Мақаш Байғалиұлы Тәтімов (30 сәуір 1940, Алматы облысы Талғар - 16 сәуір 2016, Алматы) – демограф-ғалым, педагогика ғылымдарының кандидаты (1970), саясаттану ғылымдарының докторы (1995), профессор (1996), Қазақстанда демография білімнің негізін қалаушы, қоғам қайраткері. Талғар қаласының Құрметті азаматы.
Мақаш Байғалиұлы Тәтімов | |||
Туған күні | |||
---|---|---|---|
Туған жері | |||
Қайтыс болған күні | |||
Қайтыс болған жері | |||
Азаматтығы | |||
Ғылыми аясы | |||
Ғылыми атағы | Саясаттану ғылым академиясының академигі | ||
Марапаттары | |
Өмірбаяны
Арғын тайпасының Қаракесектің Байбөрі руынан шыққан.
Ол Қазақстанда демография білімнің негізін қалаушы, қоғам қайраткері болды. 1970-1993 жылдары Қазақ КСР-і Ғылым Академиясының Философия және құқық иннститутының Ұлтаралық қатынастарды зерттеу орталығында кіші, аға және жетекші ғылыми қызметкер болып істеді. 1992 жылдан Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы Отбасы, әйелдер және демография саясаты жөніндегі кеңестің (1992-1997), Адам құқықтары жөніндегі комиссияның (1992 жылдан) мүшесі, 1997 жылдан бері Орталық Азия университетінің ректоры болды.
Тәтімов — көші-қон саясатын талдап жасаушылардың, шет жұрттағы қазақтардың елге оралуын алғаш ұйымдастырушылардың бірі. «Құрмет» орденімен, көптеген медальдармен марапатталған, Талғар қаласының құрметті азаматы.
- В.И. Ленин атындағы (1966), аспирантурасын (1969) бітірген.
- 1970 – 1993 жылдары Ұлтаралық қатынастарды зерттеу орталығында кіші, аға және жетекші ғылыми қызметкер болып істеді.
- 1931 – 1933 жылдары “голощекиндік геноцидтің”, 1937 – 1938 жылдары , майдандарында қаза тапқан қазақтар шығынын, тоталитаризм үшін “сенімсіз” халықтардың Қазақстанға қоныс аударылуының саяси себептерін ашып көрсету жөніндегі түрлі комиссиялардың жұмысына, сондай-ақ 1986 жылы оқиғаға қатысқан жастарды саяси-құқықтық ақтау үдерісіне қатысты. деректеріне сүйене отырып, тұңғыш рет дүние жүзіндегі жалпы санын жариялады.
- 1990 жылы “Азат” құруға қатысып, оның тең төрағасының бірі болып сайланды.
- 1993 – 1996 жылдары Қазақстан Республикасының Президенті Аппаратында Ақпарат және талдау бөлімінің аға сарапшысы қызметін атқарды. Тәтімов – көші-қон саясатын талдап жасаушылардың, шет жұрттағы қазақтардың елге оралуын алғаш ұйымдастырушылардың бірі.
- 1992 жылдан Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы Отбасы, әйелдер және демография саясат жөніндегі сабағаттық кеңестің (1992 – 1997), Адам құқықтары жөніндегі комиссияның (1992 жылдан) мүшесі.
- 1997 жылдан Орталық Азия университетінің ректоры. “Құрмет” орденімен, көптеген медальдармен марапатталған. 2012 жылғы елбасының жарлығымен "Парасат" орденімен марапатталған.
Дереккөздер
- “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998. ISBN 5-89800-123-9
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Makash Bajgaliuly Tәtimov 30 sәuir 1940 Almaty oblysy Talgar 16 sәuir 2016 Almaty demograf galym pedagogika gylymdarynyn kandidaty 1970 sayasattanu gylymdarynyn doktory 1995 professor 1996 Қazakstanda demografiya bilimnin negizin kalaushy kogam kajratkeri Talgar kalasynyn Қurmetti azamaty Makash Bajgaliuly TәtimovTugan kүni30 sәuir 1940 1940 04 30 Tugan zheriAlmaty oblysy TalgarҚajtys bolgan kүni16 sәuir 2016 2016 04 16 75 zhas Қajtys bolgan zheriAlmatyAzamattygy ҚazakstanҒylymi ayasydemograf pedagog sayasattanuҒylymi atagySayasattanu gylym akademiyasynyn akademigiMarapattaryҚurmet ordeniӨmirbayanyArgyn tajpasynyn Қarakesektin Bajbori ruynan shykkan Ol Қazakstanda demografiya bilimnin negizin kalaushy kogam kajratkeri boldy 1970 1993 zhyldary Қazak KSR i Ғylym Akademiyasynyn Filosofiya zhәne kukyk innstitutynyn Ұltaralyk katynastardy zertteu ortalygynda kishi aga zhәne zhetekshi gylymi kyzmetker bolyp istedi 1992 zhyldan Қazakstan Respublikasynyn Prezidenti zhanyndagy Otbasy әjelder zhәne demografiya sayasaty zhonindegi kenestin 1992 1997 Adam kukyktary zhonindegi komissiyanyn 1992 zhyldan mүshesi 1997 zhyldan beri Ortalyk Aziya universitetinin rektory boldy Tәtimov koshi kon sayasatyn taldap zhasaushylardyn shet zhurttagy kazaktardyn elge oraluyn algash ujymdastyrushylardyn biri Қurmet ordenimen koptegen medaldarmen marapattalgan Talgar kalasynyn kurmetti azamaty V I Lenin atyndagy 1966 aspiranturasyn 1969 bitirgen 1970 1993 zhyldary Ұltaralyk katynastardy zertteu ortalygynda kishi aga zhәne zhetekshi gylymi kyzmetker bolyp istedi 1931 1933 zhyldary goloshekindik genocidtin 1937 1938 zhyldary majdandarynda kaza tapkan kazaktar shygynyn totalitarizm үshin senimsiz halyktardyn Қazakstanga konys audaryluynyn sayasi sebepterin ashyp korsetu zhonindegi tүrli komissiyalardyn zhumysyna sondaj ak 1986 zhyly okigaga katyskan zhastardy sayasi kukyktyk aktau үderisine katysty derekterine sүjene otyryp tungysh ret dүnie zhүzindegi zhalpy sanyn zhariyalady 1990 zhyly Azat kuruga katysyp onyn ten toragasynyn biri bolyp sajlandy 1993 1996 zhyldary Қazakstan Respublikasynyn Prezidenti Apparatynda Akparat zhәne taldau boliminin aga sarapshysy kyzmetin atkardy Tәtimov koshi kon sayasatyn taldap zhasaushylardyn shet zhurttagy kazaktardyn elge oraluyn algash ujymdastyrushylardyn biri 1992 zhyldan Қazakstan Respublikasynyn Prezidenti zhanyndagy Otbasy әjelder zhәne demografiya sayasat zhonindegi sabagattyk kenestin 1992 1997 Adam kukyktary zhonindegi komissiyanyn 1992 zhyldan mүshesi 1997 zhyldan Ortalyk Aziya universitetinin rektory Қurmet ordenimen koptegen medaldarmen marapattalgan 2012 zhylgy elbasynyn zharlygymen Parasat ordenimen marapattalgan Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9