Гадолиний

Гадолиний (лат. Gadolinium; Gd) — химиялық элемент, рет нөмірі 64, массалық сандары 143—162 аралығында 20 изотопы белгілі, тотығу дәрежесі +3. Гадолиний жай зат түріңде күмістей ақ түсті металл, болат, титан, магнийді летирлеуде, атомдық реакторлардың реттеуші өзектері үшін аса маңызды материал ретінде қолданылады.

64 Европий ← Гадолиний → Тербий Gd ↓ Cm Периодическая система элементов 64Gd
Жай заттың сыртқы бейнесі
күміс ақ металл
Атом қасиеті
Атауы, символ, нөмірі	Гадолиний, 64
Топ типі	Лантаноидтар
Топ, период, блок	ІІІ, 6, f
Атомдық масса ()	157.25(3) м. а. б. (г/моль)
Электрондық конфигурация	[Xe] 6s^24f^75d^1
Қабықшалар бойынша электрондар	2, 8, 18, 25, 9, 2
Атом радиусы	180
Химиялық қасиеттері
	196±6
	(+3e) 93,8
	1,20 (Полинг шкаласы)
	Gd←Gd^3+ -2,28В
Тотығу дәрежелері	0, +1, +2, +3
	1-ші: 593.4 кДж/моль (эВ) 2-ші: 1170 кДж/моль (эВ) 3-ші: 1990 кДж/моль (эВ)
Жай заттың термодинамикалық қасиеттері
Термодинамикалық фаза	Қатты дене
Тығыздық ()	7,900 г/см³
Балқу температурасы	1586 K
Қайнау температурасы	3539 K
	10,0 кДж/моль
Булану жылуы	398 кДж/моль
	37,1 Дж/(K·моль)
Молярлық көлем	19,9 см³/моль
қысымы 2976 P (Па) 1 10 100 1000 10 000 100 000 T (К) 1836 2028 2267 2573 2976 3535
Жай заттың кристаллдық торы
	Алтыбұрышты
	a=3,636 c=5,783 Å
c/a қатынас	1,590
Басқа да қасиеттері
	(300 K) (10,5) Вт/(м·К)
	α формасы: 54.8. ГПа
	α формасы: 21.8 ГПа
Пуассон коэффициенті	α формасы: 0.259
	510–950
	7440-54-2

Дереккөздер

1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Химия. Н.Нұрахметов, А.Ниязбаева, Р.Рысқалиева, Н.Далабаева. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 336 бет. ISBN 9965-36-416-8