Өсімдік жамылғысы - өзеннің су режімінің қалыптасуындағы орманның рөлі. Ол мөлшеріне, таралуына, оның булануға кеткен шығынына, қардың жиналуына, судың жер (топырақ) қабатына сіңуге шығындануына, жер асты суларының жиналуына және су ағысының жылдамдығына әсер етеді. Өзен алабындағы орман-тоғайдың мөлшерлік көрсеткіші ретінде алаптың алынады, ол алаптағы орман-тоғай алып жаткан ауданның алаптың жалпы ауданның қатынасына тең. Ол процентпен немесе бірліктік бөлшегі түрінде келіріледі. Алаптағы көл, батпақ, және мұздықтардың көрсеткіштері қолда бар бақылау деректеріне сәйкес немесе арнайы зерттеулердің негізінде есепке алынады. Өзендердің режіміне және алаптың физикалық, географиялық жағдайына адамдардың шаруашылық әрекеттері (алаптағы жер жырту, орман отырғызу, бөгендер мен әуіттер салу, суды суғаруға пайдалану, су көздерін ластау және т.б.) елеулі әсер етеді.
Карталардағы бейнеленуі
Өсімдік жамылғысының карталардағы бейнеленуі — өсімдік жамылғысы табиғи өсімдіктерден (ормандар, бұталар, шалғындар және т.б.) және әдейі өсірілген өсімдіктерден (бақтар, плантациялар, бақшалар және т.б.) түзіледі. Өсімдік жамылғысының картадағы бейнеленуі картографиялық мазмұндаудың жалпы заңына бағынады: картаның масштабы кішірейген сайын өсімдік жамылғысы сұлбаларын егжей-тегжейлеу де азаяды, өсімдіктер түрлерінің көрсетілуі кемиді, ал ұсақ масштабты карталардың көбінде өсімдік жамылғысы бейнелері көрсетілмейді. Картаның масштабында білдірілетін өсімдік жамылғысы аймақтары аялық бояулар, торлар және штрихтық шартты белгілер арқылы, ал карта масштабында білдірілмейтіндері масштабтан тыс шартты белгілер арқылы бейнеленеді. Топографиялық карталарда өсімдік жамылғысының кейбір түрлеріне сандық және сапалық сипаттамалар: ормандағы ағаштардың биіктігі, жуандығы, түрлері, бұталардың биіктіктері және т.б. қоса беріледі. Өсімдік жамылғысы геоботаникалық карталарда неғұрлым егжей-тегжейлі бейнеленеді.
Дереккөздер
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – Алматы, «Мектеп» баспасы, 2002 жыл.
- Қазақ тілі термиңдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Өsimdik zhamylgysy ozennin su rezhiminin kalyptasuyndagy ormannyn roli Ol molsherine taraluyna onyn bulanuga ketken shygynyna kardyn zhinaluyna sudyn zher topyrak kabatyna sinuge shygyndanuyna zher asty sularynyn zhinaluyna zhәne su agysynyn zhyldamdygyna әser etedi Өzen alabyndagy orman togajdyn molsherlik korsetkishi retinde alaptyn alynady ol alaptagy orman togaj alyp zhatkan audannyn alaptyn zhalpy audannyn katynasyna ten Ol procentpen nemese birliktik bolshegi tүrinde keliriledi Alaptagy kol batpak zhәne muzdyktardyn korsetkishteri kolda bar bakylau derekterine sәjkes nemese arnajy zertteulerdin negizinde esepke alynady Өzenderdin rezhimine zhәne alaptyn fizikalyk geografiyalyk zhagdajyna adamdardyn sharuashylyk әreketteri alaptagy zher zhyrtu orman otyrgyzu bogender men әuitter salu sudy sugaruga pajdalanu su kozderin lastau zhәne t b eleuli әser etedi Kartalardagy bejnelenuiӨsimdik zhamylgysynyn kartalardagy bejnelenui osimdik zhamylgysy tabigi osimdikterden ormandar butalar shalgyndar zhәne t b zhәne әdeji osirilgen osimdikterden baktar plantaciyalar bakshalar zhәne t b tүziledi Өsimdik zhamylgysynyn kartadagy bejnelenui kartografiyalyk mazmundaudyn zhalpy zanyna bagynady kartanyn masshtaby kishirejgen sajyn osimdik zhamylgysy sulbalaryn egzhej tegzhejleu de azayady osimdikter tүrlerinin korsetilui kemidi al usak masshtabty kartalardyn kobinde osimdik zhamylgysy bejneleri korsetilmejdi Kartanyn masshtabynda bildiriletin osimdik zhamylgysy ajmaktary ayalyk boyaular torlar zhәne shtrihtyk shartty belgiler arkyly al karta masshtabynda bildirilmejtinderi masshtabtan tys shartty belgiler arkyly bejnelenedi Topografiyalyk kartalarda osimdik zhamylgysynyn kejbir tүrlerine sandyk zhәne sapalyk sipattamalar ormandagy agashtardyn biiktigi zhuandygy tүrleri butalardyn biiktikteri zhәne t b kosa beriledi Өsimdik zhamylgysy geobotanikalyk kartalarda negurlym egzhej tegzhejli bejnelenedi DerekkozderҚazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Su sharushylygy Almaty Mektep baspasy 2002 zhyl Қazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Geografiya zhәne geodeziya Almaty Mektep baspasy 2007 264 bet ISBN 9965 36 367 6Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet