Қасым Қайсенов (23 сәуір 1918, Шығыс Қазақстан облысы, Ұлан ауданы, Асубұлақ ауылы — 30 желтоқсан 2006, Алматы) — Қазақстанның Халық қаһарманы (1995), Халықаралық Фадеев атындағы сыйлықтың лауреаты, көрнекті жазушы, Ұлы Отан соғысының ержүрек батыры, әйгілі партизан, көзі тірісінде аты аңызға айналған халқымыздың қайталанбас біртуар даңқты перзенті.
Қасым Қайсенов | ||
Туған күні | ||
---|---|---|
Туған жері | Шығыс Қазақстан облысы, Ұлан ауданы, Асубұлақ ауылы | |
Қайтыс болған күні | 30 желтоқсан 2006 (88 жас) | |
Қайтыс болған жері | ||
Мемлекет | ||
Марапаттары | |
Өмірбаяны
Найман тайпасының Қаракерей руының Құйымшақ бөлімінің Малай бұтағынан шыққан.
- 1934 жылы мектеп бітіргеннен кейін Өскемен қаласындағы саяси-ағарту техникумына түсіп, 1938 жылы оны бітірген.
- Павлодар облыстық оқу бөлімінің саяси-ағарту жөніндегі нұсқаушысы болып қызмет атқарып жүргенде әскер қатарына шақырылып, әскери-барлау мектебіне жіберіледі.
- 1941 жылы қараша айында осы мектепті бітірген бойда, Оңтүстік-Батыс майданының штабына жөнелтіліп, сол жерден арнайы тапсырма алып, Украинаның басқыншылар қолында қалған жерінде партизан отрядын құру үшін жау тылына түсіріледі. Ол жерде Қайсенов Чапаев атындағы партизан құрамасының үшінші отрядын басқарады. Одан кейінгі кездерде, 1944 жылдың аяғына дейін Молдавия, Чехословакия, Румыния жеріндегі партизан қозғалыстарына қатысады.
- Отряд командирі болып жүріп, жау тылында жүздеген жорықты басынан өткереді. Соғыс аяқталған соң Отаны Қазақстанға оралып, Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің Президиумы аппаратында жауапты қызметте болады.
- Жамбыл облысының Жуалы, Свердлов аудандарында атқару комитеттері төрағаларының орынбасары ретінде соғыстан кейінгі ауыл шаруашылығын қалпына келтіру науқанына белсене араласады.
- 1951-1954 жылдары Қазақстан Компартиясы Орталық комитеті жанындағы екі жылдық партия мектебінің аудармашылар бөлімінде оқиды.
- 1953-1972 жылдар аралығында «Жазушы» баспасы директорының орынбасары, Қазақстан жазушылар одағы көркем әдебиетті насихаттау бюросы директоры, «Қайнар» баспасы директорының орынбасары болып қызмет істейді.
Шығармашылығы
Қайсенов Ұлы Отан соғысының қиын-қыстау кезеңін, жауынгерлердің жанқиярлық ерлігін шынайы суреттеген, оқушы жұртшылыққа кеңінен мәлім көптеген шығармалардың авторы.
- 1954 жылы орыс тілінде «Жас партизандар» атты алғашқы кітабы жарық көрді. Одан кейінгі кездерде
- «Илько Витряк»
- «Переяслав партизандары»
- «Ажал аузынан»
- «Жау тылындағы бала»
- «Днепрде»
- «Жау тылында»
- «Партизан соқпақтары», тағы басқа әңгіме, очерк, повесть жинақтары оқырман қолына тиді.
Бұл шығармалары орыс, украин, басқа да көптеген тілдерге аударылған. Кейінгі кездері
- «Елімнің ертеңіне сенемін»
- «Естеліктер мен жазбалар», тағы да басқа кітаптары жарық көрді.
Марапаттары
- «Богдан Хмельницкий»
- «Отан соғысы»
- «Чехословакия партизаны»
- Украинаның «За заслуга» ордендерімен
- Кеңестер Одағының көптеген орден, медальдарымен марапатталған.
- Қазақстан Жазушылар одағының Бауыржан Момышұлы атындағы әдеби сыйлығының лауреаты.
- Қазақстанның халық қаһарманы.
Дереккөздер
- Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6
- “Балалар Энциклопедиясы”, V-том
Бұл — тұлға туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қasym Қajsenov 23 sәuir 1918 Shygys Қazakstan oblysy Ұlan audany Asubulak auyly 30 zheltoksan 2006 Almaty Қazakstannyn Halyk kaһarmany 1995 Halykaralyk Fadeev atyndagy syjlyktyn laureaty kornekti zhazushy Ұly Otan sogysynyn erzhүrek batyry әjgili partizan kozi tirisinde aty anyzga ajnalgan halkymyzdyn kajtalanbas birtuar dankty perzenti Қasym ҚajsenovTugan kүni23 sәuir 1918 1918 04 23 Tugan zheriShygys Қazakstan oblysy Ұlan audany Asubulak auylyҚajtys bolgan kүni30 zheltoksan 2006 2006 12 30 88 zhas Қajtys bolgan zheriAlmatyMemleket ҚazakstanMarapattaryHalyk kaһarmanyӨmirbayanyNajman tajpasynyn Қarakerej ruynyn Қujymshak boliminin Malaj butagynan shykkan 1934 zhyly mektep bitirgennen kejin Өskemen kalasyndagy sayasi agartu tehnikumyna tүsip 1938 zhyly ony bitirgen Pavlodar oblystyk oku boliminin sayasi agartu zhonindegi nuskaushysy bolyp kyzmet atkaryp zhүrgende әsker kataryna shakyrylyp әskeri barlau mektebine zhiberiledi 1941 zhyly karasha ajynda osy mektepti bitirgen bojda Ontүstik Batys majdanynyn shtabyna zhoneltilip sol zherden arnajy tapsyrma alyp Ukrainanyn baskynshylar kolynda kalgan zherinde partizan otryadyn kuru үshin zhau tylyna tүsiriledi Ol zherde Қajsenov Chapaev atyndagy partizan kuramasynyn үshinshi otryadyn baskarady Odan kejingi kezderde 1944 zhyldyn ayagyna dejin Moldaviya Chehoslovakiya Rumyniya zherindegi partizan kozgalystaryna katysady Otryad komandiri bolyp zhүrip zhau tylynda zhүzdegen zhorykty basynan otkeredi Sogys ayaktalgan son Otany Қazakstanga oralyp Қazak KSR Zhogargy Kenesinin Prezidiumy apparatynda zhauapty kyzmette bolady Zhambyl oblysynyn Zhualy Sverdlov audandarynda atkaru komitetteri toragalarynyn orynbasary retinde sogystan kejingi auyl sharuashylygyn kalpyna keltiru naukanyna belsene aralasady 1951 1954 zhyldary Қazakstan Kompartiyasy Ortalyk komiteti zhanyndagy eki zhyldyk partiya mektebinin audarmashylar boliminde okidy 1953 1972 zhyldar aralygynda Zhazushy baspasy direktorynyn orynbasary Қazakstan zhazushylar odagy korkem әdebietti nasihattau byurosy direktory Қajnar baspasy direktorynyn orynbasary bolyp kyzmet istejdi ShygarmashylygyҚajsenov Ұly Otan sogysynyn kiyn kystau kezenin zhauyngerlerdin zhankiyarlyk erligin shynajy surettegen okushy zhurtshylykka keninen mәlim koptegen shygarmalardyn avtory 1954 zhyly orys tilinde Zhas partizandar atty algashky kitaby zharyk kordi Odan kejingi kezderde Ilko Vitryak Pereyaslav partizandary Azhal auzynan Zhau tylyndagy bala Dneprde Zhau tylynda Partizan sokpaktary tagy baska әngime ocherk povest zhinaktary okyrman kolyna tidi Bul shygarmalary orys ukrain baska da koptegen tilderge audarylgan Kejingi kezderi Elimnin ertenine senemin Estelikter men zhazbalar tagy da baska kitaptary zharyk kordi Marapattary Bogdan Hmelnickij Otan sogysy Chehoslovakiya partizany Ukrainanyn Za zasluga ordenderimen Kenester Odagynyn koptegen orden medaldarymen marapattalgan Қazakstan Zhazushylar odagynyn Bauyrzhan Momyshuly atyndagy әdebi syjlygynyn laureaty Қazakstannyn halyk kaһarmany DerekkozderҚazak әdebieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2010 zhyl ISBN 9965 26 096 6 Balalar Enciklopediyasy V tom Bul tulga turaly makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi auystyru kazhet