Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ұзақбай Желдірбайұлы Құлымбетов (18 наурыз 1891 жыл, Ырғыз уезі, - 21 наурыз 1938 жыл) — Кеңес одағының саяси қызметкері, Қазақ АКСР Орталық Атқару Комитеті төрағасы (1933-36), Қазақ КСР Орталық Атқару Комитеті төрағасы (1936-37).
| Ұзақбай Желдірбайұлы Құлымбетов | |||
| Лауазымы | |||
|---|---|---|---|
| |||
| 5 желтоқсан 1936 жыл — 22 шілде 1937 жыл | |||
| Ізбасары | Исмаил Салвафека | ||
| |||
| 11 қазан 1933 жыл — 5 желтоқсан 1936 жыл | |||
| Ізашары | Елтай Ерназаров | ||
| Ізбасары | лауазым жойылды | ||
| Өмірбаяны | |||
| Партиясы | КОКП | ||
| Мамандығы | мұғалім | ||
| Дүниеге келуі | 18 наурыз 1891 Ырғыз уезі, , Торғай облысы, Ресей империясы | ||
| Қайтыс болуы | 21 наурыз 1938 (47 жас) | ||
| Жұбайы | Әйіш Құлымбетова | ||
| Балалары | Бостан, Марат, Қабира Карабалина (асырап алған), Ақтөре (асырап алған) | ||
өңдеу  | |||
Кіші жүздің Шөмекей руы Аспан бұтағынан шыққан
Шежіре: Ұзақбай-Желдербай-Қанымбай-Кенебай(Келден)-Шахан-Еңкей-Аю(Айқожа)-Бұғанай-Есімбет-Аспан-Шомекей
Өмірбаяны
Ұзақбай Желдірбайұлы Құлымбетов 1891 жылдың 18 наурызында Ырғыз уезі, Аманкөл болысында қарапайым отбасында дүниеге келген. 1910 жылы Ырғыздың екі сыныптық орыс-қазақ училищесін, 1912 жылы Ақтөбе мұғалімдер семинариясын бітірген соң, Ырғыз, Торғай ауылдарында мұғалімдік қызметте болады. 1919-22 жылдары Ырғыз революциялық комитетінің төрағасы, сол жылы құрылған Ақтөбе губерниясының әлеуметтік қамсыздандыру бөлімін, артынан губерниялық оқу бөлімінің меңгерушісі қызметтерінде болды, губкомның бюро құрамына енгізілді. Ақмола, Павлодар, Шығыс Қазақстан облыстарында облыстық, губерниялық партия комитеттері мен атқару комитеттерінің төрағасы болған. 1923 жылы Ақмола губерниялық атқару комитетінің төрағасы болған.
1925-37 жылдары Қазақ АССР Халық шаруашылығы кеңесінің төрағасы, Қазақ Өлкелік ішкі және сыртқы сауда халық комиссары, мемлекеттік Жоспарлау комиссиясының төрағасы, Қазақ Өлкелік Орталық Атқару Комитетінің (КазЦИК) Төрағасы қызметтерінде болған. Республикадағы өнеркәсіптің қалыптасуына, Түрксіб сияқты теміржол құрылысының салынуына, Қызылорда, Алматы қалаларының астана болып қалыптасуына тікелей басшылық жасаған.. Ұ.Құлымбетовтың кезінде Қазақ автономиялық республикасы Одақтың республика мәртебесін алды. Қазақ ССР конституциясы бекітілді.
Ұ.Құлымбетов "Карлаг", "Алжир" сияқты өлім лагерьлерінің Қазақстан жеріне қоныс тепкендігіне қарсы болады. Бірақ, бұл тұста күш НКВД жағында еді, олардың ақ дегені алғыс, қара дегені қарғыс болатын".
1937-1938 жылдардың зобалаңы қазақтың талай боздақтарының ғұмырын қиды. Ұзақбай Құлымбетов 1937 жылы қыркүйекте 19 наркоммен бірге қамауға алынып, 1938 жылдың 22 наурызында (47 жасында) «халық жауы» деген жалған жаламен атылды. Сүйегінің қайда қалғаны белгісіз. Кейіннен жазық жаланың құрбаны болғаннан кейін «АЛЖИР»-де жұбайы Әйіш Құлымбетова 8 жыл отырды.
Ұзақбай Құлымбетов 1958 жылы ақталды. Ұрпақтары 20 жыл бойы «халық жауының» балалары болып елімізден жырақта жүрді.
Дереккөздер
- Шөмен ата шежіресі Кіші жүз Шөмекейлер шежіресі: тарихи шежіре кітап / Каракожаев М. – Алматы, DS Yanus, 2015. - 448 бет.
- [1]Мемлекет қайраткері Ұзақбай Құлымбетовтың туғанына 120 жыл
- [2]Тарихты арашалау. Репрессияның құрбаны Ұзақбай Құлымбетов жайлы не білеміз?
- [3]Тарихты арашалау. Репрессияның құрбаны Ұзақбай Құлымбетов жайлы не білеміз?
- [4]Ұзақбай Құлымбетовтің өмір жолы жайлы жинақ жарыққа шықты
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ұzakbaj Zheldirbajuly Қulymbetov 18 nauryz 1891 zhyl Yrgyz uezi 21 nauryz 1938 zhyl Kenes odagynyn sayasi kyzmetkeri Қazak AKSR Ortalyk Atkaru Komiteti toragasy 1933 36 Қazak KSR Ortalyk Atkaru Komiteti toragasy 1936 37 Ұzakbaj Zheldirbajuly ҚulymbetovLauazymyTu Қazak KSR Ortalyk Atkaru Komiteti toragasy5 zheltoksan 1936 zhyl 22 shilde 1937 zhylIzbasary Ismail SalvafekaTu Қazak AKSR Ortalyk Atkaru Komiteti toragasy11 kazan 1933 zhyl 5 zheltoksan 1936 zhylIzashary Eltaj ErnazarovIzbasary lauazym zhojyldyӨmirbayanyPartiyasyKOKPMamandygymugalimDүniege kelui 18 nauryz 1891 1891 03 18 Yrgyz uezi Torgaj oblysy Resej imperiyasyҚajtys boluy 21 nauryz 1938 1938 03 21 47 zhas Zhubajy Әjish ҚulymbetovaBalalary Bostan Marat Қabira Karabalina asyrap algan Aktore asyrap algan ondeu Kishi zhүzdin Shomekej ruy Aspan butagynan shykkan Shezhire Ұzakbaj Zhelderbaj Қanymbaj Kenebaj Kelden Shahan Enkej Ayu Ajkozha Buganaj Esimbet Aspan ShomekejӨmirbayanyҰzakbaj Zheldirbajuly Қulymbetov 1891 zhyldyn 18 nauryzynda Yrgyz uezi Amankol bolysynda karapajym otbasynda dүniege kelgen 1910 zhyly Yrgyzdyn eki synyptyk orys kazak uchilishesin 1912 zhyly Aktobe mugalimder seminariyasyn bitirgen son Yrgyz Torgaj auyldarynda mugalimdik kyzmette bolady 1919 22 zhyldary Yrgyz revolyuciyalyk komitetinin toragasy sol zhyly kurylgan Aktobe guberniyasynyn әleumettik kamsyzdandyru bolimin artynan guberniyalyk oku boliminin mengerushisi kyzmetterinde boldy gubkomnyn byuro kuramyna engizildi Akmola Pavlodar Shygys Қazakstan oblystarynda oblystyk guberniyalyk partiya komitetteri men atkaru komitetterinin toragasy bolgan 1923 zhyly Akmola guberniyalyk atkaru komitetinin toragasy bolgan 1925 37 zhyldary Қazak ASSR Halyk sharuashylygy kenesinin toragasy Қazak Өlkelik ishki zhәne syrtky sauda halyk komissary memlekettik Zhosparlau komissiyasynyn toragasy Қazak Өlkelik Ortalyk Atkaru Komitetinin KazCIK Toragasy kyzmetterinde bolgan Respublikadagy onerkәsiptin kalyptasuyna Tүrksib siyakty temirzhol kurylysynyn salynuyna Қyzylorda Almaty kalalarynyn astana bolyp kalyptasuyna tikelej basshylyk zhasagan Ұ Қulymbetovtyn kezinde Қazak avtonomiyalyk respublikasy Odaktyn respublika mәrtebesin aldy Қazak SSR konstituciyasy bekitildi Ұ Қulymbetov Karlag Alzhir siyakty olim lagerlerinin Қazakstan zherine konys tepkendigine karsy bolady Birak bul tusta kүsh NKVD zhagynda edi olardyn ak degeni algys kara degeni kargys bolatyn 1937 1938 zhyldardyn zobalany kazaktyn talaj bozdaktarynyn gumyryn kidy Ұzakbaj Қulymbetov 1937 zhyly kyrkүjekte 19 narkommen birge kamauga alynyp 1938 zhyldyn 22 nauryzynda 47 zhasynda halyk zhauy degen zhalgan zhalamen atyldy Sүjeginin kajda kalgany belgisiz Kejinnen zhazyk zhalanyn kurbany bolgannan kejin ALZhIR de zhubajy Әjish Қulymbetova 8 zhyl otyrdy Ұzakbaj Қulymbetov 1958 zhyly aktaldy Ұrpaktary 20 zhyl bojy halyk zhauynyn balalary bolyp elimizden zhyrakta zhүrdi DerekkozderShomen ata shezhiresi Kishi zhүz Shomekejler shezhiresi tarihi shezhire kitap Karakozhaev M Almaty DS Yanus 2015 448 bet 1 Memleket kajratkeri Ұzakbaj Қulymbetovtyn tuganyna 120 zhyl 2 Tarihty arashalau Repressiyanyn kurbany Ұzakbaj Қulymbetov zhajly ne bilemiz 3 Tarihty arashalau Repressiyanyn kurbany Ұzakbaj Қulymbetov zhajly ne bilemiz 4 Ұzakbaj Қulymbetovtin omir zholy zhajly zhinak zharykka shykty