Экзогендік кендер – Жер бетіндегі литосфераның беткі қабаттарындағы, гидросферадағы процестер нәтижесінде түзілетін пайдалы қазбалар. Экзогендік кендер пайда болу ерекшеліктеріне қарай шөгінді кендер, жанғыш пайдалы қазбалар, үгілу қыртысының кендері және қорымдық кендер болып 4-ке бөлінеді. Өндірістік мәні зор қазба байлықтардың көпшілігі негізінен Экзогендік кендерде түзіледі. Бұларға үгілу қыртысы, платформалық және шөгінділермен байланысты келген боксит, темір, марганец, әктас, көмір, мұнай, газ, т.б. жатады. Экзогендік кендердің қоры мол, жер бетіне таяу жататындықтан, негізінен ашық әдіспен өндіріледі. Қазақстандағы Экзогендік кендерге Қарағанды, Екібастұз көмір, Арқалық, Амангелді боксит, Әйет темір, Қаратаудағы Жаңатас кендері жатады.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ekzogendik kender Zher betindegi litosferanyn betki kabattaryndagy gidrosferadagy procester nәtizhesinde tүziletin pajdaly kazbalar Ekzogendik kender pajda bolu erekshelikterine karaj shogindi kender zhangysh pajdaly kazbalar үgilu kyrtysynyn kenderi zhәne korymdyk kender bolyp 4 ke bolinedi Өndiristik mәni zor kazba bajlyktardyn kopshiligi negizinen Ekzogendik kenderde tүziledi Bularga үgilu kyrtysy platformalyk zhәne shogindilermen bajlanysty kelgen boksit temir marganec әktas komir munaj gaz t b zhatady Ekzogendik kenderdin kory mol zher betine tayau zhatatyndyktan negizinen ashyk әdispen ondiriledi Қazakstandagy Ekzogendik kenderge Қaragandy Ekibastuz komir Arkalyk Amangeldi boksit Әjet temir Қarataudagy Zhanatas kenderi zhatady temir boksit boksit komir komirDerekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 zhyl ISBN 5 89800 123 9 X tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet