Үрия (Ұлбосын) Әлтікқызы Тұрдықұлова (6 тамыз, 1911, қазіргі Шымкент облысы Сарыағаш қаласы - 1991, Алматы) - әнші, ұлттық опера өнерінің негізін салушылардың бірі, Қазақстанның халық әртісі (1939).
Үрия Әлтікқызы Тұрдықұлова | |||
Туған кездегі есімі | Ұлбосын | ||
---|---|---|---|
Туған күні | |||
Туған жері | Сарыағаш, қазіргі Түркістан облысы | ||
Қайтыс болған күні | |||
Қайтыс болған жері | |||
Мемлекет | |||
Мамандықтары | әнші | ||
Марапаттары | |
1920 ж. Ташкенттегі халық ағарту институтында оқыған. 1927 ж. Мәскеу қаласында өткен этнографиялық концертке қатысты. Сол жылы Мәскеу консерваториясының ән бөлімінде (Мальчуктің класында) оқыды. 1930 ж. қазіргі Қазақ академия драма театрына шақырылады. Мұнда Н.В. Гогольдің "Үйлену" комедиясындағы Фекла Ивановна рөлін орындады.
1933 ж. қазіргі Қазақ академия опера және балет театрына ауысты. Қазақ, шет ел композиторларының операларында Теңге (И.В. Коңыктың "Айман-Шолпан" музыкалық драмасында), Ана, Дүрия, Қаламқас, Ақжүніс (Е.Г. Брусиловскийдің"Қыз Жібек", "Жалбыр " және "Ер Тарғын") Күтуші әйел(П. И. Чайковскийдің "Евгений Онегин"), Кармен (Ж.Бизенің осы аттас операсында) секілді сан қырлы толыққанды музыкалық образдар жасады. Үрия эстрадалық әнші ретінде қазақтың халық әндерін кеңінен насихаттады; өзбек, түркімен, татар, орыс, украин әндерін де орындады. 2-дүниежүзілік соғыс жылдары (1942 - 1943) Украин майданындағы жауынгерлерге концерттер берді. "Құрмет Белгісі " орденімен марапатталған.
Дереккөздер
- «Қазақ мемлекеттік музыкалық театры мен Қазақ музыкалық филармониясының қызметкерлерін марапаттау туралы» КСРО Жоғарғы Кеңесі төралқасының 1936 жылғы 26 мамырдағы Жарлығы.
- Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Үriya Ұlbosyn Әltikkyzy Turdykulova 6 tamyz 1911 kazirgi Shymkent oblysy Saryagash kalasy 1991 Almaty әnshi ulttyk opera onerinin negizin salushylardyn biri Қazakstannyn halyk әrtisi 1939 Үriya Әltikkyzy TurdykulovaTugan kezdegi esimiҰlbosynTugan kүni6 tamyz 1911 1911 08 06 Tugan zheriSaryagash kazirgi Tүrkistan oblysyҚajtys bolgan kүni1991 1991 Қajtys bolgan zheriAlmaty Memleket KSRO Қazak KSRMamandyktaryәnshiMarapattary 1920 zh Tashkenttegi halyk agartu institutynda okygan 1927 zh Mәskeu kalasynda otken etnografiyalyk koncertke katysty Sol zhyly Mәskeu konservatoriyasynyn әn boliminde Malchuktin klasynda okydy 1930 zh kazirgi Қazak akademiya drama teatryna shakyrylady Munda N V Gogoldin Үjlenu komediyasyndagy Fekla Ivanovna rolin oryndady 1933 zh kazirgi Қazak akademiya opera zhәne balet teatryna auysty Қazak shet el kompozitorlarynyn operalarynda Tenge I V Konyktyn Ajman Sholpan muzykalyk dramasynda Ana Dүriya Қalamkas Akzhүnis E G Brusilovskijdin Қyz Zhibek Zhalbyr zhәne Er Targyn Kүtushi әjel P I Chajkovskijdin Evgenij Onegin Karmen Zh Bizenin osy attas operasynda sekildi san kyrly tolykkandy muzykalyk obrazdar zhasady Үriya estradalyk әnshi retinde kazaktyn halyk әnderin keninen nasihattady ozbek tүrkimen tatar orys ukrain әnderin de oryndady 2 dүniezhүzilik sogys zhyldary 1942 1943 Ukrain majdanyndagy zhauyngerlerge koncertter berdi Қurmet Belgisi ordenimen marapattalgan Derekkozder Қazak memlekettik muzykalyk teatry men Қazak muzykalyk filarmoniyasynyn kyzmetkerlerin marapattau turaly KSRO Zhogargy Kenesi toralkasynyn 1936 zhylgy 26 mamyrdagy Zharlygy Қazak mәdenieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2005 ISBN 9965 26 095 8 Osy makala kazak mәdenieti turaly bastama bolyp tabylady Buny tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektesuinizdi surajmyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet