері шамалы (салмағы бойынша 10-7%). Ол алтын мен платинадан әлдеқайда сирек кездеседі. Ол осмий, родий, рений және рутениймен бірге кездеседі. Ол ең аз таралған элементтерге жатады.
Иридий метеориттерде салыстырмалы түрде жиі кездеседі. Жер бетіндегі металдың нақты мөлшері әлдеқайда жоғары болуы мүмкін: оның жоғары тығыздығы мен темірге жоғары жақындығы (сидерофильділігі) иридийдің Жердің тереңдігіне, планетаның ядросына, оның пайда болуы кезінде ығысуына әкелуі мүмкін. протопланеталық диск. Күн фотосферасында иридийдің аз мөлшері табылды.
Иридий невянскит, сисерцкит және авросмирид сияқты минералдарда кездеседі.
- Дереккөз қатесі: Жарамсыз
<ref>тегі; no text was provided for refs namedWebElements
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Iridij lat Iridium Ir elementterdin periodtyk zhүjesinin VIII tobyndagy element platinalyk metaldar kataryna zhatady at n 77 at m 192 22 tygyzd 22 65 g sm3 balku t 2447 S kajnau t 4380 S Ak kүmis tүsti auyr metall 77 Osmij Iridij PlatinaRh Ir Mt Periodicheskaya sistema elementov77 IrZhaj zattyn syrtky bejnesiҚatty bayau balkityn kүmis ak metallAtom kasietiAtauy simvol nomiriIridij 77Top tipiAuyr metaldarTop period blok9 6 dAtomdyk massa 192 217 2 m a b g mol Elektrondyk konfiguraciya Xe 4f14 5d7 6s2Қabykshalar bojynsha elektrondar2 8 18 32 15 2Atom radiusy136Himiyalyk kasietteri141 6 4e 682 20 Poling shkalasy Ir Ir3 1 00 VTotygu dәrezheleri 3 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 91 shi 880 kDzh mol eV 2 shi 1600 kDzh mol eV Zhaj zattyn termodinamikalyk kasietteriTermodinamikalyk fazaҚatty deneTygyzdyk 22 65 22 56 0 01 g sm Balku temperaturasy2739 K 2466 C 4471 F Қajnau temperaturasy4701 K 4428 C 8002 F 26 0 kDzh molBulanu zhyluy610 kDzh mol25 1 Dzh K mol Molyarlyk kolem8 54 sm molkysymy P Pa 1 10 100 1000 10 000 100 000T K 2713 2957 3252 3614 4069 4659Zhaj zattyn kristalldyk torytekshe betke bagyttalgan3 840 A440 00 KBaska da kasietteri 300 K 147 Vt m K 528 GPa210 GPaPuasson koefficienti0 26Moos kattylygy6 51760 220016707439 88 5Iridij IrTabigatta kezdesuiZher kyrtysyndagy iridijdin molsheri shamaly salmagy bojynsha 10 7 Ol altyn men platinadan әldekajda sirek kezdesedi Ol osmij rodij renij zhәne rutenijmen birge kezdesedi Ol en az taralgan elementterge zhatady Iridij meteoritterde salystyrmaly tүrde zhii kezdesedi Zher betindegi metaldyn nakty molsheri әldekajda zhogary boluy mүmkin onyn zhogary tygyzdygy men temirge zhogary zhakyndygy siderofildiligi iridijdin Zherdin terendigine planetanyn yadrosyna onyn pajda boluy kezinde ygysuyna әkelui mүmkin protoplanetalyk disk Kүn fotosferasynda iridijdin az molsheri tabyldy Iridij nevyanskit siserckit zhәne avrosmirid siyakty mineraldarda kezdesedi Derekkoz katesi Zharamsyz lt ref gt tegi no text was provided for refs named WebElements