Еуропий (лат. Europium; Eu) — периодтық жүйенің ІІІ тобында орналасқан химиялық элемент Лантаноидтарға жатады. Ақшыл сұр түсті металл. Балқу t 826°С, қайнау t 1440°С. Атмосфералық н. 63, атмосфеалық м. 151,96. 1901 жылы Э.Демарсе Еуропий оксиді түрінде ашты.
| |||||||||||||||
Жай заттың сыртқы бейнесі | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
күміс ақ, бозғылт сары реңкпен; бірақ оксидпен түссізденбестен сирек кездеседі | |||||||||||||||
Атом қасиеті | |||||||||||||||
Атауы, символ, нөмірі | Еуропий, 63 | ||||||||||||||
Топ типі | |||||||||||||||
Топ, период, блок | ІІІ, 6, f | ||||||||||||||
Атомдық масса () | |||||||||||||||
Электрондық конфигурация | [Xe] 6s24f7 | ||||||||||||||
Қабықшалар бойынша электрондар | 2, 8, 18, 25, 8, 2 | ||||||||||||||
Атом радиусы | 180 | ||||||||||||||
Химиялық қасиеттері | |||||||||||||||
198±6 | |||||||||||||||
(+3e) 95 (+2e) 109 | |||||||||||||||
1,2 (Полинг шкаласы) | |||||||||||||||
Eu←Eu3+ -1,99 В | |||||||||||||||
Тотығу дәрежелері | 0, +2, +3 | ||||||||||||||
1-ші: 547.1 кДж/моль (эВ) | |||||||||||||||
Жай заттың термодинамикалық қасиеттері | |||||||||||||||
Термодинамикалық фаза | |||||||||||||||
Тығыздық () | 5,243 г/см³ | ||||||||||||||
Балқу температурасы | 1099 К (826 °C) | ||||||||||||||
Қайнау температурасы | 1802 K (1529 °C) | ||||||||||||||
9,21 кДж/моль | |||||||||||||||
Булану жылуы | 176 кДж/моль | ||||||||||||||
27,656 Дж/(K·моль) | |||||||||||||||
Молярлық көлем | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Жай заттың кристаллдық торы | |||||||||||||||
Кубтық көлемдік орталықтанған | |||||||||||||||
4,581 Å | |||||||||||||||
Басқа да қасиеттері | |||||||||||||||
(300 K) 13,9 Вт/(м·К) | |||||||||||||||
18.2 ГПа | |||||||||||||||
7.9 ГПа | |||||||||||||||
Пуассон коэффициенті | 0.152 | ||||||||||||||
165–200 | |||||||||||||||
7440-53-1 |
Еуропийдің екі тұрақты изотопы бар: 151Eu және 153Eu. Жер қыртысындағы Еуропийдің мөлшері 1,2·10-4%. Монацит, лопарит, эвксенит, минералдарының құрамына кіреді. Тотығу дәрежесі +3, кейде +2. Ауада тез тотығады, бөлме температурасында сумен, минералды қышқылдармен әрекеттеседі.
Баяу қыздырса галогендермен реакцияға түседі. Еуропийді Eu2О3-ті вакуумда лантанмен тотықсыздандыру арқылы және EuСl3 балқымасын электролиздеп алады. Еуропий ядролық техникада нейтрондарды сіңіргіш, түрлі түсті теледидар люминофорының активаторы ретінде қолданылады. Еуропийді вакуумда не инертті атмосферада сақтайды.
Табиғатта кездесуі
Еуропий Ресейде, Қазақстанда, АҚШ-та, Аустралияда, Бразилияда, Үндістанда, Скандинавияда жиі кездесетін лантанидтердің құрамына кіреді. Дүние жүзіндегі ең ірі еуропий кені Кенияда орналасқан. Жапонияның айрықша экономикалық аймағындағы Тынық мұхитындағы Минамитори аралының маңындағы сирек жер минералдарының терең теңіз кенішінде айтарлықтай қорлар бар.
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — химия бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Europij lat Europium Eu periodtyk zhүjenin III tobynda ornalaskan himiyalyk element Lantanoidtarga zhatady Akshyl sur tүsti metall Balku t 826 S kajnau t 1440 S Atmosferalyk n 63 atmosfealyk m 151 96 1901 zhyly E Demarse Europij oksidi tүrinde ashty 63 Samarij Evropij GadolinijEu Am Periodicheskaya sistema elementov63 EuZhaj zattyn syrtky bejnesikүmis ak bozgylt sary renkpen birak oksidpen tүssizdenbesten sirek kezdesediAtom kasietiAtauy simvol nomiriEuropij 63Top tipiLantanoidtarTop period blokIII 6 fAtomdyk massa 151 964 1 m a b g mol Elektrondyk konfiguraciya Xe 6s24f7Қabykshalar bojynsha elektrondar2 8 18 25 8 2Atom radiusy180Himiyalyk kasietteri198 6 3e 95 2e 1091 2 Poling shkalasy Eu Eu3 1 99 V Eu Eu2 2 80 VTotygu dәrezheleri0 2 31 shi 547 1 kDzh mol eV 2 shi 1085 kDzh mol eV 3 shi 2404 kDzh mol eV Zhaj zattyn termodinamikalyk kasietteriTermodinamikalyk fazaҚatty deneTygyzdyk 5 243 g sm Balku temperaturasy1099 K 826 C Қajnau temperaturasy1802 K 1529 C 9 21 kDzh molBulanu zhyluy176 kDzh mol27 656 Dzh K mol Molyarlyk kolem28 9 sm molkysymy P Pa 1 10 100 1000 10 000 100 000T K 863 957 1072 1234 1452 1796Zhaj zattyn kristalldyk toryKubtyk kolemdik ortalyktangan4 581 ABaska da kasietteri 300 K 13 9 Vt m K 18 2 GPa7 9 GPaPuasson koefficienti0 152165 2007440 53 1 Europijdin eki turakty izotopy bar 151Eu zhәne 153Eu Zher kyrtysyndagy Europijdin molsheri 1 2 10 4 Monacit loparit evksenit mineraldarynyn kuramyna kiredi Totygu dәrezhesi 3 kejde 2 Auada tez totygady bolme temperaturasynda sumen mineraldy kyshkyldarmen әrekettesedi Bayau kyzdyrsa galogendermen reakciyaga tүsedi Europijdi Eu2O3 ti vakuumda lantanmen totyksyzdandyru arkyly zhәne EuSl3 balkymasyn elektrolizdep alady Europij yadrolyk tehnikada nejtrondardy sinirgish tүrli tүsti teledidar lyuminoforynyn aktivatory retinde koldanylady Europijdi vakuumda ne inertti atmosferada saktajdy Tabigatta kezdesuiEuropij Resejde Қazakstanda AҚSh ta Australiyada Braziliyada Үndistanda Skandinaviyada zhii kezdesetin lantanidterdin kuramyna kiredi Dүnie zhүzindegi en iri europij keni Keniyada ornalaskan Zhaponiyanyn ajryksha ekonomikalyk ajmagyndagy Tynyk muhityndagy Minamitori aralynyn manyndagy sirek zher mineraldarynyn teren teniz kenishinde ajtarlyktaj korlar bar Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul himiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz