Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қанай би (туған-өлген жылы белгісіз) - би, Қоқан хандығына барған елші. Қанай бидің шыққан тегі, өскен ортасы туралы деректер сақталмаған. 1858 жылы Ордабасы тауында Мұсабек батыр Қоқанның құсбегі Мырза бидің басын алғаннан кейін, жаппай толқулар болып Қоқан билеушілерінің езгісіне қарсы шыққан қазақ, қырғыздар көтерілісі бүкіл Оңтүстік Қазақстанға тарап, көтерілісшілер Созақ, Мерке бекіністері мен Шолаққорғанды басып алды. Халық қозғалысының өршуі қантөгісті көбейтеді деп қауіптенген қазақ ақсүйектері 1858 жылы шілдеде Қоқан ханы Хұдиярға Қанай,Көктіңұлы Сапақ датқа бастаған бір топ қазақ биін келіссөз жүргізуге елші етіп жіберген. Қазақ елшілері Қоқан ханымен келісімге келіп, бірқатар жеңілдіктер алды. Ташкент басқарушысы Мырзахметтің орнына ханның інісі Мұрат аталық тағайындалды.
Қанай би-дің шыққан тегі Қоңырат тайпасы Байлар-жандар руынан. Қанай би Сыр өңірінде туып өсіп ел билеген. Кейін датқалық дәрежеге жетіп, Көктіңұлы Сапақ датқамен бірге Қоңырат тайпасының алты ата Көктіңұлына билік айтады. Қанай биге арнап замандастары атақты ақындар Майлықожа мен Мәделіқожалар жыр-дастандар жазған. Қанай бидің ұлы Тұрлыбек болыс болған. Мұсабек батыр, Сапақ датқаның ұлы Иманберділер мен бірге Қоқан хандығына қарсы күрес жүргізді.
Дереккөздер
- А 31 Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет. ISBN 9965-893-73-Х
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қanaj bi tugan olgen zhyly belgisiz bi Қokan handygyna bargan elshi Қanaj bidin shykkan tegi osken ortasy turaly derekter saktalmagan 1858 zhyly Ordabasy tauynda Musabek batyr Қokannyn kusbegi Myrza bidin basyn algannan kejin zhappaj tolkular bolyp Қokan bileushilerinin ezgisine karsy shykkan kazak kyrgyzdar koterilisi bүkil Ontүstik Қazakstanga tarap koterilisshiler Sozak Merke bekinisteri men Sholakkorgandy basyp aldy Halyk kozgalysynyn orshui kantogisti kobejtedi dep kauiptengen kazak aksүjekteri 1858 zhyly shildede Қokan hany Hudiyarga Қanaj Koktinuly Sapak datka bastagan bir top kazak biin kelissoz zhүrgizuge elshi etip zhibergen Қazak elshileri Қokan hanymen kelisimge kelip birkatar zhenildikter aldy Tashkent baskarushysy Myrzahmettin ornyna hannyn inisi Murat atalyk tagajyndaldy Қanaj bi din shykkan tegi Қonyrat tajpasy Bajlar zhandar ruynan Қanaj bi Syr onirinde tuyp osip el bilegen Kejin datkalyk dәrezhege zhetip Koktinuly Sapak datkamen birge Қonyrat tajpasynyn alty ata Koktinulyna bilik ajtady Қanaj bige arnap zamandastary atakty akyndar Majlykozha men Mәdelikozhalar zhyr dastandar zhazgan Қanaj bidin uly Turlybek bolys bolgan Musabek batyr Sapak datkanyn uly Imanberdiler men birge Қokan handygyna karsy kүres zhүrgizdi DerekkozderA 31 Ajbyn Enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy 2011 880 bet ISBN 9965 893 73 HBul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet